Geri Dön

Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sosyal beceri öğretiminde temel tepki öğretiminin etkililiği

Effectiveness of pivotal response training on social skills of children with autism spectrum disorder

  1. Tez No: 753000
  2. Yazar: FURKAN AKDAĞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEYDA DEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Otizm spektrum bozukluğu, sosyal beceri, temel tepki öğretimi, Autism spectrum disorder, social skill, pivotal response training
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 98

Özet

Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan bireylerin sosyal beceri gelişimleri tipik gelişim gösteren akranlarına göre gecikmeli olarak devam etmektedir. Birçok otizmli birey hayatlarının büyük kısmında tipik gelişen akranlarıyla aynı sosyal becerilere sahip olamamaktadır. OSB olan bireyler bütün gelişim alanlarında olduğu gibi sosyal becerilerinde de etkili yöntemler kullanılarak desteklenmelidir. Bu kapsamda alanyazın incelendiğinde OSB olan bireylere sosyal beceri öğretiminde kullanılan yöntemler belirli birkaç yöntemle sınırlı kalmaktadır. Temel Tepki Öğretimi (TTÖ) yöntemi, uluslararası alanyazında OSB olan bireylere sosyal beceri öğretimi konusunda etkili sonuç verdiği kanıtlanan bir yöntemdir. Bu çalışmada OSB olan bireylere sosyal beceri öğretiminde TTÖ yaklaşımının etkililiğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda OSB tanısı olan 11-13 yaş aralığındaki üç çocuğa temel tepki öğretimi yöntemi uygulanmıştır. Araştırmada tek denekli deneysel desenlerden katılımcılar arası çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Çalışmada katılımcıların sosyal becerilerine ilişkin ön test son test verisi Sosyal Beceriler Derecelendirme Sistemi, katılımcıların öğretmenlerine uygulanarak elde edilmiştir. Müdahale etkililik ve izleme verileri, katılımcılarla yapılan müdahale oturumlarının ses ve görüntü kayıtlarının analizi ile elde edilmiştir. Çalışmanın sosyal geçerlik verilerinin elde edilmesi amacıyla katılımcıların anneleriyle görüşmeler yapılmıştır. Araştırmanın bulguları, Temel TTÖ yaklaşımının otizmli bireylere sosyal beceri öğretiminde etkili olduğunu, kazanılan sosyal becerilerin müdahalenin tamamlanmasının ardından iki hafta geçtiğinde de korunduğunu, katılımcıların müdahale öncesi ve sonrasına göre Sosyal Beceriler Derecelendirme Sisteminden alınan puanlarında artış olduğunu ortaya koymuştur.

Özet (Çeviri)

The social skill development of individuals with autism spectrum disorder (ASD) continues with a delay compared to their typically developing peers. Many individuals with autism do not have the same social skills as their typically developing peers for most of their lives. Individuals with ASD should be supported by using effective methods for their social skills as well as in all areas of development. In this context, when the literature is examined, the methods used in teaching social skills to individuals with autism are limited to a few specific methods. The Pivotal Response Training (PRT) method is a method that has been proven by research in the international literature to provide effective results in teaching social skills to individuals with autism. In this study, it was aimed to examine the effectiveness of PRT method in teaching social skills to individuals with ASD. For this purpose, the PRT method was applied to three children aged 11-13 with an ASD diagnosis. In the research, multiple probe desing across participants, one of the single-subject experimental designs, was used. In the study, the pre-test post-test data on the social skills of the participants were obtained by applying the Social Skills Rating System to the teachers of the participants. Intervention effectiveness and monitoring data were obtained by analyzing audio and video recordings of intervention sessions with participants. In order to obtain the social validity data of the study, interviews were conducted with the mothers of the participants. The findings of the study revealed that the PRT method was effective in teaching social skills to individuals with ASD, that the social skills gained were preserved after two weeks of time after the completion of the intervention, and that the participants' scores from the Social Skills Rating System increased compared to before and after the intervention.

Benzer Tezler

  1. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara ipucunun giderek artırılmasıyla öğretiminin ortak dikkati başlatma davranışlarına etkisi

    The effect of least-to-most prompting on teaching initiating joint attention to children with autism spectrum disorder

    CEMİL PARLAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimHasan Kalyoncu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. LATİFE ÖZAYDIN

  2. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sosyal beceri öğretiminde teknoloji destekli etkileşimli ortam tasarımı ve etkililiği

    Design and effectiveness of technology enhanced interactive media in teaching social skills for children with autism spectrum disorder

    SUNAGÜL SANİ BOZKURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEZGİN VURAN

  3. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sosyal beceri öğretiminde uzmandan ebeveyne, ebeveynden ebeveyne sunulan eğitimin etkililiği

    The effects of training provided by expert to parent and parent to parent in teaching social skills to children with autism spectrum disorder

    VOLKAN ŞAHİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEZGİN VURAN

  4. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara sosyal beceri öğretiminde fırsat öğretiminin etkililiği: Gürcistan örneği

    The efficacy of incidental teaching in teaching social skills to children with autism spectrum disorder: The Georgia sample

    TİNATINİ GOBADZE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NURAY ÖNCÜL

  5. Doğal ve yapılandırılmış öğretimle otizm spektrum bozukluğu olan öğrenciye sosyal beceri öğretiminin karşılaştırılması

    A comparison of natural and structured instruction in teaching social skills to students with autism spectrum disorder

    MİHRİBAN SÖNMEZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLKNUR ÇİFCİ TEKİNARSLAN