Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklara işlevsel okuma becerilerinin kazandırılmasında tablet bilgisayar aracılığı ile sunulan programın etkililiği
Teaching functional reading skills to children with autism via tablet PC program
- Tez No: 394740
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AHMET YIKMIŞ, PROF. DR. ATİLLA CAVKAYTAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Zihin Engelliler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocukların dikkati sağlama, bilgiyi işleme ve bellekte tutma alanlarında yaşadığı sıkıntılar onların akademik başarılarını olumsuz yönde etkilemektedir. Dolayısıyla okul çağına gelmiş ya da okul çağında, OSB olan bireylere görsel uyaranlarla öğretim sunulmasının onların akademik başarılarını olumlu yönde etkilediği dikkate alınmalıdır (Tekin-İftar ve Değirmenci, 2012). Akademik beceriler içinde okuma yazma becerilerinin öğretimi önemli bir yer tutmaktadır. Okuma yazma becerileri birçok bilişsel süreci içinde barındırmaktadır. Normal gelişim gösteren bireylerin okuma yazma öğrendikleri süreç, OSB olan bireyler için oldukça karmaşık ve yerine getirilmesi güç bir beceri olabilmektedir. Dolayısıyla işlevsel okuma becerilerinin öğretimi onlar için daha anlamlı hale gelmektedir. Okuma yazma becerilerini kazanmış olsun ya da olmasın OSB olan çocukların günlük yaşantılarını sürdürebilecek düzeyde belli bir sözcük bilgisine gereksinimleri vardır. Okulda, evde ya da toplumda ihtiyaç duydukları sözcükleri öğrenmeleri onların bağımsız olarak hareket etmelerini kolaylaştıracaktır. Bu nedenle işlevsel okuma becerilerinin öğretimi OSB olan çocukların bağımsız yaşam, tercih yapabilme, boş zaman değerlendirme, ihtiyaçlarını karşılayabilme gibi önemli alanlarda kendi kendilerine yetebilmelerine olanak sağlayacaktır. Ülkemizde OSB olan çocuklarla yürütülen araştırmalar incelendiğinde yapılan çalışmaların daha çok sosyal ve iletişim becerilerinin geliştirilmesine yönelik olduğu görülmektedir (Eliçin ve Diken, 2011). OSB olan çocuklara işlevsel okuma becerilerinin öğretimine ilişkin ülkemizde herhangi bir çalışmanın bulunmaması, teknoloji destekli uygulamalarının OSB olan çocukların öğrenmeleri üzerinde etkili olmasına rağmen işlevsel okuma becerilerinin öğretimi için kullanılmamış olması, araştırma gereksinimini belirlemede etkili olmuştur. Bu araştırmanın amacı, OSB olan çocuklara işlevsel okuma becerilerinin kazandırılmasında tablet bilgisayar aracılığı ile sunulan programın etkililiğini değerlendirmektedir. Araştırmaya yaşları 5-7 arası değişen dört erkek öğrenci katılmıştır. Araştırma 5 hafta boyunca haftada 5 gün, 30 dk. Süre ile yürütülmüştür. Araştırma tek denekli araştırma modellerinden davranışlar arası çoklu yoklama modeline göre desenlenmiş, bulgular denekler arası replike edilmiştir. Araştırmada işlevsel okuma becerilerinin öğretimi için araştırmacı tarafından sadece bu çalışmaya özel tablet bilgisayar programı tasarlanmış, alanında uzman yazılım ve bilgisayar mühendisleri tarafından tablette çalışmaya uygun hale getirilmiştir. Araştırmada uygulamacı tarafından sunulan öğretim uygulamasının deneklerin hedef davranışı edinmeleri üzerinde etkili olup olmadığına ilişkin bulgular grafiksel olarak analiz edilmiştir. Araştırma bulguları, araştırmaya katılan tüm deneklerin işlevsel okuma becerileri kazanmaları üzerinde tablet bilgisayar programının etkili olduğunu, deneklerin beceriyi genelleyebildiğini ve sürdürebildiğini göstermektedir. Araştırmanın sosyal geçerlik verileri araştırma bulgularını destekler niteliktedir.
Özet (Çeviri)
The difficulties children with autism have in paying attention, processing and retaining information affect their academic success negatively. Therefore, it should be considered that presenting education using visual stimuli to school-age children with autism has a positive impact on their academic achievement (Heward, 2013). Reading and writing skills play an important role among the academic skills. Reading and writing skills contain many cognitive processes. For autistic children, reading and writing processes are quite complex and can be harder to fulfill than it is for children with normal development. Therefore, teaching functional reading skills is more meaningful to them. Autistic children need to sustain particular words in their everyday lives, whether or not they are able to read and write. Learning particular words will make it easier for them to act independently at school, at home or in society. For this reason, teaching functional reading skills allows them to be independent at key areas such as decision making, spending leisure time and becoming self-sufficient. Researches conducted with autistic children in Turkey usually focus on social and communication skills (Eliçin & Diken, 2011). In determining the purposes of this study, the following were taken into account: technology-supported learning applications have a positive impact on children with autism, and there are no studies on teaching functional reading skills to autistic children in Turkey. The purpose of this study is to determine the effectiveness of teaching functional reading skills through a tablet computer program to children with autism. Four students (ages 5-7) with autism participated in an evaluation of tablet computer instruction that targeted functional reading skills. The effectiveness of the software were analyzed in the context of a multiple probe design across settings, and replicated across participants. The findings were analyzed graphically. All participants mastered all the skills they were taught via the tablet computer and generalized this. Suggestions for future research directions are discussed.
Benzer Tezler
- Normal ve otizmi olan çocuklarda temel dil ve öğrenme becerilerinin değerlendirilmesi
Assessing the basic language and learning skills of children with normal development and autism
MUSTAFA ÇAĞATAY YÖNDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. S. SEYHUN TOPBAŞ
- Otizm Spektrum Bozukluğu olan çocuklara hayali oyun becerilerinin öğretiminde video modelle öğretim yönteminin etkililiği
Effectiveness of teaching method with a video model in teaching pretend play skills to children with Autism Spectrum Disorder
ESRA ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF SAZAK
- Okul öncesi düzeydeki otizmli öğrencilere iletişim becerilerinin fırsat öğretimi süreci ile yardımcı personel tarafından öğretiminin etkililiği
The effectiveness of incidental teaching to teach functional communication skills via paraprofessionals to children with autism spectrum disorder
SEVDA CEBECİ
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAbant İzzet Baysal ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN AVCIOĞLU
- OSB olan çocuklara işitsel-görsel koşullu ayırt etme öğretiminde resimli kartlar ile artırılmış gerçeklik kullanımının karşılaştırılması
Comparison of picture cards and augmented reality in teaching auditory-visual conditional discrimination to students with ASD
HASAN KÖSE
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN GÜNER YILDIZ
- Alternatif ve destekleyici iletişim sistemi (ADİS) olarak sunulan bir uygulamanın otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan çocuklara pekiştireç talep etme becerisinin öğretiminde etkililiği
The effectiveness of an application presented as augmentative and alternative communication (AAC) in teaching reinforcement demanding skills to children with autism spectrum disorder (ASD)
SEMRA ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Öğretim Ana Blim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE TUBA CEYHUN