Üstkavramsal öğretim etkinliklerinin öğrencilerin sosyal bilgiler dersinde yer alan hukuk konularını anlamaları üzerine etkisi
The Effect of Metaconceptual Teaching Activities on Students' Understanding of Law Related Subjects in Social Studies
- Tez No: 388171
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞEFİKA KURNAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 624
Özet
Bu çalışmanın üç amacı bulunmaktadır. Bunlardan birincisi öğrencilerin üstkavramsal faaliyetlerini aktif hale getiren etkinliklerin, sosyal bilgiler dersinde yer alan hukuk kavramlarına ilişkin anlamaları ve bu kavramların kalıcılığı üzerine nasıl bir etkisi olduğunu araştırmaktır. İkincisi katılımcıların analiz birimi olan kavramlar hakkındaki fikirlerinin değişiminde, genişlemesinde veya aynı kalan öğrencilerle aktif hale gelen üstkavramsal süreçlerin içeriğini ve özelliklerini geleneksel öğretimle karşılaştırarak betimlemektir. Üçüncüsü, gerçekleştirilen üstkavramsal ve mevcut öğretim programı çerçevesindeki etkinliklerin sosyal bilgiler dersinde öğrenilen kavramlarla ilgili tutumları üzerine etkisini incelemektir. Çalışmada nicel ve nitel verilerin bir araya getirildiği karma araştırma deseni kullanılmıştır. Bu araştırmadaki iki veri türünden nicel için yarı deneysel desen, nitel için de durum (örnek olay) çalışması kullanılarak veri toplanmıştır. Deney grubunda üstkavramsal öğretim etkinlikleri uygulanırken kontrol grubunda ise var olan öğretim programının içeriğini belirlediği geleneksel öğretim kullanılmıştır. Araştırma bir sosyal bilgiler öğretmeninin derslerini yürüttüğü dört sınıfta uygulanmıştır. Bu dört sınıfın ikisi deney (N=58) diğer ikisi ise kontrol grubu (N=56) olacak şekilde tanımlanmıştır. Bu araştırmanın çalışma grubu toplamda 114 yedinci sınıf (ortaokul 3. sınıf) öğrencisinden oluşmaktadır. Öğrencilerin aktif hale gelen üstkavramsal süreçlerinin doğasını uygulama öncesi ve sonrası sosyal bilgiler dersindeki hukuk kavramlarıyla ilgili anlamaları temeline dayanarak derinlemesine incelemek için deney grubundan 4 öğrenci seçilmiştir. Benzer bir süreci mevcut öğretim programı çerçevesinde yürütebilmek için kontrol grubundan da 4 öğrenci durum çalışması için belirlenmiştir. Her iki gruptan durum çalışmasına katılacak öğrencilerin seçiminde ön Hukuk İlintili Kavramsal Anlama Testi (HİKAT), ön Sosyal Bilgiler Dersinde Öğrenilen Kavramlarla İlgili Tutum Ölçeği (SBKTÖ), Üstbilişsel Farkındalık Envanteri (ÜFE) sonucu, sınıf içi gözlemler, ön görüşmeler, araştırmacı tarafından tutulan notlar, öğretmen görüşü ve alternatif kavramların çokluğu ve çeşitliliği ölçütü dikkate alınmıştır. Öğrencilerin hukukla ilgili kavramsal anlamalarını ve üstkavramsal süreçlerinin detaylı analizinde kullanılmak üzere araştırma örüntüsünde çeşitli kaynaklardan veri toplanmıştır. Sosyal bilgiler dersindeki hukuk konuları hakkında öğrencilerin kavramsal anlamalarını değrlendirmek için her iki gruba da öğretim uygulaması başlamadan önce, sonra ve 14 hafta sonra HİKAT uygulanmıştır. Deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin sosyal bilgiler dersinde öğrendikleri kavramlara ilişkin öğretim öncesi ve sonrası tutum puanlarını belirlemek için SBKTÖ kullanılmıştır. Belirtilen test ve ölçekler eş zamanlı olarak tüm gruplara uygulanmıştır. Çalışma grubunda bulunan katılımcıların hukuk konusuyla ilgili anlamalarının niteliğinin uygulama öncesi ve sonrasında belirlemek üzere bire bir yarı-yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların her bir hukuk konusuna yönelik kavramla ilgili aktif hale gelen üstkavramsal faaliyetlerini yansıtan veriler, poster hazırlama, günlük yazma, kavram haritaları, kavram karikatürleri ve kartları, sınıf ve grup tartışması ve etkinlik sonrası görüşme gibi çoklu veri kaynağından elde edilmiştir. Katılımcıların kavram listesinde yer alan her bir kavram için ortaya koydukları kavramsal değişim ve üstkavramsal süreçlerin niteliği bir tabloda ilişkilendirilmiştir. Nicel verilerin analizinde bağımlı-bağımsız örneklemler için t-testi kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde içerik analizinden ve kodlama sonuçlarının tekrar gözden geçirilmesinden yararlanılmıştır. Deney grubunda öğrencilerin üstkavramsal faaliyetlerini aktif hale getirmek için çeşitli öğretim etkinlikleri sürece katılmıştır (örneğin, poster çizimi, günlük yazımı, kavram haritaları, kavram karikatürleri ve kartları, sınıf ve grup tartışması). Bu etkinliklerde deney grubundaki öğrencilerin mevcut ve geçmişteki kavramlarının, inanışlarının, günlük deneyimlerinin ve bağlamsal farklılıkların farkına varmaları; yeni kavram hakkındaki anlamalarını, mevcut kavramla yeni kavram arasındaki tutarlığı ve fikirlerindeki değişimi izlemeleri; kendisine sunulan rakip kavramların faydalılığı ve akla yatkınlığı hakkında düşünerek değerlendirme yapmaları teşvik edilmiştir. Kontrol grubunda ise ağırlıklı olarak kullanılan öğretim etkinlikleri ders kitabından metinlerin okutulması ve anlaşılmayan noktaların öğretmene sorulması şeklindedir. Ayrıca ünite sonu değerlendirme sorularının sınıfla birlikte cevaplanması da gerçekleştirilen bir diğer etkinliktir. Kontrol grubunda öğrencilere ilgili her üniteden sonra kısa özetlerin verildiği de belirlenmiştir. Araştırma sonunda, öğrencilerin ön test puanları istatistiksel olarak birbirine denk olduğundan, üstkavramsal öğretim etkinliklerinin uygulandığı öğrenci grubu ile geleneksel öğretimin uygulandığı gruptaki öğrencilerin hukuk konusuyla ilgili kavramsal anlamaları arasında anlamlı bir farklılık olduğu saptanmıştır. Yapılan bağımsız örneklemler t-testi sonucuna göre bu anlamlı farklılık üstkavramsal faaliyetlerin etkinliklerle aktif hale getirildiği grup lehinedir. Bir başka deyişle, t-testi sonucu üstkavramsal öğretim etkinliklerinin sürece katıldığı öğrencilerin mevcut öğretim programı çerçevesinde ders işleyenlere göre hukukla ilgili kavramsal anlamalar noktasında daha yüksek bir sonuç elde ettiklerini göstermektedir. Buna ek olarak, bağımlı örneklemler t testi sonuçlarına göre, üstkavramsal faaliyetleri aktif hale getirici etkinliklerle derslerin işlendiği öğrencilerin ön test ve son HİKAT puanları arasında son test lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Mevcut öğretim programı çerçevesinde derslerin yürütüldüğü kontrol grubundaki öğrencilerin ise, ön ve son HİKAT puanları arasında anlamlı bir farkın olmadığı tespit edilmiştir. Öğrencilerin kalıcılık HİKAT sonuçları, deney grubundakilerin hukuk konusuyla ilgili kavramsal anlamalarını 14 haftalık süreç boyunca koruduklarını göstermektedir. Ancak deney ve kontrol grubu öğrencilerinin son test SBKTÖ puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Burada ifade edilmesi gereken nokta deney grubu öğrencilerinin son test SBKTÖ puan ortalamalarının kontrol grubunun son test tutum puanlarından daha yüksek bulunmasıdır. Bunun yanı sıra, yapılan bağımlı örneklemler t testi sonuçlarında, deney ve kontrol grubundaki öğrencilerin ayrı ayrı ön test SBKTÖ-son test SBKTÖ tutum puanı ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ayrıca, katılımcıların üstkavramsal süreçlerin niteliğinin öğrencilerin hem içinde bulundukları üstbilişsel kategoriye hem de sosyal bilgilerdeki hukuk kavramları hakkında fikirlerinde oluşan değişim, genişleme ve aynı kalmasına göre farklılaştığı tespit edilmiştir. Başka bir deyişle çalışma grubundakilerin zihnindeki hukuk konularına ilişkin kavramlaştırmalarıyla tanımlanan üstkavramsal faaliyetlerin niteliğinin değiştiği saptanmıştır. Buna göre istisnalar olmakla birlikte üstkavramsal etkinlikler boyunca alternatif fikirleri değişen katılmcıların farkındalıktan değerlendirmeye kadar çeşitli üstkavramsal faaliyetleri aktif hale getirdikleri belirlenmiştir. Buna ek olarak, katılımcıların hukuk konularıyla ilgili kavramsal anlamalarında üstkavramsal süreçlerin kullanmanın kısa ve uzun vadeli etkilerinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Kelimeler : Sosyal bilgiler eğitimi, hukuk ilintili eğitim, kavram, üstbiliş,kavramsal değişim, üstkavramsal faaliyet
Özet (Çeviri)
This study has three major objectives. The first is to investigate the effect of tasks that activate students' metaconceptual processes on understanding law-related concepts in a course on social studies and what impact these tasks exert on the durability of these concepts. The second objective of the study is to describe the content and nature of the metaconceptual processes activated in changing, expanding and stability in thoughts of the participants about the concepts as units of analysis by comparing with traditional instruction. The final aim is to examine the effects of metaconceptual teaching activities and the framework of current curriculum on students attitudes about concepts which is learnt in social studies course. In the study mixed methods research design that is composed of qualitative and quantitative techniques has been utilized. In the present research, quantitative data has been gathered via a quasi-experimental research design, while qualitative data has been collected with a case study. The metaconceptual teaching tasks were administered to the experimental group whereas traditional teaching determined by the current curriculum was applied to the control group. The research was conducted in four classrooms in which a social studies teacher taught the content. Two of these four classrooms were defined as experimental group (N=58), while the other two classrooms were defined as the control group (N=56). The study group of this research was composed of a total of 114 7th grade (middle school 3rd grade) students. Four students from the experimental group was chosen in order to deeply investigate the nature of the metaconceptual processes of students that become active before and after the application basing upon the understandings of law-related concepts in a social studies course. In order to apply a similar process within the framework of the current curriculum four students from the control group were identified for case study. In selection process of the participants for the case study from both groups; criteria such as pre Law Related Conceptual Apprehension Test (HIKAT), pre Attitude Scale About the Concepts Learnt in Social Studies Course (SBKTO), result of the Metacognition Awareness Inventory (UFE), in-class observations, pre-interviews, notes taken by the researcher, teacher opinions and plurality and variety of alternative concepts were taken into account. In order to be used in the detailed analysis of students' comprehension of law-related concepts and their metaconceptual processes, the data from various resources were collected in the research design. For the purpose of evaluating the conceptual understandings of students about the law-related subjects in the social studies course, HIKAT test (Law Related Conceptual Apprehension Test) was applied to both groups before, after and 14 weeks after the implementation. Attitude Scale about the Concepts Learnt in Social Studies Course (SBKTO) was used to determine the attitude scores of students in experimental and control groups about the concepts which are learnt in the social studies course before and after instruction. Those tests and scales were implemented to all groups simultaneously. Semi-structured interview was conducted to determine the quality of law-related comprehensions of the participants in the study group before and after the application. Data reflecting metaconceptual processes of the participants that become active for every concept about law-related subjects was obtained via various data sources such as poster preparation, diary writing, concept maps, concept caricatures and cards, classroom and group discussion and after activity interviews. Conceptual change in participants put forward for every concept in concept list and the quality of metaconceptual processes were correlated in a table. For the analysis of the quantitative data dependent-independent samples t-test was administered. Content analysis and revising the coding results were used in the analysis of qualitative data. In the experimental group, in order to activate the metaconceptual processes of students, various training activities (i.e., poster preparation, diary writing, concept maps, concept caricatures and cards, classroom and group discussion) have been incorporated in the process. These activities are supported to students of the experimental group to become aware of their current and past ideas, beliefs, daily experiences and contextual differences, to monitor their understanding of the new conception, to comprehend something about the new concept to the moment they observe the change in their own ideas and to think about and evaluate the benefit and reasonability of suggested concepts. The teaching activity which is mostly used in control group is to reading the relevant passage in the course book and to asking the teacher the points which the students cannot understand. The other activities are questions at the end of the units which are answered by all the students. In the control group, it is also seen that short summaries relevant to each unit has been given to the students. At the end of the research, it was determined that as the pre-test scores of the students were equivalent, there was a meaningful difference in law-related conceptual understanding of students who were applied metaconceptual teaching activities and who were applied traditional teaching. According to independent samples t-test this meaningful difference is in favor of the group that metaconceptual processes were activated with the tasks. In other words, students taking course with metaconceptual teaching activities in the process obtain considerably higher results in law-related comprehension than the students taking course with the existing curriculum. In addition to this, according to dependent pair simple t-test results there has been a significant difference between pre and post HIKAT test scores in favor of post HIKAT scores of sudents who took courses that activated metaconceptual activities. It has been found that there has been no significant differences between the pre and post HIKAT test scores of students that took courses in the context of the current curriculum. Delayed HIKAT results of students indicate that they preserved their law-related conceptual understandings through the 14-week process. However, no meaningful difference was found between post-test SBKTO score mean of control and experimental group students. The point to emphasize is that post-test SBKTO score means of experimental group students were higher than the attitude scores of the control group. Moreover according to the dependent samples t-test results, there was a meaningful difference between pre-test SBKTO and post-test SBKTO attitude score means of students in experimental and control group. Furthermore it was detected that the quality of participants' metaconceptual processes differed according to both the metacognitive category in which they were included in and the change, expanding and stability in their minds about law-related concepts in social studies course. In other words it was determined that the quality of the metaconceptual tasks that are defined by conceptualization of law- related subjects in study groups' minds was changed. Accordingly, with exceptions during metaconceptual tasks, the participants whose alternative opinions were changed have activated various metaconceptual activities from awareness to evaluation. In addition it has been deduced that metaconceptual processes have long and short term effects on participants' law-related understandings. Key Words : Social studies education, law-related education, concept, metacognition, conceptual change, metaconceptual processes
Benzer Tezler
- The effect of metaconceptual teaching instruction on 10th grade students understanding of states of matter, self-efficacy toward chemistry, and the nature of metaconceptual processes
Üstkavramsal öğretim faaliyetlerinin 10. sınıf öğrencilerinin maddenin halleri kavramlarını anlamaları ile kimya öz-yeterlikleri üzerine etkisi ve üstkavramsal süreçlerin doğası
ZÜBEYDE DEMET KIRBULUT
Doktora
İngilizce
2012
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. ÖMER GEBAN
- Üstkavramsal faaliyetlerle zenginleştirilmiş argümantasyona dayalı öğretimin fen bilgisi öğretmen adaylarının basit elektrik devreleri konusundaki kavramsal anlamaları üzerine etkisinin epistemolojik inanç düzeylerine göre incelenmesi
Investigation of the effect of argumentation-based instructions enhanced with metaconceptional activities on pre-service science teachers' conceptual understanding of simple electric circuits according to levels of epistemological beliefs
SEDA ALTUNSOY OKVURAN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJLA YÜRÜK
- Üstkavramsal faaliyetleri aktif hale getirici etkinliklerle desteklenmiş 5e öğrenme döngüsü modelinin 7. sınıf öğrencilerinin ay'ın evreleri konusundaki kavramsal anlamalarına etkisi
The effect of 5e learning cycle model supported with teaching activities that activate metaconceptual processes on 7th grade students' conceptual understanding of moon phases
EBRU EZBERCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEJLA YÜRÜK
- Üstkavramsal faaliyetlerle zenginleştirilmiş kavramsal değişim metinlerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının 'ısı ve sıcaklık' konusundaki kavramsal anlamalarına etkisi
The effect of conceptual change texts enriched with metaconceptual processes on preservice science teachers' conceptual understanding about heat and temperature
PINAR AKGÜL
- Üstkavramsal faaliyetlerle zenginleştirilmiş kavramsal değişim metinlerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının kuvvet ve hareket konularını anlamalarına etkisi
The effect of conceptual change texts enriched with metaconceptual processes on preservice science teachers? conceptual understanding about force and motion
MERYEM DEMİR