Susuz ilçesinin beşeri ve ekonomik coğrafyası
Human and economical geography of Susuz district
- Tez No: 385419
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL KOCA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beşeri ve İktisadi Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Susuz, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum-Kars Bölümü'nde, Kars İli idari sınırları içinde yer alan bir ilçedir. İlçe arazisi büyük ölçüde Kars Çayı ve onun kolu olan Susuz Çayı havzası sınırları içinde kalır. İlçe idari sınırları içinde 27 köy yerleşmesi yer almaktadır. İlçe'nin idari merkezi 2013 sayımına göre 2567 nüfusa sahip olan Susuz Kasabası'dır. İlçe'nin toplam nüfusu ise 11 820 (2013 yılı)'dir. Susuz İlçe arazisi güneyde Kars İli Merkez İlçesi ile komşudur. Kuzey-kuzeybatıda Ardahan Merkez İlçe ile batıda Ardahan iline bağlı Göle İlçesi ve doğuda ise Arpaçay İlçesi arazisi ile sınırlara sahiptir. Susuz İlçe idari alanı yaklaşık olarak 655 km²'dir. Araştırma sahamızı oluşturan Susuz İlçesi doğal çevre şartları açısından büyük ölçüde içinde yer aldığı Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum Kars Bölümü özelliklerine sahiptir. İlçe toprakları Kars-Ardahan Platosunda akım gösteren Kars Çayı ve onun kolları tarafından aşındırılmış arazilerden oluşur. İlçe arazisi büyük çoğunlukla volkanik oluşum kökenli formasyonlara sahiptir. İlçedeki en yüksek yeri Kısır Dağı olup, burada yükselti 3197 m'yi bulur. Sahanın en düşük yeri ise Susuz Çayı'nın İlçe arazisini doğudan terk ettiği bölge olup, burada ise yükselti yaklaşık olarak 1625 m.'dir. Susuz doğal çevre koşullarında olduğu gibi beşeri ve ekonomik yönleriyle de bölgenin karakterini yansıtır. İlçe nüfusunun cumhuriyet dönemindeki incelendiğinde, 1975 sayımına kadar sürekli bir nüfus artışı söz konusu iken, bu tarihten sonra büyük bir nüfus kaybı yaşanmıştır. Örneğin Susuz 2013 yılında 11 820 nüfusu ile 1935 yılı (9 292) nüfus sayımından sonra en düşük nüfusuna sahip olmuştur. Benzer nüfus profilini ilçenin bağlı olduğu Kars İli'nin diğer ilçeleri ve hatta Doğu Anadolu Bölgesi'nin birçok yerinde gözlemlemek mümkündür. Ekonomik kaynaklar açısından sınırlı olanaklara sahip olan Susuz, belirli bir sayının üzerinde nüfus birikimini başarılamadığı ilçelerden biridir. İlçenin merkezi durumundaki Susuz Kasabasındaki bazı hizmet sektörü olanaklarını bir kenara bırakırsak, genel ekonomik işleyiş hayvansal ve bitkisel üretim üzerine temellenmiştir. Hayvansal üretim büyük ölçüde mera hayvancılığı şeklinde sürdürülmekte olup, köylerin birçoğu halen geleneksel yaylacılık faaliyetleri ile bu ekonomiyi desteklemektedir. İlçe ekonomisinin, şimdilik büyük ölçüde potansiyel durumda olsa da, önemli olabileceğini düşündüğümüz kaynaklarından birisi de turizm olanaklarıdır. Aygır Gölü, Su uçan Şelalesi, Doyumlu Kaya Yazıtları, Bendivan Kalesi, Kafkas kültürüne ait etno-kültürel değerler ilçenin başlıca turistik çekicilikleridir. Susuz ulaşım açısından avantajlı bir konumda yer alır. Kars üzerinden Gürcistan'a ulaşan karayolu ilçe sınırları içinde geçer. Ayrıca inşası tamamlanmak üzere olan Bakü-Tiflis-Kars Demir İpekyolu projesinin bir bölümü Susuz ilçesi sınırları içinden geçmektedir. Bu ulaşım hattının ilçe için fırsatlar barındırdığını söyleyebiliriz. Çalışmada, nüfusu giderek azalan yerleşmelere sahip olan Susuz'un turizm, ulaşım ve modern yöntemlerle gerçekleştirilecek hayvansal üretim faaliyetleri ile belirli ölçüde de olsa günümüzden daha ileri düzeyde kalkınabileceği görüşüne ulaşılmıştır. Çalışmanın sonucunda geri kalmışlık veya az gelişmişliği doğal çevre koşullarının mevcut durumu ile açıklanmanın isabetli olmayacağı, şiddetli karasal iklim alanları ve yüksek rakımlı yerlerde de kalkınmış bölgelerin oluşturulabileceği kanaatini taşımaktayız. Çünkü modern beşeri coğrafyanın, doğal peyzajın başlıca şekillendiricisi olarak işaret ettiği insan odaklı anlayış, bunu gerektirmektedir. Yukarıda sözünü ettiğimiz sektörlerin öncelikli olarak ele alınacağı kalkınma stratejileri sayesinde Susuz'un belirli ölçüde gelişebileceğini söylemek mümkündür. Çünkü doğru planlamalar ile daha önce geri kalmış durumda olan birçok bölgenin kalkındığını, geri kalmışlığın bir kader olmadığını dünyadan örnekler ile gözlemlemekteyiz.
Özet (Çeviri)
Susuz is a county in Erzurum-Kars area of Eastern Anatolia Region, which is located in the administrative borders of Kars. County land is mostly in the basin of Kars brook and its branch Susuz creek. There are 27 village settlements in the administrative borders of the county. The administrative center of the city is Susuz town which has a population of 2567 people according to the census of 2013. However, the total number of the population is 11820 (2013). Susuz County land is a neighbouring area with the central district of Kars on the south. It has borders with on the northwest central district of Ardahan, Göle county of Ardahan on the west and Arpaçay County land on the east. Administrative land of Susuz County is approximately 655 square km. Susuz County has on a large scale the characteristics of Erzurum-Kars area of Eastern Anatolia region in terms of natural environmental conditions. County lands consist of territories abraded by Kars Brook which has its flow in Kars-Ardahan Plateau and its branches. County land mostly has volcanic formation-origin formations. The place with the highest altitude in the county is Kısır Mountain with 3197 meter height. The place with the lowest altitude is, however, where Susuz creek leaves the district and the altitude is 1625 meter. Susuz reflects the characteristics of the region with its natural environmental conditions as well as its human and economic aspects. When the population of the county during republic period is concerned, there was a perpetual population increase until 1975 census, however a huge population loss was observed after that year. For example, Susuz had its lowest population census in 2013 with 11820 people after the census held in 1935 (9292 people). Similar population profile can be observed in the other counties of Kars and even in many places of Eastern Anatolia region. Susuz has limited opportunities in terms of economic resources. For that reason, it could not have an accumulation of population above a certain number. If we leaving aside certain service industry opportunities in Susuz town, which is the central place of the county, general economic process is based on animal and vegetative production. Animal production is maintained mostly with range breeding and most villages support the economy with traditional transhumance facilities. Even though it is substantially considered a potential fat for now, tourism facilities are one of the important resources of county economy. Aygır Lake, Susuz fall, Doyumlu Rock Inscriptions, Bendivan Castle, ethnic-cultural values of Caucasian culture are primary touristic attractions of the county. Susuz has an advantageous place in terms of transportation. It is in the internal county borders of the highway going through Kars to Georgia. In addition, some parts of Baku-Tbilisi-Kars Iron Silk Road, whose construction is about to finish, passes through the borders of the county. It can be said this line of transportation brings opportunities for the county. It has been determined in the study that Susuz, which has some settlements with decreasing population, may have a developing progress much more than today thanks to tourism, transportation and animal production facilities with modern methods. As a result of the study, we have reached the conclusion that explaining backwardness or underdevelopment with natural environmental conditions may not be the right decision, and developed regions can be created in the areas with heavy continental climate and high altitude. For human-centred understanding, which modern human geography points as the major moulder of the natural landscape, requires this situation. Thanks to the development strategies of the above-mentioned sectors, which will be primarily handled, it can be said Susuz can develop at a certain level. Thanks to correct planning, we have been observing with the examples from all around the world that backwardness is not a destiny and many underdeveloped regions experienced a development.
Benzer Tezler
- Bucak ilçesinin (Burdur) beşeri ve ekonomik coğrafya özellikleri
The human and economıcal geography features of Bucak (Burdur)
MEHMET HARUN TOPAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
CoğrafyaSelçuk ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RECEP BOZYİĞİT
- Cilavuz Köy Enstitüsü
Cilavuz Village Institute
ALPEREN GÖRKEM SANCAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FAHRİ KILIÇ
- Susuz köyü (Çubuk-Ankara) ve yakın çevresinin kaya düşme potansiyelinin araştırılması
Investigation of rockfall potential at susuz village (Çubuk-Ankara) and its close vicinity
ERKAN FİKRET ARTUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HARUN SÖNMEZ
- Çubuk (Ankara) yöresi agatlarının mineralojik özelliklerinin incelenmesi ve süs taşı olarak işlenebilirliğinin araştırılması
Mineralogical properties of agates around Çubuk (Ankara) region and their processability as ornamental stones
PINAR ŞÜKRİYE DAŞÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Jeoloji MühendisliğiMersin ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA ALPASLAN
- Ankara – Çubuk bölgesi agat oluşumlarının jeokimyasal ve mineralojik incelenmesi
Geochemical and mineralogical investigation of agate around Ankara – Çubuk
ALEV KAN BOSTANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET SEZAİ KIRIKOĞLU