Borsa İstanbul 100 ve Turizm Endeksi ile gelişmiş bazı borsa endeksleri arasındaki uzun ve kısa dönemli ilişkilerin incelenmesi
An analysis of short - term and long - term relationships between Borsa iIstanbul 100 & Tourism Index, and some developed stock market indexes
- Tez No: 394984
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ERYİĞİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, İşletme, Economics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: BİST 100, XTRZM, eşbütünleşme, VAR, VECM, BİST 100, XTRZM, cointegration, VAR, VECM
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Son 20 yıldaki önemli gelişmelerden birisi finansal liberalizasyonla birlikte ortaya çıkan sermaye akımını sınırlayıcı uygulamaların azalmasıdır. Finansal piyasaların gelişmesi, serbestleşmesi ve alt piyasalardaki etkileşim derecesinin artması, hisse senedi fiyatlarını makroekonomik faktörlere ve siyasi gelişmelere karşı son derece duyarlı hale getirmiştir. Herhangi bir piyasada yaşanan gelişmeler veya belirsizlikler kısa sürede diğer piyasaları kolaylıkla etkilemeye başlamıştır. Hisse senetleriyle makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkiler 1970'li yıllardan bu yana incelenmesine karşın yerel borsalarla yabancı borsalar arasındaki ilişkileri inceleyen çalışmalar sınırlı sayıdadır. Ayrıca, dünya ekonomisinde en hızlı gelişen sektörlerden biri, milli gelire olan katkısının yanı sıra sağladığı döviz geliri ile ülke ekonomisi açısından oldukça önemli hale gelen turizm sektörüdür. 1980'lerin başlarında başlayan dışa açılma ve liberalleşme politikaları ile birlikte uluslararası mal ve hizmet ticareti gibi turizm de önem verilen ko¬nulardan biri haline gelmiş, bu yöndeki yatırımlar da devlet tarafından teşvik edilmiştir. Bütün bu gelişmeler doğrultusunda, Borsa İstanbul ulusal 100 endeksi ve Borsa İstanbul Turizm endeksi üzerine bir çalışma yapılmış, bu endekslerin, gelişmiş Amerika (S&P 500), İngiltere (FTSE 100), Almanya (DAX), Fransa (CAC 40), Japonya (NIKKEI 225), İtalya (FTSEMIB), Kanada (S&PTSX) endeksleri ile aralarındaki ilişkiler araştırılmıştır. 31.12.1997- 30.01.2015 tarihleri arasına ait 206 aylık veriler ile çalışılmıştır. Logaritmaları alınan serilere ilk olarak Augmented Dickey Fuller (ADF) ve Philips Peron (PP) birim kök testleri uygulanmıştır. Seriler durağan hale getirildikten sonra aralarında eşbütünleşme olan değişkenler için, Vector Error Correction (VEC) modeli kullanılarak uzun dönemli ilişkiler ortaya konulmuştur. Aralarında eşbütünleşme olmayan değişkenler için ise Vector Auteregression (VAR) modeli kulanılarak kısa dönemli ilişkiler ortaya konulmuştur. Sonuç olarak, 1997-2015 dönemi için gelişmiş borsa endeksleri ile Borsa İstanbul 100 (BİST 100) ve Borsa İstanbul Turizm (XTRZM) endeksi arasında uzun dönemli nedensellik ilişkisine rastlanılmamıştır. Ayrıca kısa dönemde Kanada (S&PTSX) endeksi sadece Borsa İstanbul 100 endeksinin nedeni iken, Fransa (CAC 40) ve İtalya (FTSEMIB) endekslerinin hem Borsa İstanbul Turizm endeksinin hem de Borsa İstanbul 100 endeksinin nedeni olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak ikili eşbütünleşme ilişkilerine bakılmış ve daha önce bulunan sonuçları destekler nitelikte bulgular elde edilmiştir. Bulgular genel olarak düşünüldüğünde, yatırımcıların Borsa İstanbul Turizm endeksine bakarak BİST 100 endeksi hakkında fikir sahibi olabileceği, ayrıca BİST 100 endeksine yatırım yapan yatırımcıların riskleri azaltmak ve getirileri artırmak amacıyla bahsi geçen bu yedi borsaya yatırım yaparak portföylerini çeşitlendirebilecekleri söylenebilir.
Özet (Çeviri)
A remarkable development over the last 20 years has been the decline in the number of restrictive practices on capital flow occurring as a result of financial liberalization. The development and liberalization of financial markets, and the increase in interaction among sub-markets have made share prices extremely vulnerable to macroeconomic factors and political events. Any development or uncertainty experienced by a given market can now affect other markets easily in a very short time. Although the relationship between stock prices and macroeconomic variables has been studied since the 1970's, the number of studies analysing the relationship between domestic stock markets and foreign ones has been limited. Furthermore, the tourism sector, a very important factor for domestic economies not only due to its contribution to domestic income but also the inflow of receipts it provides, is one of the fastest-developing sectors in world economy. As a result of foreign expansion and liberalization policies that began by the early 1980's, tourism, like international trade in goods and services, has become an important issue, and investment in tourism has been promoted by governments. In line with these developments, Borsa İstanbul National 100 Index and Borsa İstanbul Tourism Index have been studied, and the relationship between these two indexes and indexes of seven developed countries, America (S&P 500), England (FTSE 100), Germany (DAX), France (CAC 40), Italy (FTSEMIB), Canada (S&PTSX) and Japan (NIKKEI 225) have been examined. Data pertaining to a period of 206 months (between 31.12.1997 and 30.01.2015) has been analysed. Augmented Dickey Fuller (ADF) and Philips Peron (PP) unit root tests have first been applied to the series the logarithms of which were taken. Upon the stabilization of the series, long-term relationships for cointegrated variables have been produced by means of Vector Error Correction Model. For non-cointegrated variables, short-term relationships have been determined through Vector Autoregressive Model. As a result of the analyses made, no long-term causal relations have been found between indexes of developed countries and Borsa İstanbul 100 (BİST 100) and Borsa İstanbul Tourism (XTRZM) indexes. Moreover, it has been found that whereas in short term Canadian (S&PTSX) index is a cause of only Borsa İstanbul 100 (BİST 100) index, French (CAC 40) and Italian (FTSEMIB) indexes are causes of both Borsa İstanbul Tourism index and Borsa İstanbul 100 index. Lastly, the cointegration analyses of variables in pairs have provided supporting evidence for preliminary findings. Consequently, it can be said that investors may get an idea of BİST 100 index through Borsa İstanbul Tourism index, and that people who have invested in BİST 100 index can diversify their portfolio by investing in the seven aforementioned stock markets in order to reduce risks and increase returns.
Benzer Tezler
- Döviz kurlarının çeşitli borsa endeksleri ile ilişkisi: BİST üzerine bir uygulama
Relation of exchange rates to various stock exchange indices: An application on BIST
HARUN AYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
İşletmeYozgat Bozok Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜMEYRA GAZEL
- BİST turizm endeksinde işlem gören şirketlerin finansal performansı ve yatırım yapılabilirliği üzerine bir uygulama
A study on the financial performance and investment feasibility of companies listed in the tourism index in İstanbul Stock Market
BURAK EĞERCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeİstanbul ÜniversitesiPara Sermaye Piyasaları ve Finansal Kurumlar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURÇAY YAŞAR AKÇALI
- Can stocks hedge against inflation?
Hisse senedi getirileri enflasyona karşı korur mu?
GÜLŞAH TUĞCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2011
İşletmeBahçeşehir ÜniversitesiBorsa ve Finans Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI YÜKSEL
- Turizm sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin finansal performans analizi: BIST turizm örneği
Financial performance analysis of the companies operating in tourism sector: The case of BIST tourism
SELÇUK YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeKafkas Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEYDA YERDELEN KAYGIN
- Marmara Bölgesi'nin kırsal ve kentsel alanlarında PM10, PM2.5 konsantrasyonlarının yersel ve zamansal değişimi
Spatial and temporal variation of PM10 and PM2.5 concentrations at urban and rural sites of Marmara Region
ECE ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALAHATTİN İNCECİK