Otizm bozukluğu gösteren çocuklara sosyal becerilerin öğretiminde sosyal öykü ve video model uygulamalarının etkililik ve verimlilikleri
Comparing the effectiveness and efficiency of computer based social stories and video modeling on teaching social stories to children with autism spectrum disorder
- Tez No: 385586
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEZGİN VURAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zihinsel Engelliler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) gösteren çocuklar sosyal iletişim ve etkileşim yetersizliğine sahip olma özelliğinin bir yansıması olarak sosyal becerilerin gelişiminde normal gelişim gösteren akranlarından farklılık gösterirler. OSB tanılı bireylere sosyal becerilerin öğretiminde kullanılan birçok yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemlerin sadece bir bölümü kanıt temelli müdahaleler arasında sayılmaktadır. Sosyal öyküler ve video modelle öğretim de bu müdahaleler arasında yer almaktadır. Bu çalışmada OSB gösteren çocuklara sosyal becerilerin öğretiminde sosyal öykülerin ve video modelle öğretimin etkililik ve verimliliklerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışma 6 – 8 yaş aralığında OSB tanılı dört çocukla yürütülmüştür. Araştırmada çocuklara kazandırılan hedef davranışlar bağımsız oyun başlatma ve sürdürme, anneyle birlikte oyun oynama ve kendisine verilen etkinlikleri tek başına tamamlama becerileridir. Araştırmada tek denekli araştırma desenlerinden dönüşümlü uygulamalar modeli kullanılmıştır.Araştırmanın etkililik bulguları dört katılımcının da hedeflenen sosyal becerileri hem sosyal öykü hem de video model uygulamalarıyla öğrenebildiklerini göstermiştir. Bir katılımcı dışında diğer katılımcılar video model uygulamasıyla daha kısa sürede hedeflenen becerileri kazanmışlardır. Bir katılımcı ise aynı sürede hem sosyal öykü hem de video model uygulamasında ölçüte ulaşmıştır. Katılımcıların hepsinin çalışma sona erdikten sonra da kazandıkları becerileri sürdürdükleri görülmüştür. Araştırmanın sosyal geçerlik verileri anneleri ile yapılan yarı yapılandırılmış görüşmelerle toplanmış ve bulguları betimsel analiz sonucunda elde edilmiştir. Bulgularda ailelerin video model uygulamalarını sosyal öykü uygulamalarından daha etkili buldukları, çocuklarının çalışma sona erdikten sonra kazandıkları becerileri farklı ortamlarda da sürdürdükleri ve genelleyebildikleri, ailelerin sosyal öykü ve video model yöntemlerini uygulanabilir buldukları görülmüştür. Ayrıca anneler çalışma sonlandırıldıktan sonra da davranış problemlerini azaltmaya yönelik olarak öyküler kullandıklarını belirtmişler ve annelerden biri de yerinde oturma davranışıyla ilgili olarak video çektiğini ve çektiği videoyu oğluna izleterek kullandığını belirtmiştir.
Özet (Çeviri)
The children with autism spectrum disorder have differences at the field of social skills than normally developing children as in the other developing fields. There are so many methods that teach social skills to the children with autism spectrum disorder. Some of all these the methods are considered as evidence based interventions. Social stories and video modeling are evidence based interventions. The purpose of this study is to compare the effectiveness and efficacy of social stories and video modeling while teaching social skills to children with autism spectrum disorder. The study was conducted with four children with autism spectrum disorder that 6-8 years old. The target behaviors were starting and carrying on independently playing skills, playing with mother skills, completing the activities alone independently skills. The research desing of the study is alternating treatment design. The results of the study indicated that the participants of the study could learned the target skills intervened social stories and video models. Three participants got the target skills in a shorter time using video model except one participant. One participant got the criteria at the same day both social story and video modeling interventions. It was seen that all the participants carried on the the target skills after the study was completed.The social validity data of the study was obtained doing descriptive analysis. The result of the social validity findings showed that the mothers find effective the social stories and video modeling, the participants could generalize the target skills to different people and environment after the study was completed and the families found the social stories and video modeling practicable. Also, the mothers indicated that they used social stories to decrease problem behaviors after the study was completed. One of the mothers said that she recorded to the video camera her son's sitting behavior to increase his sitting period.
Benzer Tezler
- Davranışsal beceri eğitimi ile güç kartı stratejisi öğretimi sürecinin ve sonuçlarının incelenmesi
Examining the process and outcomes of teaching power card strategy with behavioral skills training
BUKET TAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Medeniyet ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEŞİM GÜLEÇ ASLAN
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sosyal beceri öğretiminde temel tepki öğretiminin etkililiği
Effectiveness of pivotal response training on social skills of children with autism spectrum disorder
FURKAN AKDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEYDA DEMİR
- Otizmli çocuklara kurallı oyunların öğretiminde aşamalı yardımla öğretim yönteminin etkililiği
Using graduated guidance to teach game skills children with autism
DİLEK SARAR BOYRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZCAN KARAASLAN
- Bilgisayar destekli etkinlik çizelgeleriyle sunulan öğretimin otizm spektrum bozukluğu gösteren çocukların çizelge izleme ve rol oyun becerilerini öğrenmedeki etkileri
The effects of teaching process with computer-based activity schedules on the schedule following and pretend play skills of children with ASD
ÖZLEM DALGIN EYİİP
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BURCU ÜLKE KÜRKÇÜOĞLU
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara işlevsel okuma becerilerinin kazandırılmasında tablet bilgisayar aracılığı ile sunulan programın etkililiği
Teaching functional reading skills to children with autism via tablet PC program
ÖZGE ELİÇİN
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET YIKMIŞ
PROF. DR. ATİLLA CAVKAYTAR