Okul Terk Riski Ölçeğinin geliştirilmesi
Development of School Dropout Risk Scale
- Tez No: 388176
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ARİF ÖZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Okul terki, okul terk riski, sessiz, başarısızlık algısı, antisosyal, School dropout, risk of school dropout, failure perception, quiet behaviour
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin okulu terk etme riskini belirlemeye yönelik,“Okul Terk Riski Ölçeği”geliştirilmiştir. Çalışmaya Ankara ili Kızılcahamam ve Beypazarı ilçelerinde 2013-2014 eğitim ve öğretim yılında öğrenimlerine devam eden beş ortaokuldaki toplam 721 öğrenci katılmıştır. Okul Terk Etme Riski Ölçeği; daha önce yapılan çalışmaların sentezlenmesiyle başarısızlık algısı, sessiz davranma ve antisosyal davranma olmak üzere üç alt boyuttan oluşturulmuştur. Verilerin çözümlenmesinde doğrulayıcı faktör analizi kullanılmış ve her bir boyut öncelikle ayrı ayrı incelenmiştir. Başarısızlık algısı için ortalama varyans .40, Cronbach alfa katsayısı .84, yapı güvenirlik katsayısı .86 bulunmuştur. Sessiz davranma faktörü için ortalama varyans .39, Cronbach alfa katsayısı .85, yapı güvenirlik katsayısı .86 bulunmuştur. Antisosyal davranma faktörü için ortalama varyans .37, Cronbach alfa katsayısı .92, yapı güvenirlik katsayısı .91 bulunmuştur. Daha sonra, okul terkine ilişkin boyutlar bir arada incelenmiştir. Bu boyutların bir arada ele alındığı ölçüm modeline ilişkin genel uyum-uyumsuzluk katsayıları, üç boyutun veri setindeki ilişkileri yeterli düzeyde açıkladığını göstermiştir. Ayrıca model karşılaştırmaları da yapılmış, ilişkisiz üç faktör ve tek faktör modeline göre ilişkili üç faktör modelinin maddeler arası ilişkileri daha iyi açıkladığı saptanmıştır. Faktörlerin, maddelerin her birinde açıkladıkları varyans .20'nin üzerindedir. Başarısızlık algısı, sessiz davranma ve antisosyal davranma alt boyutları için yapı güvenirlik katsayıları sırasıyla .83, .84 ve .91 bulunmuştur. Gizil değişkenlerden elde edilen puanlardaki farklılıkların nedenlerini anlamak; aynı zamanda ölçütlere dayalı geçerlik kapsamında terk puanlarının karşı gruplar arasında ayrım yapıp yapmadığını test etmek için manova analizi yapılmıştır. Buna göre, erkek öğrencilerin başarısızlık algısının kız öğrencilerden daha yüksek olduğu bulunmuştur. Ebeveynleri ayrı yaşayan öğrencilerin sessiz davranma ya da antisosyal davranma puanları, birlikte yaşayanlara göre daha yüksektir. Okula özürsüz devamsızlık yapma ile terk riski arasında pozitif ilişkiler bulunmaktadır. Devamsızlığın üç terk riski boyutunda da yaklaşık aynı etkiye sahip olduğu ve devamsızlığın terk riskini artırdığı görülmektedir. Başarı düzeyi ile terk riski arasında negatif ilişki bulunmaktadır. Gelir düzeyinin başarısızlık algısı ve sessiz davranma üzerindeki etkisinin, antisosyal davranmadan daha fazla olduğunu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study,“Scale of School Drop-out Risk”was developed aimed at determining the drop-out risk of secondary school students. 721 students in total from 5 secondary schools of Kızılcahamam and Beypazarı districts of Ankara during 2013-2014 Educational Year participated in the study. Scale of Drop-out Risk was composed of three sub-dimensions in that failure perception, quiet behaviour and antisocial behaviour through synthesizing previous studies. Confirmatory factor analysis was applied in data analysis and each dimension was analyzed separately at first. AVE was found as .40, Cronbach alpha coefficient was found as .84 and construct reliability coefficient was found as .86 in terms of failure perception. As for quiet behaviour factor, AVE was found as .39, Cronbach alpha coefficient was found as .85 and construct reliability coefficient was found as .86. AVE was found as .37, Cronbach alpha coefficient was found as .92 and construct reliability coefficient was found as .91 in terms of antisocial behaviour factor. Afterwards, all the dimensions regarding school drop-out were examined all together. General consistency-inconsistency coefficients regarding measurement pattern in which all these dimensions were examined all together showed that the three dimensions demonstrated the relations in data set sufficiently. Additionally, patterns were compared and it was ascertained that correlated three-factor pattern defined the relations between items better than uncorrelated three-factor and single-factor patterns. The variance that factors explained in each item was over .20. The construct reliability coefficients for failure perception, quiet behaviour and antisocial behaviour were found as .83, .84 and .91 respectively. Manova analysis was carried out so as to find out the reasons for the differences in the scores obtained from latent variable and also to test whether drop-out scores within the scope of validity based upon criteria differentiated opposing groups or not. Accordingly, it was discovered that failure perception of boys was higher than that of girls. The scores of quiet behaviour or antisocial behaviour of the students with separate parents were higher than those of the students with parents living together. A positive relation was found between absenteeism at school without excuse and drop-out risk. It was seen that absenteeism almost has the same effect on the dimensions of three drop-out risks and that it increases the drop-out risk. A negative relation was observed between GPA and drop-out risk. It was spotted that the effect of level of income is higher in terms of failure perception and quiet behaviour than that of antisocial behaviour.
Benzer Tezler
- Kendini engelleme ve okul terk riski: Akademik tersliklerin üstesinden gelme ve olumsuz yaşantıların aracı rolü
Self-handicapping and dropout risk: The mediating role of overcoming academic buoyancy and negative experiences
BETÜL TOHUMCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF ÖZER
- Okul terkini önlemeye yönelik psikoeğitim programının 9.sınıfı tekrar eden öğrenciler üzerindeki etkililiğinin incelenmesi
Investigating the effectiveness of dropout prevention program of 9th grade retention students
GÜLŞAH ERTEKİN
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve Öğretimİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ESRA İŞMEN GAZİOĞLU
- Lise öğrencilerinde okul terki riskinin incelenmesi
Investigation of school drop out among high school students
ABDULVAHAP YORĞUN
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY ERGENE
- Ortaokul öğrencilerinde okul terk riskinin incelenmesi
Investing of school dropout among middle school students
DUYGU ŞEYMA AVŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACI İSMAİL ARSLANTAŞ
- Liselerde okul terki riskinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Uşak ili örneği)
Investigating school drop out risk (Uşak sample)
BAŞAK ÖZGER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimUşak ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET AKİF HELVACI