Tarih-i Edebiyat-ı Garbiye
Tarih-i Edebiyat-ı Garbiye
- Tez No: 393254
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKAN BEHÇET SAZYEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Taşbasması olarak 1329/1913 yılında basılan 159 sahifelik Tarih-i Edebiyat-ı Garbiye :İspanyol edebiyatı , Türkçede bugün bile benzeri olmayan bir kitaptır.Halid Ziya İspanyol edebiyatını dört devreye ayırır. Başlangıçtan XV. Asır sonlarına kadar uzanan birinci devre kahramanlık şiirlerini, Romancero denilen savaş şarkılarını, destanları ihtiva eder. Bu devrenin sonlarına doğru ahlâki manzumeler başlar.İkinci devre XVI. asır başından XVII. asrın büyük bir kısmını içine alan devredir. İspanyol edebiyatı, bu devrede, her türde büyük bir gelişme gösterir.XVIII. yüzyılda bir durgunluk devresine giren İspanyol edebiyatı, XIX. asırda yeniden canlanır.Halid Ziya, kitabında bu dört devrede yetişen şair ve yazarların işim ve eserlerinin adlarını zikrettikten ve kısaca değer ve önemlerini belirttikten sonra, büyük şahsiyetler üzerinde daha geniş olarak durur. XV. yüzyılda eserlerini mensur olarak kaleme alan yazarlar da yetişmiştir. Bu devredeki eserlerin konularını din, felsefe, tarih teşkil eder; Gongora'nın başlattığı bu akıma Gongorizm adı verilir. Fransız ve İtalyan edebiyatlarına da yayılan bu akım,“Lisanın ve fikrintekâmüat-ı tabiiyesi”ne zarar vermiştir. Halid Ziya, bu akımın Türk edebiyatında da görüldüğünü dile getirmiştir. Halid Ziya kitabında Don Kişot'u sadece değerlendirmekle kalmaz onu her cephesiyle tahlil eder. XVII. yüzyılda İspanyol edebiyatı, XVI. yüzyılın devamından ibarettir. Temaşa edebiyatı bütün canlılığını muhafaza eder. Bu asırda yetişen en büyük yazar Calderon'dur (1600-1681). Halid Ziya, Calderon üzerinde de geniş bilgi verir ve onu Lope de Vega ile karşılaştırır.Halid Ziya, daha sonra piyesin konusunu özetler ve çeşitli ülkelerdeki taklitlerinden bahseder.XVIII. yüzyıl yazarları üzerinde kısaca duran Halid Ziya, dördüncü devreyi teşkil eden XIX. Asra daha geniş yer verir. XVIII. Yüzyıl sonunda, geçmişteki parlaklığını kaybeden İspanya, XIX. asırda ihtilâllerle çalkalanır. Bu asırda İspanya'ya tesir eden en büyük hadise, Fransız istilâsıdır. Halid Ziya, bu asırda yetişen belli başlı İspanyol yazarları ve eserleri üzerinde de bilgiler verir. Bunların hemen hiçbiri Türkiye'de tanımamıştır.Halid Ziya, bu kitabi ile devrin Darülfünün öğrencilerine geniş bir ufuk açmış, onlara bilmedikleri bir kültür ve sanat âlemini tanıtmışlardır. Halid Ziya'dan sonra ve günümüzde dahi henüz İspanyol edebiyatını, böylesine geniş, muhtevalı bir şekilde ele alan başka bir eser yazılmamıştır.
Özet (Çeviri)
“Tarih-i Edebiyat-ı Garbiye :İspanyol edebiyatı”“ History of Western Literature: Spanish Literature”printed as litnograph in 1329/1913 is a masterpiece which even today has no equivalent in Turkish.Halid Ziya divides Spanish Literature into four eras. The 1st era expanding till the 14th century from the very beginning embodies the heroic poetries, martial music called Romancero and the epics. Through the end of this era, moral epic appears.The 2nd period is the one lasting from 16th century till the late 17th century. Spanish Literature makes progress in every genre during that period. Spanish Literature encountering a period of stagnation, blossoms in the 19th century. Following a brief introduction to the contemporary poets and authors from those four eras and Halid Ziya focuses on the remarkable names in detail. During 15th century, there were some authors writing in prosaic genre. The themes of those pieces include religion, philosophy and history. This movement led by Gongora is called gongorizm. This movement expanded in French and Italian literature as well detoriated the perfection of the language and the thought. Halid Ziya claims Turkish Literature has also been affected by that movement. Halid Ziya not only commentates Don Quixote in his book, but also assesses it according to each theme in detail. Halid Ziya provides the readers with an elaborative analysis of Calderon and compares him with Lope de Vega. Halid Ziya later on summarizes the topic of the stage play and mentions about the imitations of it in different countries. Halid Ziya very briefly underlining the 18th century authors gives wide publicity to the 19th century contemporaries. Spain losing its booming through the end of the 18th century went through many revolutions. The most important incident happening in those times was the French Revolution. Halid Ziya describes the widely known Spanish authors and gives brief information about their works. Almost none of them is known in Turkey. Thanks to his masterpiece, Halid Ziya widens the Ottoman University students' horizons as well as introduces them the unknown world of culture and art. Except for Halid Ziya's piece, one another book analyzing the Spanish literature in such an elaborative extent was written.
Benzer Tezler
- Halit Ziya Uşaklıgil'in Fransız edebiyatı ders kitapları üzerine bir inceleme
A study on French li̇terature textbooks of Hali̇t Zi̇ya Uşakligi̇l
GÜLDEN VİCİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Türkiye'de Germanistik çalışmalarının dünü ve bugünü
Geschichte der Germanistik in der Türkei
ORHAN ÖZDEMİR
Doktora
Türkçe
2003
Alman Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VURAL ÜLKÜ
- Reformlar dönemi Çarlık Rusya'sında garbiyatçılık
Occidentalism in the reform era of Tsarist Russia
ZAHRA ALİZADA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
TarihAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENK REYHAN
- Şahabettin Süleyman'ın Târih-i Edebiyât-ı Osmâniye adlı eserinin metin ve incelemesi
The text and the analysis of Şahabettin Süleyman's work called Literary History of Ottoman
NEVZAT BEĞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıKafkas ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MİTAT DURMUŞ
- Tezkirecilikten edebiyat tarihçiliğine geçiş ve Abdülhalîm Memdûh un târih-i edebiyât-ı osmâniyye si: inceleme-metin
The transition from biographical memoirs to the historiography of literture and tarih-i edebiyat-i osmaniye of Abdulhalim Memduh
İSMAİL TOLUAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyografiSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. BAYRAM ALİ KAYA