Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile örgüt iklimi arasındaki ilişki
The relationship between organizational climate and power sources the school principals use
- Tez No: 389146
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AHMET AYIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu araştırma ile ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin, okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile örgüt iklimi algıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, 2013–2014 eğitim-öğretim yılında Erzurum ili merkez ilçelerinde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı 75 ortaokulda görev yapmakta olan 1925 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini, tabakalı örnekleme yöntemiyle belirlenen 28 ortaokulda görev yapmakta olan 385 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak;“Kişisel Bilgi Formu”, Koşar (2008) tarafından geliştirilen“Güç Tipi Ölçeği”Steve Hoy ve Tarter (1997) tarafından geliştirilen, Yılmaz ve Altınkurt (2013) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan“Örgüt İklimi Ölçeği”kullanılmıştır. Verilerin istatistiksel çözümlemeleri için; frekans ve yüzde, ortalama, standart sapma, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis H testi, Varyans analizi, Pearson korelasyon kullanılmıştır. Bununla birlikte, bağımsız değişkenlerin bağımlı değişkenleri yordama düzeylerini belirlemek amacıyla Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi yapılmıştır. Anlamlılık düzeyi .05 olarak alınmıştır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin okul yöneticilerinin kullandıkları zorlayıcı güce ilişkin algılarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı görülmüştür. Erkek öğretmenlerin okul yöneticilerinin zorlayıcı gücü kullanmalarına ilişkin algı düzeyleri kadın öğretmenlere kıyasla daha fazladır. Araştırma bulguları incelendiğinde öğretmenlerin kıdem değişkenine göre yöneticilerin kullandıkları güç kaynaklarının tüm alt boyutlarına ilişkin algıları arasında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. Öğretmenlerin branş değişkeni göre, okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynaklarının kişilik gücü boyutuna ilişkin algıları arasında anlamlı bir fark olduğu görülmüştür. Araştırmaya katılan öğretmenlerin örgüt iklimi ölçeğinin emredici müdür davranışları, kısıtlayıcı müdür davranışları ve samimi öğretmen davranışları boyutlarına ilişkin algıları cinsiyet değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılaşmıştır. Öğretmenlerin kıdem değişkenine göre örgüt iklimi ölçeğinin alt boyutları açısından anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Öğretmenlerin branş değişkeni göre, örgüt iklimine ilişkin algıları arasında anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Araştırma sonucunda, okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile örgüt iklimi arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu görülmüştür. Regresyon analizi sonuçları incelendiğinde, güç tipi ölçeğinin ödül gücü boyutu örgüt iklimi ölçeğinin destekleyici müdür davranışları, samimi öğretmen davranışları ve işbirlikçi öğretmen davranışları boyutlarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Güç tipi ölçeğinin yasal güç boyutu, örgüt iklimi ölçeğinin emredici müdür davranışları, kısıtlayıcı müdür davranışları, umursamaz öğretmen davranışları boyutlarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde, destekleyici müdür davranışları ve işbirlikçi öğretmen davranışlarını ise negatif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Güç tipi ölçeğinin zorlayıcı güç boyutu, örgüt iklimi ölçeğinin emredici müdür davranışları ve umursamaz öğretmen davranışları boyutlarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Güç tipi ölçeğinin kişilik gücü boyutu, örgüt iklimi ölçeğinin destekleyici müdür davranışları, emredici müdür davranışları, işbirlikçi öğretmen davranışları boyutlarını pozitif yönde ve anlamlı düzeyde, kısıtlayıcı müdür davranışları ve umursamaz öğretmen davranışları boyutlarını ise negatif yönde ve anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this study, it was aimed to determine the relationships between the organizational climate and the power sources that the school principals use. The research population consists of 1925 teachers working in 75 state secondary schools in Erzurum city center, in 2013-2014 academic years. The sample of the study consists of 385 teachers working in 28 secondary schools, selected with stratified sampling method. The data collection instrument of the study includes; demographic information of the teachers such as gender, branch, professional seniority, etc.,“Power Type Scale”developed by Koşar (2008),“Organizational Climate Inventory”developed by Steve Hoy and Tarter (1997) and adopted into Turkish by Yılmaz and Altınkurt (2013). For the statistical analyses of the data, frequency and percentage, mean, standard deviation, Mann Whitney U test, Kruskal-Wallis H test, variance analysis, Pearson correlation were used. In addition, multiple linear regression analysis were done to determine the independent variables' prediction levels for dependent variables. Significance level is accepted as .05. It is seen that the perceptions of the teachers about the compelling power that the principals use differentiate in a significant level according to gender variable. The perception levels of the male teachers about the compelling power that the principals use are higher compared to those of female teachers. On analyzing the evidence of the study, it is seen that there is no significant difference in the perceptions of the teachers about all the sub-dimensions of the power sources that the principals use according to the professional seniority variable. It can be seen that there is a significant difference in the perceptions of the teachers about the personality power of the power sources that the principals use according to branch variable. It was determined that the perceptions of the teachers about the directive principal behavior, restrictive principal behavior and intimate teacher behavior dimensions of organizational climate differentiate significantly according to the gender variable. It is seen that there is no significant difference in terms of the organizational climate sub-dimensions according to the professional seniority variable. It can be seen that there is significant difference in teachers' perceptions about the organizational climate according to branch variable. As a result of the study, it is determined that there are positive and significant relations between organizational climate and the power sources that principals use. On analyzing the regression analysis results, it can be seen that the award power sub-dimension of power type scale predicts significantly and positively the supportive principal behavior, intimate teacher behavior and collegial teacher behavior sub-dimensions of organizational climate scale. The legitimate power sub-dimension of power type scale predicts significantly and positively the restrictive principal behavior, directive principal behavior, disengaged teacher behavior sub-dimensions of organizational climate scale; and negatively and significantly the supportive principal behavior and collegial teacher behavior sub-dimensions. It is seen that the compelling principal behavior sub-dimension of power type scale predicts positively and significantly the directive principal behavior and disengaged teacher behavior of organizational climate scale. It is determined that personality power dimension of the power type scale predicts positively and significantly the supportive principal behavior, directive principal behavior, collegial teacher behavior dimension; and negatively and significantly the restrictive principal behavior and disengaged teacher behavior dimensions of organizational climate.
Benzer Tezler
- Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ve örgütsel muhalefet arasındaki ilişkide güç mesafesinin aracılık rolü
The mediating role of power distance in the relationship between the power sources used by school administrators and organizational dissent
UĞUR YÜREK
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİKE CÖMERT
- İlkokul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynaklarının yöneticilerin demografik özellikleri açısından incelenmesi
An investigation of the power sources used by primary school administrators in terms of their demographic characteristics
GÖZDE ŞEREMET KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRÜ ADA
- Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin sinizm düzeyleri arasındaki ilişki
The relationship between power sources of school administrators and cynicism levels of teachers
KEREM DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SULTAN BİLGE KESKİNKILIÇ KARA
- Okul müdürlerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin örgütsel güven düzeylerine yönelik görüşleri arasındaki ilişki
The relation between power sources used by school principals and opinions of teachers regarding organizational trust levels
TUĞÇE ÖZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimDüzce ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN GÖKSOY
- Okul müdürlerinin güç kaynakları ile öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları ve algılanan örgütsel kimlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi
An analysis of the relationship between the power sources used by school principals and organizational citizenship behaviors and organizational identification perceptions
SÜHEYLA ORAN ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAMİT ÖZEN