Türk-İslam mitolojisi bağlamında mi'râç motifi ve Türkiye kültür tarihine yansımaları
The motif of mi'raj in the context of Turk-İslam mythology and its reflections on Turkish cultural history
- Tez No: 388308
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA HULUSİ LEKESİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Tarih, Sociology, History
- Anahtar Kelimeler: Mi'raç, Mitoloji, Dini Metinler, Sözlü Kültür, Kültür Tarihi
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 342
Özet
Hz. Muhammed'in mucizeleri arasında sıralanan miraç hâdisesi, İslâm kültür ve medeniyet dairesine dâhil olan tüm toplumlarda olduğu gibi Türk halkı arasında da önemli bir tarih olarak görülmektedir. Miraç gecesi, Türkiye kültür sahasındaki farklı İslâm algıları bağlamında yerine getirilen en önemli ibadet pratiklerinin başlangıç tarihi olarak da kabul edilmiştir. Bu çalışmada, söz konusu kabuller çevresinde geliştirilen anlatılar ve anlatılarda yer alan motiflerin; sözlü gelenek, mitoloji ve mit-ritüel ilişkisi bağlamında tahlîl edilmesi hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda, Sünnî ve Alevî-Bektaşî geleneği ile tasavvufî çevrelerde meydana getirilen literatürün taranması sûretiyle ismi geçen çevrelerdeki miraç algısıyla ilgili olarak genel bir görünüm çizilmeye çalışılmıştır. Tespit edilen algıların, dinî ve kültürel hayattaki yansımaları konusunda kültürel devamlılığı göstermesi bakımından bir zaman kısıtlamasına gidilmemiş; günümüz Türkiye'sine kadar uzanan örnekler verilmeye çalışılmıştır. Miraç hâdisesiyle ilgili olarak kaleme alınan metinlerin ve dile getirilen anlatıların genişlemesi, varyantlaşması ve işlevleri üzerinde de görüş bildirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Just as every society that is within Islamic culture and civilization, Prophet Muhammed's miracle named 'miraj' is an important date for Turkish society as well. The night of miraj has been accepted as the date of inception of the most important worship practices in the context of the different perceptions of Islam in the cultural area of Turkey. The narratives and the motifs of these narratives expended within the scope of these norms have been aimed to be analyzed in the terms of the oral tradition, mythology and myth - ritual relationship in this study. A panorama related to the perception of miraj in the denominations of Sunnism, Alevi-Bektashism and Sufism has been tried to be created by scanning the literature that occured in these denominations in line with this purpose. A historical period about the reflections of these perceptions that were determined in the cultural and religious life hasn't been limited. The examples from the past till the modern-day Turkey have been tried to be given. A view on the expansion, variation and functions of the texts and narratives that belong to the journey of miraj has been informed. Key words Mi'raj, Mythology, Religious texts, Oral Culture, History of Culture
Benzer Tezler
- Türkler'de taç geleneği
Başlık çevirisi yok
ZÜHRE İNDİRKAŞ
Doktora
Türkçe
1990
Sanat Tarihiİstanbul ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURHAN ATASOY
- Osmanlı minyatürlerinde fantastik yaratıklar
The fantasti̇cal creatures i̇n the Ottoman mi̇ni̇ature
TUĞBA KUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Sanat TarihiSelçuk ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ERAVŞAR
- Mitolojik kökenleriyle Türklerde Şamanizm ve kadın
Shamanism and women in Turks with mythological origins
ÖZGÜR ELSA ÖZBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN YİTİK
- Hatay/Dörtyol bağlamında ocak kültü
The hearth cult in Hatay/Dörtyol
YAVUZ SELİM KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Ankara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZHAN AYDIN
- Türk romanında din ve inanç algısı (1929-1933)
Religion and belief perceptions in the Turkish novel (1929-1933)
MAHİR KARACAR
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL TİMUR