Geri Dön

Mevlânâ'nın Mesnevîsi'nde insan tipleri

The human types in Mavlana's Mathnawi

  1. Tez No: 385405
  2. Yazar: UĞUR KÖROĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN ÇİFTCİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Mevlânâ, Mesnevî, İnsan, İnsan Tipleri, Klasifikasyon, Mavlana, Rumi, Masnavi, Mathnawi, Human, Human Types, Classification
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Fars Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 281

Özet

Mevlânâ Celaleddin-i Rumî'nin Mesnevî-yi Manevî adlı eserine odaklanan bu tezde söz konusu manzumenin içinde yer alan insan tiplerinin belirli bir klasifikasyon çerçevesinde belirlenerek serimlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada Mesnevî'nin Farsça esas metni üzerinde, kelime bazında gerçekleştirilen tarama sonucunda insan tipi kapsamına girebilecek bütün ifadeler ayıklanmış, bu ifadelerin geçtiği beyitler tespit edilip ayrıştırılmıştır. Söz konusu ayrıştırma sonucu doğrudan insan isimleri, sıfatları ve insanî özellikler kapsamındaki insan tipleri elde edilmiştir. Ortaya çıkarılan tipler belirli bir sistematikle kategorize edilmiş ve sınıflandırılmıştır. Mesnevî'deki insan tiplerinin klasifikasyonu yapıldığında Mevlânâ'nın 'insan'ı çok boyutlu ve çok katmanlı bir yapıda kavradığı ve yansıttığı görülmüştür. Yaşamın her düzeyindeki insanı bütün gerçekliğiyle ve olduğu gibi ele alan Mevlânâ, gerek somut gerek soyut düzlemde insanî varoluşun tüm aşamalarını kuşatıcı bir biçimde teşhis ettiği sonucuna varılmıştır. Eserde insan tipolojisinin farklılıkları, zıtlıkları; denklikleri, eşitlikleri ve sair nitelikleriyle bütüncül bir tarzda ele alınmış olması, ona her daim güncel bir eser olma vasfını sağlayan unsurlardan biridir. Bu bağlamda çalışma kapsamında bulgulanan her bir insan kategorisini 'ideal insan nosyonu'nun yapı taşları olarak değerlendirmek mümkündür.

Özet (Çeviri)

This dissertation aimed at portraying and classifying human characters in the Masnavi-i Ma'navi of Mavlana Jalaluddin-i Rumi. Having detected all expressions related to human characters through word-by-word review of the original Persian text of the Masnavi, couplets containing such expressions are selected. At the end of this selection process, human characters are determined according to names, titles and humane characteristics. Then the human characters are systematically categorized and classified. Having classified the human characters in the Masnavi, it is realized that Mavlana comprehends and illustrates 'human' in a multidimensional and multilayered nature. It concludes that Mavlana who addressed human with all authenticity and as it is in every aspect of life, comprehensively identified all stages of humane existence both in concrete and in abstract levels. The address of human characters with differences, contrasts, equivalence, evenness and other qualifications in the Masnavi is one of its features that made it always live. Hence, every human characters that are determined through the study could be viewed as fundamentals of 'ideal type of human.'

Benzer Tezler

  1. Tasavvufi ve psikolojik bir bakış açısıyla su mucizesinin bilimsel incelenmesi

    Sicientific study of the water miracle from a mystical and psychological perspective

    NECLA SAFA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET SAİT MERMUTLU

  2. Mevlânâ'da eğitici değerler ve dil

    Educational values in Mevlânâ and the language for him

    GÜLŞAH DURMUŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN KAVRUK

  3. Mesnevi'nin 1. defterindeki insan haklarının veda hutbesi açısından değerlendirilmesi

    The evaluation of human rights in first book of the Masnavi according to the farewell sermon

    LEYLÂ BETÜL KÜÇÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinSelçuk Üniversitesi

    Mevlâna ve Mevlevîlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ TEMİZEL

  4. Tahir Büyükkörükçü'nün hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri

    Tahir Büyükkörükçü's life works and sufi views

    HASAN AVCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VAHİT GÖKTAŞ

  5. Mevlânâ'nın Mesnevi'sinde insan benliği ve kişiliğinin yeniden yapılanması

    Reconfiguration of human's ego and personality in the Mesnevi of Mevlânâ

    SONER ERCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    DinSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RİFAT OKUDAN

    DOÇ. DR. AHMET ALBAYRAK