Meme kanseri hastalarına tedavi sonrasında evde yapılan psikoeğitimin distres, anksiyete, depresyon ve yaşam kalitesine etkisi
Effects of home-based post-treatment psychoeducation on breast cancer patients' distress, anxiety, depression and quality of life
- Tez No: 388575
- Danışmanlar: PROF. DR. BESTİ ÜSTÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Meme Kanseri, Sağ Kalanlar, Neuman Sistemler Modeli, Psikoeğitim, Breast Cancer, Survivors, Neuman Systems Model, Pyschoeducation
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Amaç: Neuman Sistemler Modeli kullanılarak meme kanseri hastalarının tedavi sonrası dönem deneyimlerini açıklamak, Neuman Sistemler Modeli'ne temellendirilmiş psikoeğitimsel müdahalenin, distres, anksiyete, depresyon ve yaşam kalitesi üzerine etkisini incelemek ve psikoeğitim programına yönelik hastaların geribildirimlerini almaktır. Yöntem: Araştırma niteliksel ve yarı deneysel araştırma tasarımlarının kullanıldığı üç aşamadan oluşmaktadır. Meme kanseri hastalarının tedavi sonrası deneyimlerini Neuman Sistemler Modeli'ne göre açıklamada tanımlayıcı niteliksel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Derinlemesine görüşme yöntemi ile 14 kadından veri toplanmış ve tümden gelim içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Yarı deneysel aşama, bir üniversite hastanesi Tıbbi Onkoloji Anabilim Dalına kayıtlı dahil edilme kriterlerine uyan 32 meme kanseri sağ kalanı ile yürütülmüştür. Veriler Distres Termometresi, Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği, Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu kullanılarak toplanmıştır. Veriler, psikoeğitim programı öncesi ve programdan sonra; birinci, üçüncü ve altıncı ayda toplanmıştır. Meme kanseri hastalarının psikoeğitim müdahalesine yönelik deneyimlerini açıklamada tanımlayıcı niteliksel araştırma yöntemi kullanılmış olup, psikoeğitim müdahalesini tamamlamış 32 kadınla derinlemesine görüşme yöntemi kullanılarak veri toplanmıştır. Bulgular: Birinci aşamada meme kanseri hastalarının Neuman'ın tanımladığı; kişi içi, kişiler arası ve kişi dışı stresörler yaşadıkları belirlenmiştir. İkinci aşamada psikoeğitim program öncesi ile programdan sonra; birinci, üçüncü ve altıncı ay distres, anksiyete, depresyon ve yaşam kalitesi alt boyutları puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmıştır. Üçüncü aşamada meme kanseri hastalarının psikoeğitim programı sonrasında kendilik algısında, yaşama bakışta ve ilişkilerde gelişim yaşadıkları saptanmıştır. Sağ kalanlar psikoeğitim programı sonrasında programa ve sisteme yönelik önerilerde bulunmuşlardır. Sonuç: Meme kanseri hastaları tedavi sonrası dönemde kişi içi, kişiler arası ve kişi dışı pek çok stresörle karşı karşıya kalmakta ve bu stresörlerle fizyolojik, psikolojik, sosyokültürel, gelişimsel ve spiritüel değişkenler aracılığıyla baş etmeye çalışmaktadırlar. Neuman sistemler modeline temellendirilen psikoeğitim programı distres, anksiyete ve depresyon düzeylerini azaltmada ve yaşam kalitesini arttırmada etkili olmuştur. Ayrıca psikoeğitim programı kendilik algısında, yaşama bakışta ve ilişkilerde gelişimi desteklemiştir. Meme kanseri sağ kalanlarını güçlendirmede psikoeğitim müdahalelerinde sürekliliğinin sağlanması önerilir.
Özet (Çeviri)
Objective: The study aims to describe post-treatment experiences of breast cancer patients using the Neuman Systems Model, to investigate the Neuman Systems Model-based psychoeducational interventions on distress, anxiety, depression and quality of life and to get the patients' feedback on the psychoeducation program. Method: This qualitative and quasi-experimental study consists of three stages. To describe the post-treatment experiences of breast cancer patients in accordance with the Neuman Systems Model, the qualitative descriptive research method was used. Data were collected from 14 women through in-depth interviews, and the deductive content analysis method was used. The quasi-experimental phase of the study was carried out with 32 breast cancer survivors admitted to the Medical Oncology Department of a university hospital who met the inclusion criteria. Data were collected through Distress Thermometer, The Hospital Anxiety and Depression Scale and WHOQOL-BREF. The data were collected before and at the first, third and sixth months after the program psychoeducation program. To describe the breast cancer patients' psychoeducational intervention-related experiences, the qualitative descriptive research method was used, and the data were collected from the 32 women through in-depth interviews after they completed the psychoeducational intervention program. Results: At the first stage, it was determined that the breast cancer patients experienced intra-, inter- and extra-personal stressors defined by Neuman. At the second stage, a statistically significant difference was determined between the mean scores obtained from the distress, anxiety, depression and quality of life subscales before and at the first, third and sixth months after the psychoeducation program. At the third stage, breast cancer patients were found to improve their self-perceptions, perspectives on life and relationships with others after the psychoeducation program. Survivors made suggestions on the psychoeducational program and the system after the program. Conclusion: Breast cancer patients are exposed to several intrapersonal, interpersonal and extrapersonal stressors and try to cope with these stressors through psychological, sociocultural, developmental and spiritual variables. The Neuman Systems Model-based psychoeducation program reduced distress, anxiety and depression levels and improved the quality of life. In addition, the psychoeducation program contributed to the development of self-perception, perspective on life and relationships. It is recommended that continuity of the psychoeducational interventions should be ensured to strengthen breast cancer survivors.
Benzer Tezler
- Meme kanseri yeni nesil dizileme verilerinde gen ifadesi ile mikroRNA ifadesi arasındaki karşılıklı etkileşimin analizi
Analysis of interplay between gene expression and miRNA expression in breast cancer next generation sequencing data
SELCEN ARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyolojiYıldız Teknik ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALPER YILMAZ
- Tam remisyonda izlenen opere meme, kolorektal ve akciğer kanserli veya lenfomalı hastaların işe dönüşü, iş doyumu ve bunu etkileyen faktörler
Job satisfaction and affecting factors of employed breast, colorectal and lung cancer or lymphoma survivors
OLGUN DENİZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
OnkolojiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ ÇAY ŞENLER
- Lokal ileri meme kanseri nedeni ile neoadjuvant tedavi alan hastalarda Ki-67, inflamatuar indekslerin PET/CT metabolik parametreleri ile ilişkisi, prognostik ve prediktif önemi
Association of Ki-67, inflammatory indexes with PET/CT metabolic parameters, prognostic and predictive significance in patients receiving neoadjuvant therapy for locally advanced breast cancer
FURKAN DAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
İç HastalıklarıÇukurova Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL OĞUZ KARA
- Meme kanseri tanılı hastalarda serum omentin ve visfatin değerlerinin prognostik önemi
Prognostic importance of serum omentin and visfatinvalues of patients diagnosed with breast cancer
MELEK YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Onkolojiİzmir Katip Çelebi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL KÜÇÜKZEYBEK
- Meme kanseri hastalarında neoadjuvan kemoterapi sonrası meme mrgsekanslarının patolojik yanıtı öngörmedeki etkinliklerinin karşılaştırılması
After neoadjuvant chemotherapy in breast cancer patients comparison of the efficiencies of breast mrisequences in predicting pathological response
MEHMET BURAK YILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Radyoloji ve Nükleer TıpSağlık Bilimleri ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA NUR SOYLU BOY