Öğretmenlerin dijital veri güvenliği farkındalığı
Digital data security awareness of teachers
- Tez No: 395184
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YUSUF LEVENT ŞAHİN, DOÇ. DR. YAVUZ AKBULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Öğretmen, Dijital Veri, Veri Güvenliği, Veri Güvenliği Farkındalığı, Ölçek GeliĢtirme, Açımlayıcı Faktör Analizi, Doğrulayıcı Faktör Analizi, Teacher, Digital Data, Data Security, Data Security Awareness, Scale Development, Exploratory Factor Analysis, Confirmatory Factor Analysis
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Yaşamın her alanında sıklıkla kullanılan bilgi iletişim teknolojileri sayesinde, geçmişte basılı materyallerle çalışan öğretmenler, günümüzde bilgiyi dijital ortamlarda üretmekte ve yine dijital ortamlarda saklamaktadır. Eğitim öğretim faaliyetlerinde teknolojiyi sıkça kullanan öğretmenlerin sahip oldukları dijital verilerin güvenliği son derece önemlidir. Veri güvenliğinin öneminden yola çıkan bu araştırmanın amacı, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı okullarda görev yapan öğretmenlerin dijital veri güvenliği farkındalıklarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirmek ve ilgili ölçeği kullanarak var olan durumu ortaya koymaktır. Ölçek geliştirme sürecinde alanyazın taraması ve kritik paydaşlarla yapılan odak grup görüşmeleri sonucunda 93 maddeden oluşan madde havuzu ortaya konmuştur. 12 alan uzmanının görüşü alındıktan sonra taslak ölçek formunun ön deneme uygulaması ilkokul, ortaokul ve lise düzeyinde birer okuldan 79 öğretmen ile gerçekleştirilmiştir. Uygulama sonunda katılımcılar tarafından anlaşılamayan maddeler çıkarılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği için 529 öğretmenden toplanan veriler ile açımlayıcı faktör analizi (AFA) yapılmıştır. AFA'dan önce 56 maddeden oluşan taslak ölçek, analiz sonrasında öğretmenlerin dijital veri güvenliği farkındalığını belirlemeye yönelik tek faktörlü 32 maddelik yapıya kavuşmuştur. Beşli Likert tipindeki ölçeğin Cronbach Alfa (α) iç tutarlık katsayısı .945'tir ve toplam açıklanan varyans % 36.053 olarak hesaplanmıştır. AFA sonucunda ortaya konan faktör yapısını doğrulamak için 335 farklı katılımcı ile doğrulayıcı faktör analizi (DFA) gerçekleştirilmiştir. Modifikasyon indeksleri yardımı ile ideal değerlere ulaşan tek faktörlü yapı, dijital veri güvenliği farkındalık ölçeğinin (DVGFÖ) geçerli ve güvenilir olduğunu, ileride yapılacak araştırmalarda kullanılabileceğini göstermiştir. Balıkesir ilindeki öğretmenlerin dijital veri güvenliği farkındalıklarını belirlemek için 29 farklı okulda görevli 1446 öğretmenden DVGFÖ kullanılarak veri toplanmıştır. Bulgular, öğretmenlerin dijital veri güvenliği farkındalıklarının 4.16 ortalama ile oldukça yüksek olduğunu göstermiştir. Öğretmenler; parola oluştururken harf, sayı ve özel karakter kullanmanın önemi, e-posta ile gelen kimlik bilgilerini doğrulama mesajlarına (parola, kredi kartı vb.) itibar edilmemesi ve parola hatırlatmak için kullanılan güvenlik sorularına başkalarının tahmin edemeyeceği yanıtlar verilmesi konularında daha yüksek farkındalığa sahiptir. Güvenlik duvarı yazılımları, İnternet sitelerinde kullanılan güvenlik sertifikaları ve verilerin çeşitli uygulamalar (Dropbox, Google Drive vb.) kullanılarak İnternet ortamında saklanabileceği konularındaki farkındalıkları ise daha düşüktür. Bu araştırmada, bazı demografik değişkenlere ilişkin tanımlayıcı istatistiklerin yanında bu değişkenler ile dijital veri güvenliği farkındalığı arasındaki ilişkiler de incelenmiş ve sonuçlar yorumlanmıştır. Buna göre; cinsiyet, günlük bilgisayar kullanım süresi, günlük İnternet kullanım süresi, kişisel bilgisayar, tablet bilgisayar ve akıllı telefon sahibi olma durumlarına göre öğretmenlerin dijital veri güvenliği farkındalıklarının değiştiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada, MEB tarafından hayata geçirilen projelerde dijital veri güvenliğinin yeterince yer bulmaması ve öğretmenlerin eğitim öğretim etkinliklerinde bilişim teknolojilerini kullanırken dijital veri kaybı yaşamamaları için yapılması gerekenler vurgulanmıştır. Bu araştırmadan elde edilen sonuçların; öğretmenlerde dijital veri güvenliği farkındalığı oluşturulmasına katkı sağlayacağı, MEB'in gerçekleştireceği hizmet içi eğitim faaliyetlerinin planlanmasında içerik belirleme çalışmalarına yön vereceği ve ileriki araştırmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Teachers who used to work with printed materials produce and keep the information in digital environment today thanks to information and communication technologies which are frequently used in all areas of our lives. The purpose of this study which has derived from the importance of sustaining digital data security of teachers, who use technology in educational activities, is to develop a scale in order to identify the digital data awareness of teachers who work in the schools of Ministry of Education, and to present the existing condition by means of the developed scale. The literature review and focus group interviews with critical partners led to an item pool of 93 statements. After the reviews of 12 field experts, piloting of the draft form was conducted with 79 teachers who were from different elementary, secondary and high schools. After the application process, incoherent items were taken out by the participants. An exploratory factor analysis was performed for the construct validity of the scale through the data collected from 529 teachers. The draft scale which consisted 56 items before the exploratory factor analysis turned into a single factor structure with 32 items. The internal consistency coefficient (Cronbach's Alpha=α) of the scale was .945 and the total variance was calculated as 36.053 %. A confirmatory factor analysis was carried out with 335 different participants in order to confirm the factor structure revealed in the exploratory factor analysis. The single factor structure which reached to ideal values by means of modification indexes proved the reliability and validity of digital data security awareness scale and its applicability for further studies. In order to identify the digital data security awareness of teachers, the data were collected through the developed scale from 1446 teachers in 29 different schools in Balıkesir province. Findings revealed that digital data security awareness of teachers were quite high with an average of 4.16. Teachers had more awareness regarding the importance of using letters, numbers and special characters when creating password, not considering the e-mails for identity confirmation (password, credit card, etc.) and providing unpredictable responses to the security questions for password reminder. On the other hand, the awareness was lower with regard to the issues of firewall software, security certificate of websites and the storage of data in Internet environment via several applications (Dropbox, Google drive, etc.) In this research, descriptive statistics with regard to some demographic variables and the relationship between these descriptive statistics and digital data security awareness were investigated and the results were interpreted. It was found that digital data security awareness of teachers varies with regard to gender, duration of daily computer use, duration of daily Internet use, having personal computer, tablet computer and smart phone. In the study, inadequate consideration on digital data security of the projects developed by the Ministry of Education and the things to be done in order to prevent data loss while using information technologies in educational activities were emphasized. The study can make a contribution to raise the awareness of teachers on digital data security, to direct studies to determine the contents of relevant in service training activities of the Ministry of Education, and can shed light on further research.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğretmenlerinin dijital okuryazarlık dijital bağımlılık ve bilgi güvenliği farkındalık düzeylerinin incelenmesi
Investigation of secondary school teachers' digital literacy, digital addiction and information security awareness levels
EMİNE AKINCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP ÇAKIR
- Sınıf öğretmenlerinin dijital okuryazarlık seviyelerinin belirlenmesi
Determining digital literacy levels of primary school teachers
MURAT KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET OĞUZ AKÇAY
- Çevrimiçi oyun oynayan çocukların siber güvenlik farkındalıkları: Erzurum örneğinde bir araştırma
Cyber security awareness of children playing online games: A research in the example of Erzurum
ZEYNEP ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İletişim BilimleriAtatürk ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YELDA KORKUT
- Ortaokul öğrencilerinin dijital vatandaşlık yeterliklerinin geliştirilmesi: Bir eylem araştırması
Developing digital citizenship competencies of middle school students: An action research study
ESRA KILIÇ AFACAN
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER İBRAHİMOĞLU
- COVID-19 salgını sırasında ortaokul sosyal bilgiler dersi öğretim programı uygulamalarının incelenmesi
Examining the implementation of middle school social studies curriculum during the COVID-19 outbreak
BARIŞ VAROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜNYAMİN YURDAKUL