Sorgulama eyleminin sanat-mekan ile birlikteliğinde 1960'lar ve yansımaları
1960's and the era's reflections in the union of the act of questioning with art-space
- Tez No: 386138
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FETHİYE EMEL ARDAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Sosyoloji, Architecture, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Sorunları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 100
Özet
Eleştirel düşüncenin ve felsefi sorgulamanın ışığı altında zihinlerde oluşan 'dertlenme' baskılanamamış ve tarih boyunca farklı eylemlerle açığa çıkmıştır. Bu eylemler günümüzde de çoğalıp çeşitlenerek devam etmektedir. Bununla birlikte 'Derdi kusma' noktasında ifade araçlarının ve yöntemlerinin değiştiğini görmekteyiz. Bu çalışmada, çeşitli alanlarda özgür düşünceyle sorgulama ve düşüncelerin hür bir şekilde ifade edilmesi gerektiği inancıyla, 'dertlenme - derdi kusma' ve sanat-mekan ilişkisi üzerinden incelemeler yapılmıştır. Bu ilişkinin sorgulamaya farklı bir yön ve değer kattığı düşünülmüştür. Eleştiri ve sorgulamanın devamındaki dertlenme ve derdi kusma yolunda sanatın, mekanın, disiplinlerarası ilişkinin varlığı ve kullanım şekli incelenerek düşünceyi yansıtmanın önemi konusunda farkındalığın güçlendirilmesi amaçlanmıştır. Sorgulama eyleminin XX. yüzyılda ve oradan da günümüze evrilmesinde etkili olan gelişmelerden birisi eleştirel teoridir. Bununla birlikte sorgulama eyleminin yer yer anarşist teori ile de kesişen yönleri olduğu söylenebilir. Anarşizm, daha iyi bir hayat için arzulana doğru hareketlenme olarak tanımlanabilmektedir. Anarşizm, hem söylemi hem de eylemi barındırarak farkındalık yaratmakta, propaganda manifesto gibi enstrümanlar kullanarak insanları uyandırmaktadır. Tarihte ve günümüzde hayatın, düzenin eleştirilmesiyle harekete geçen ve bunun sonuçlarını eyleme döken çeşitli oluşumlar vardır. Bu oluşumlar güçlü bir karşı duruşu yansıtmaktadır. En büyük özellikleri ise hayata dair sosyal, politik, psikolojik ve ekolojik durumlara karşı eleştirilerini sanat ve mekan ile yansıtmalarıdır. Bu noktada aktivizm -eylemcilik- sanat ile birleşerek 'artivizm'i yani eylemci sanatı yaratmaktadır. İnsanlık tarihinde aydınlanma ile birlikte sosyal ve politik yaşantılardaki değişimlerle hayata karşı söylemler hep sanatla ifade bulmuştur. Bu değişimler romantiklerle yoğun bir şekilde başlayarak Fütüristler, Dadacılar, Sürrealistler, Konstrüktivistler ve Avangardistler ile birlikte şiddetini arttırmıştır. Ne şekilde olursa olsun sorgulama eyleminin sonucunda düzenlere direnen, uykudan uyanıp ayaklanan ya da buna olanak sağlayan, insanlarla var olan sanat kendisini göstermektedir. Sanatlaşan hayat var olan dünya düzenini değiştirmektedir. Mekan ise bunu yansıtan ve hayata geçiren bir öğe olarak öne çıkmaktadır. Bu çalışmada Postmodernizmin başlangıcı olarak sayılan ve avangardın doruk noktasını yaşadığı 1968 yılı ile Postmodernizm sonrası dönem olarak sayabileceğimiz günümüz karşılaştırması yapılmaktadır. Çoğu noktalarda ise daha çok birbirlerini andıran söylemler ve olaylarla karşılaşmaktayız.
Özet (Çeviri)
Insuppressable 'unrest' forming in the light of critical thought and philosophical questioning has come to the fore via various actions throughout the history and continues to increase and diversify today. We witness that instruments and methods of expression are transforming in connection with 'disgorgement of the unrest'. The relation between unrest- disgorgement of the unrest and art-space can be studied in various ways in the belief to question through free thinking in all realms and express thoughts in a free manner. This relation provides an added value and a different way of questioning. The unrest and vomiting this unrest following criticism and questioning, art, architecture and the existence and use of inter-disciplinary relation are considered to augment awareness regarding the importance of reflecting thoughts. One of the particular advances related the evolution of questioning in the 20th century is critical theory. However there are some common points between questioning action and anarchist theory. Anarchism can be defined as the movement in accordance with demand of a better life. Anarchism creates awareness by embodying both discourse and action, awakens people: like propaganda or manifesto. There are various movements taking action with the criticism of system in history and the present day. This movements performs a persistent disobedience. Their most important characteristic is the reflection of criticisms for social, political and ecological situations through art and space. At this point activism is combined with art and creates artivism, namely activist art. In human history, discourses about life related with social and political changes in collaboration with enlightenment has found expression with art. Starting intensively with romantics, these have exacerbated with futurists, Dadaists, surrealists, constructivist and avant-gardists. No matter how it happens as a result of questioning action art comes along with awaken people as resistance against order. And the space is an element reflecting and putting into practice it. In this study, there has been a comparision and analogy between the year 1968 as a beginning of postmodernism and one of the best situation of avant-garde and today's world. Mostly there can be seen common senses and incidents.
Benzer Tezler
- Kovulanın izi: Hayaletbilimsel mekan okumaları
Traces of expelled: Hauntological readings of spaces
DAMLA İNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Felsefeİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İFFET HÜLYA ARI
- Bir uzlaşma ortamı olarak tuval-mekan
Canvas-space as a medium of reconciliation
ATIL AGGÜNDÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN LÜTFÜ KAHVECİOĞLU
- Mekâna şiirsel yaklaşımlar ve analizleri
Poetic approaches to space and their analysis
MERVE BALKİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
FelsefeMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FERDA YÜKSEL
- A spatial conception based on walking: Critical walk
Yürümeye dayalı mekânsal bir kavrayış: Eleştirel yürüyüş
NİLSU ALTUNOK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PELİN DURSUN ÇEBİ
- Seyircilerin ve düzenleyenlerin gözüyle çevrim içi film festivalleri: Dönüş(emey)en tanımlamalar, olanaklar ve sınırlılıklar
Online film festivals: An investigation into festival experience through the perspectives of audiences and programmers
YUNUS ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sahne ve Görüntü SanatlarıGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ECE VİTRİNEL