Türk Anayasa yargısında somut norm denetimi
Concrete review of norm in Turkish Constitution jurisdiction
- Tez No: 414678
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. LAMİ BERTAN TOKUZLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İnsan Hakları Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Türk Anayasa Yargısında Somut Norm Denetimi ismini taşıyan tezimiz, üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde somut norm denetiminin tanımı ve tarihi gelişimi ele alınmıştır. Bu bölümde üç alt başlık halinde, Somut Norm Denetimi Tanımı, Avrupa Modelleri ve Bunların Tarihi Gelişimi ile Türk Anayasa Hukukunda Somut Norm Denetiminin Tarihi Gelişimi incelenmiştir. Bu alt başlıklardan sonuncusu olan Türk Anayasa Hukukunda Somut Norm Denetiminin Tarihi Gelişimi, özellikle tezimizin de asıl konusunu oluşturduğu için daha etraflı bir şekilde irdelenmiştir. Bu alt başlık içerisinde öncelikle,1924 Anayasası Öncesi Dönem, 1924 Anayasasından Sonraki Dönem, 1961 Anayasası Dönemi, 1982 Anayasası Dönemi, 1961 ve 1982 Anayasası Döneminin Farklılıkları üzerinde durulmuştur. Yukarıda ana hatları belirtilen tezimizin ilk bölümünde, somut norm denetimi ile ilgili genel bir bilgi verilerek bu denetim mekanizmasının tarihsel ve yapısal gelişimi üzerinde duruldu. Anayasa yargısında kullanılan bir denetim aracı olan somut norm denetimi, bir diğer deyişle itiraz yolu, yapılan denetimin zamanı bakımından sonradan (a posteriori); denetimi yapan organ bakımından ise yargısal bir denetim şeklidir. Somut norm denetimi, mahkemelerde yapılan yargılama esnasında, uyuşmazlığa uygulanacak kanun veya kanun hükmünde kararnamenin bizzat yargılamayı yapan mahkemece veya davanın taraflarınca yapılan anayasaya aykırılık itirazının yine mahkemece ciddi bulunması üzerine, bu itirazın incelenmek üzere Anayasa Mahkemesine gönderilmesidir. Hukukumuz açısından konuyu düzenleyen 1982 Anayasasının 152'nci maddesine göre:“Bir davaya bakmakta olan mahkeme, uygulanacak bir kanun veya kanun hükmünde kararnamenin hükümlerini Anayasaya aykırı görürse veya taraflardan birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının ciddi olduğu kanısına varırsa, Anayasa Mahkemesinin bu konuda vereceği karara kadar davayı geri bırakır. Mahkeme, Anayasaya aykırılık iddiasını ciddi görmezse bu iddia temyiz merciince esas hükümle birlikte karara bağlanır. Anayasa Mahkemesi, işin kendisine gelişinden başlamak üzere beş ay içinde kararını verir ve açıklar. Bu süre içinde karar verilmezse mahkeme davayı yürürlükteki kanun hükümlerine göre sonuçlandırır. Ancak, Anayasa Mahkemesinin kararı esas hakkındaki karar kesinleşinceye kadar gelirse, mahkeme buna uymak zorundadır. Anayasa Mahkemesinin işin esasına girerek verdiği ret kararının Resmi Gazetede yayımlanmasından sonra on yıl geçmedikçe aynı kanun hükmünün Anayasaya aykırılığı iddiasıyla tekrar başvuruda bulunulamaz.”Anayasa yargısının hukuk sistemimiz bakımından gerçek anlamda hem şeklen hem de madden uygulanması, 1961 Anayasası ile ilk defa Anayasa Mahkemesi ve anayasa yargısına dair düzenlemelerin gerçekleştirilmesi ile mümkün olmuştur. 1961 Anayasasından önceki anayasalarda bu konu ile ilgili doğrudan ve açık bir düzenleme bulunmuyordu. 1961 ve 1982 Anayasaları, anayasa yargısı bakımından çok büyük ve farklı düzenlemeler içermemekle beraber, ayrıldıkları bazı temel düzenlemeler de vardır. 1982 Anayasasının, Anayasa Yargısı açısından 1961 Anayasasına göre getirdiği değişiklikler kısaca aşağıdaki gibi sıralanabilir: 1. Sıkıyönetim, savaş hallerinde ve olağanüstü hallerde çıkarılacak kanun hükmünde kararnamelerin biçim ve esas yönünden Anayasaya aykırılıkları savıyla Anayasa Mahkemesi'nde dava açılamayacaktır (md. 148). 2. Anayasa değişikliklerine karşı biçim yönünden yapılacak denetim,“teklif ve oylama çoğunluğuna ve ivedilikle görüşülmeme”koşuluna uyulup uyulmadığı hususları ile sınırlı tutulmuştur (md. 148). 3. Kanunların biçim bakımından denetimi sadece“son oylamanın, öngörülen çoğunlukla yapılıp yapılmadığıyla”sınırlıdır. Ayrıca, 1982 Anayasasına göre itiraz (def'i) yoluyla yasaların biçim açısından Anayasaya aykırılığı ileri sürülemeyecektir. 4. Somut norm denetimi bakımından, Anayasa Mahkemesinin işin esasına girerek verdiği ret kararının Resmi Gazetede yayımlanmasından sonra on yıl geçmedikçe aynı yasa hükmünün Anayasaya aykırılığı savıyla tekrar başvuruda bulunulamayacaktır (md. 152). 5. Anayasa Mahkemesi bir yasa veya kanun hükmünde kararnamenin tamamını veya bir hükmünü iptal ederken, yasa koyucu gibi hareketle, yeni bir uygulamaya yol açacak biçimde hüküm tesis edemeyecektir (md. 153). 6. 1961 Anayasasıyla Anayasa Mahkemesi dışındaki mahkemelere bazı koşullarla tanınan anayasaya uygunluk denetimi yapabilme yetkisi, 1982 Anayasasıyla kaldırılmış ve itiraz yoluyla gelen işlerde, Anayasa Mahkemesinin inceleme ve karar süresi beş aya indirilmiştir. 7. Anayasa Mahkemesi, 1961 Anayasasında olduğu gibi, öteki mahkemelerden itiraz yoluyla gelen işlerde,“olayla sınırlı ve yalnız tarafları bağlayıcı”nitelikte karar veremeyecektir. 8. 1982 Anayasası somut norm denetimi sonucunda, sadece tarafları bağlayıcı hüküm verilmesine imkân bırakmamış, anayasaya aykırılığın tespiti halinde“herkes için geçerli”iptal kararı verilmesini zorunlu kılmıştır. Tezimizin ikinci bölümünde, Somut Norm Denetiminin Konusu, Usulü Ve Niteliği inceleme konusu edilmiştir. Bu bölümde üç alt başlık halinde, Somut Norm Denetiminin Konusu, Somut Norm Denetiminin Usulü ve Somut Norm Denetiminin Niteliği incelenmiştir. İlk alt başlıkta, Somut Norm Denetiminin Konusunu oluşturan kanunlar ve kanun hükmünde kararnameler ele alınmıştır. İkinci alt başlıkta Somut Norm Denetiminin Usulü, bir başka deyişle bu denetim için gerekli olan şartlar olan; Bakılmakta Olan Dava, Davanın Görüldüğü Merciinin Mahkeme Niteliği Taşıması, Uygulanacak Norm, Re'sen Anayasaya Aykırı Görme veya İddianın Ciddiliği üzerinde durulmuştur. Üçüncü ve son alt başlıkta ise, Somut Norm Denetiminin Niteliğine İlişkin Değerlendirmeler ele alınmıştır. Somut norm denetiminin niteliği konusunda, Somut Norm Denetiminin Diğer Anayasaya Uygunluk Denetiminden Farklarından özellikle, Somut Norm Denetiminin Soyut Norm Denetiminden Farkları, Somut Norm Denetiminin Bireysel Başvurudan (Anayasa Şikâyeti) Farkları ve Somut Norm Denetiminin Diğer Denetimlerden Farkları üzerinde durulmuştur. Son olarak bu bölümde, somut norm denetiminin avantajları ve dezavantajları ele alınmıştır. Tezimizin ikinci bölümünde somut norm denetiminin işleyişi ve bu işleyişe ait şartlar üzerinde durulmuştur. Somut norm denetiminin konusu mahkemelerde dava konusu edilen uyuşmazlığa uygulanacak olan kanun ve/veya kanun hükmünde kararnamelerdir. Bu iki norm dışında kalan normların, örneğin TBMM. İçtüzüğünün, tezimizin konusu olan itiraz yoluyla Anayasa Mahkemesinin önüne getirilmesi mümkün değildir. Hukuk sistemimiz, anayasa yargısında kanunların münhasıran Anayasa Mahkemesi tarafından incelenmesini öngördüğü için, ilk derece mahkemelerinin veya temyiz aşamasında temyiz mahkemelerinin anayasaya aykırılık iddialarını çözmeleri mümkün değildir. Somut Norm Denetiminin işletilebilmesi için, anayasal bir gereklilik olarak bazı şartların gerçekleşmesi gerekir. Bir başka deyişle bu denetim mekanizmasının harekete geçebilmesi için bir takım üsüli ve maddi şartların da oluşması gerekir. Bu şartları kısaca özetlersek: • Bakılmakta olan, derdest, bir dava bulunmalıdır; • Davanın görüldüğü merciinin mahkeme niteliği taşıması gerekir; • Anayasaya aykırılık itirazına konu edilmiş normun derdest olan davada, uyuşmazlığa uygulanacak norm olması gerekir; • Nihayet, davaya bakmakta olan mahkemenin davanın taraflarınca yapılan anayasaya aykırılık itirazını ciddi bulması veya kendiliğinden, (re'sen) bu yönde, Anayasa Mahkemesi nezdinde bir anayasaya aykırılık iddiasında bulunmuş olması gerekir. Somut norm denetiminin niteliği itibariyle sonradan yapılan ve yargısal bir denetim türü olduğuna yukarıda değindik. Somut Norm Denetimi, diğer Anayasaya uygunluk denetimlerinden farklı bazı özellikler taşır. Somut Norm Denetimi ile Soyut Norm Denetimi arasındaki en büyük fark, somut norm denetiminin normun hukuken yürürlüğe girip kişiler arasında bir uyuşmazlıkla ilgili mahkemelerde uyuşmazlığa uygulanacak normun anayasaya aykırılığının incelenmesi söz konusu iken, soyut norm denetiminde, normun hukuken yürürlüğe girip Resmi Gazetede yayımlanmasından itibaren belli bir süre içerisinde anayasada belirlenen siyasal organlarca, normun anayasaya aykırı olduğu iddiasıyla dava açılmasıdır. Buna göre soyut norm denetimi belli bir süre içinde ve belli bir organ tarafından işletilebilen bir denetim mekanizması iken, somut norm denetimi, her hangi bir süreye bağlı olmadan, davaya uygulanacak norm yürürlükte bulunduğu süre içinde, davanın tarafları ve mahkemece başvurulabilecek bir denetim yoludur. Somut Norm Denetimi, Bireysel Başvurudan (Anayasa Şikâyeti) da farklı nitelikler taşır. Bireysel başvuru ( anayasal yakınma), bireyin Anayasaca güvence altına alınan temel haklarının, Anayasada veya yasada öngörülen yöntemle korunması amacına hizmet etmektedir. Bireysel başvurular, somut norm denetimi gibi,“a posteriori”nitelik taşımakla birlikte, ondan farklı olarak, bir uyuşmazlığın ortaya çıkması veya bir yasanın uygulanıyor olması koşuluna tabi kılınmamışlardır. Anayasa şikâyetinde norm denetimi doğal olarak soyut ve somut norm denetimine göre sınırlıdır, çünkü Anayasa şikâyetinde sadece temel haklarda ve temel hak benzerlerinde bir zedelenmeye karşı koruma söz konusudur. Yine anayasa şikâyeti yoluna çoğu kez, tüm yargılama aşamalarının tüketilmesinden sonra başvurulabilirken, somut norm denetimindeyse, uyuşmazlığın henüz mahkemede ele alınırken başvurulması söz konusudur. Somut Norm Denetimi, diğer denetim mekanizmalarından da farklı özellikler taşır. Buna göre, somut norm denetimi, Parlamentonun Yaptığı Denetim, Demokratik Ortamdan Kaynaklanan Denetim, Anayasalardaki Bazı Soyut Güvenceler, Devlet Başkanının Geri Gönderme Yetkisi, Münhasıran Siyasal Bir Organ Tarafından Yapılan Denetim gibi yöntemlerden de farklıdır. Çünkü esasında sözü edilen denetim yollarının yetersiz kalması veya gereği gibi sonuç alınamadığı için yargısal bir yol olan somut norm denetimi yolu geliştirilmiştir. Bahsi geçen bu denetim mekanizmalarının da şüphesiz, katkıları vardır elbette, ancak çoğu kez bu usullerin bir yaptırımla donatılmamış olmasından ötürü bu yöntemlerden çok da verimli bir sonuç elde edilememektedir. Tezimizin üçüncü ve son bölümünde, Anayasa Mahkemesi Kararlarının Türleri dört alt başlık halinde, Anayasa Mahkemesinin İptal Kararları, Anayasa Mahkemesinin Ret Kararları, Anayasa Mahkemesinin Diğer Kararları ve Anayasa Mahkemesi Kararlarının Niteliğine İlişkin Değerlendirmeler şeklinde ele alınmıştır. İlk alt başlıkta, Anayasa Mahkemesinin İptal Kararları incelenmiştir. İkinci alt başlıkta Anayasa Mahkemesinin Ret Kararları, İlk incelemeden (iptidaen) ret kararları ve Esastan Ret Kararları şeklinde iki başlıkta ele alınmış, İlk İncelemeden Ret Kararları ise; Görevsizlik Nedeniyle Ret Kararları, İtiraz Yoluna Başvuran Mahkemenin Yetkisizliği Nedeniyle Ret Kararları, Dava Açma Süresinin Geçmesi Nedeniyle Ret Kararı ve Başvuranın Yetkisizliği Nedeniyle Ret Kararı şeklinde incelenmiştir. Üçüncü alt başlıkta, Anayasa Mahkemesinin Diğer Kararları, Anayasa Mahkemesinin Yokluk Kararları, Anayasa Mahkemesinin Ortalama Kararları, Anayasa Mahkemesinin İhmal Kararları ve Anayasa Mahkemesinin Yürürlüğü Durdurma Kararları şeklinde incelemeye konu edilmiştir. Anayasa Mahkemesi Kararının Niteliğine İlişkin Değerlendirmeler başlığını taşıyan son alt başlıkta ise, Kararların Gerekçeli Olması Zorunluluğu, Dosya Üzerinden İnceleme ve Gerekçeyle Bağlı Olmama, Kararların Kesinliği ve Bağlayıcılığı, Kararların Etkisi ve Niteliği, Kararların Yürürlüğe Girmesi ve nihayet Kararların Geriye Yürümezliği alt başlıkları ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
The thesis with the title of“concrete review of norm in Turkish Constitution Jurisdiction”consists of three sections. The first section deals with the definition and historical evolution of the“concrete review of norm.”The definition of concrete review of norm, the European models and their historical evolution and the historical evolution of the concrete review of norm in Turkish Constitutional Law are the issues that are dealt with under three subtitles in this section. Since it constitutes the main subject of our thesis, historical evolution of the concrete review of norm in Turkish Constitutional Law, last of the subtitles, has been examined in more detail. The issues dealt under this subtitle are the periods before 1924 Constitution, the period following the 1924 constitution, and the periods of 1961 and 1982 Constitutions and the differences between these last two. In the first part of our thesis, of which the main lines have been mentioned above, general information on concrete review of norm was given and the historical and structural evolution of this inspection mechanism was elaborated. An inspection instrument used in the constitutional jurisdiction, contention of unconstitutionality in other words, concrete review of norm is a posteriori in terms of the timing of inspection and jurisdictional in terms of the body executing this inspection. The concrete review of norm is the sending to the Constitutional Court for examination of such objections made in one of the cases where the court hearing the case, itself, finds inconvenient the law or decree in force of law to be applied during the judgments in court to the relevant discord, or sees the contention of unconstitutionality raised by the sides of the case serious. According to the item 152 of the Turkish 1982 Constitution which regulates the issue, " the court in charge can postpone the case until the decision to be made by the Constitutional Court about the issue in cases where the Constitutional sees the law or decree in force of law to be applied as against the Constitution or sees the contention of unconstitutionality raised by the sides of the case serious. If the court does not see the contention of unconstitutionality serious, the authority of appeal concludes this contention with the main judgment. The Constitutional Court, beginning from the arrival of the issue, finalizes and issues its decision within 5 months at the latest. If no such decision is made in the specified period of time, the court in charge finalizes the case according to the current provisions of the law. In case where the decision of the Constitutional Court arrives until the decision of the Court in charge as to the accusation is finalized, the Court should comply with the decision of the Constitutional Court. No application with a claim of unconstitutionality can be made unless 10 years have passed after the issuing on the official gazette of the decision of denial of the Constitutional Court which it reached by examining the issue in terms of its essence. The execution of the constitutional jurisdiction, to its full meaning, both in terms of form and as an item has become possible with the realization of the regulations regarding the Constitutional Court and Constitutional Jurisdiction in 1961 Constitution. There were no direct and explicit regulations about the issue in the Constitutions before the 1961 Constitution. Although not including extensive and different regulations in terms of constitutional jurisdiction, the 1961 and 1982 Constitutions differ on some fundamental regulations as well. The differences, in comparison to the 1961 Constitution; the 1982 Constitution has brought about in terms of constitutional jurisdiction can shortly be stated as follows: 1. However, no action shall be brought before the Constitutional Court alleging unconstitutionality as to the form or substance of decrees having force of law issued during a state of emergency, martial law or in time of war (item 148). 2. The verification of constitutional amendments shall be restricted to consideration of whether the requisite majorities were obtained for the proposal and in the ballot, and whether the prohibition on debates under urgent procedure was complied with (item 148). 3. Verification as to the form of the laws is restricted only to whether the requisite majorities were obtained for the in the last ballot. According to the 1982 Constitution, no objection on the grounds of unconstitutionality of laws in form shall be raised. 4. No allegation of unconstitutionality shall be made with regard to the same legal provision until ten years elapse after publication in the Official Gazette of the decision of the Constitutional Court dismissing the application on its merits (item152). 5. In the course of annulling the whole or a provision of laws or decrees having force of law, the Constitutional Court shall not act as a law-maker and pass judgment leading to new implementation( item 153). 6. The authority, which had been granted to the courts other than the Constitutional Court with the 1961 constitution, to make the inspection on constitutionality under some circumstances has been cancelled in the 1982 constitution and the time of examination and decision of the Constitutional Court on issues arriving out of objections raised has been reduced down to 5 months. 7. The constitutional Court, as was the case in 1961 constitution, on issues coming from other courts, will not be able to make decisions which are restricted to the case in question and binding for the sides only. 8. The 1982 Constitution prevented the decisions that are binding for the sides of the case only; made it mandatory to make decisions of annulment that is valid for all in case of the determination of unconstitutionality. The subject of examination of the second part of our thesis is the subject of concrete review of norm, its method and essence. In this part, we examined the subject of concrete review of norm, the method of concrete review of norm and essence of the concrete review of norm. Under the first subtitle, the laws and decrees in force of law, which constitute the subject of concrete review of norm, were tackled. Under the second subtitle, the issues, which are essential Conditions for the method of concrete review of norm, were dealt with, these are: The Case in Hand, The condition that the place where the case is dealt with be carrying the Feature of being a court, the norm to be applied, the independent view on unconstitutionality or the seriousness of the allegation. Under the third and the last subtitle the issues tackled are The Character of the Concrete review of norm And the Evaluations Related to the Character of the Decision Of constitutional Court. In Terms of the Character of the Concrete review of norm, its Differences From Other Verifications Of unconstitutionality, Especially From abstract review of norm, From Personal Application (Constitutional Complaint) were handled. The issues in terms of the evaluation of the character of the decision of the Constitutional court are tackled under the titles: the finality and bindingness of the decision, the effects of the decisions, their taking effect and their irrevocability. In the second part of our thesis we dealt with the functioning of concrete review of norm and the relevant conditions to such functioning. The subject of the concrete review of norm are the laws and/or the decrees in force of law that are to be applied in the related cases in the courts. It is impossible to bring to the Constitutional Court the norms, for example the bylaws of Turkish National Assembly, other than these two norms via the way of objection which is the subject of our thesis. Since our Law system orders that the laws shall be examined solely by the Constitutional Court, it is impossible for the courts of first instance or, during the process of appeal, the courts of appeals to solve the allegations of unconstitutionality. For the Concrete review of norm to be executed, some conditions should be met as a result constitutional requirement. In other words some conditions both in terms of procedures and physical conditions should be realized. We may sum up these conditions as follows: • There should be an existing pending adjudication, • The pending place of action should bear the feature of being a judicial court, • The norm, in the pending adjudication, which has become subject of the objection of unconstitutionality raised, should be the one to be applied to the dispute, • Finally the court in charge of the adjudication should find the objection of unconstitutionality raised as serious or must, ex officio, have raised, in this direction, such an objection before the Constitutional Court. We talked about that the Concrete review of norm is, in character, one that is judicial and carried out post facto. The Concrete review of norm bears some different features from other verifications of unconstitutionality. In the Concrete review of norm, the norm takes effect, the objection of unconstitutionality as to the norm which will be applied to the dispute during the court in charge arises and this objection is examined whereas in the, the norm takes effect and after a certain period following its publication in the official gazette, the authorized political bodies by the constitution open a case with the allegation that the norm in question is unconstitutional. In other words, that the abstract review of norm is carried out in a predefined period of time by predefined bodies whereas the concrete review of norm is a verification mechanism that can be applied, as long as the norm is in question is in effect, without a time concern by the sides of the case or the court in charge itself. The concrete review of norm has differences also from the individual communication (Constitutional Complaint). The Constitutional Complaint serves the aim of the protection of the rights of individuals that are guaranteed under the Constitution through the procedures stated in the laws or in the Constitution itself. Individual applications of complaints are posteriori as the concrete review of norm but differ from it as they are not dependent on the existence of a dispute or the application of a certain law. The norm control in the Constitutional Complaint is normally more limited with respect to the concrete or abstract review of norm this is because in the Constitutional Complaint protection against harms on the fundamental rights or their likes is in question. On the other hand, The constitutional complaint is in most cases is applied for after all phases of jurisdiction are exhausted whereas in the concrete review of norm, the application is made during the handling of the dispute in the court. The concrete review of norm differs from other mechanisms of controls too. According to this, it is different from The Parliamentary verification, the verification caused by the Democratic Context, Some Abstract Securitas in the Constitution, the Right of Renvoi of the President or from a verification solely made by a political Organ. Because the concrete review of norm has been invented as a result of the insufficiency of the above-cited ways of verifications or of the unwanted results yielded by them. Without doubt these mechanisms of verifications too have some contributions however the results from them are not as fruitful as expected since they are not equipped with any sanctions. In terms of the evaluations on the Character Of the Decisions of the Constitutional Court we mentioned above about the Finality and bindingness for all of such decisions together with the evaluation under the titles of the Entry into force and Irrevocability Of the decisions made by the Constitutional Court. In the third and the last part of our thesis, we examined the types of the Decisions of Constitutional Court which are The Annulment Decisions and Decisions of Denial. Under the second subtitle of Decisions of Denial we elaborated on the Preliminary Decisions of Denial, Decision Of Denial due decision of non-jurisdiction and the other Decisions of the Constitutional Court.
Benzer Tezler
- Türk anayasa yargısında somut norm denetimi: konusu, şartları ve işleyişi
Concrete review of norm in Turkish constitution jurisdiction: its subject, conditions and functioning
CİHAT ÖGÜTCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR NARİN
- Türk Anayasa yargısında somut norm denetiminde 'Uygulanacak olan kural' kavramı
The concept of 'A quo that the law or the decree having the force of law to be applied' in contention of unconstitutionality in the Turkish Constitutionality review
ASLI DİNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HukukÇankaya ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM DURAN UZUN
- Anayasa yargısı ve çalışma esasları
Constitutional juristiction and principles of functioning
GÜRAY DAĞ
- Anayasa yargısında bireyesel başvuru yolu
Individual application in the Consititutional jurisdiction
UMNIYAH ASGHAR YOUSIF