Atık yönetimi mevzuatı uygulamaları: Ankara örneği
Implementation of maste managment legislation: A case study from Ankara
- Tez No: 395791
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYSEL GAMZE YÜCEL IŞILDAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Ülkemizde endüstriyel faaliyet gösteren işletmelerin sayısı her geçen gün artmaktadır. Bu tür endüstriyel işletmeler, çevresel etkileri açısından ele alındığında, ‛atıkların kontrolü' en sorunlu alanlardan biri olarak görülmektedir. Endüstriyel atıklar; gelişen teknoloji ile birlikte üretim prosesi, kapasite, ekipman, hammadde özelliklerine göre tür ve miktar açısından çeşitlilik ve değişkenlik göstermektedir. Dolayısıyla atıkların yönetimine ilişkin mevzuat uygulamaları da bu farklılıklardan etkilenmektedir. Ülkemizde de Avrupa Birliği (AB) uyum süreci ile birlikte, 2005 yılından bu yana atık yönetiminde yeni hukuksal düzenlemeler ile atık beyan sistemleri oluşturulmaya başlanmıştır. Ancak buna rağmen Bakanlığın yayımlamış olduğu envanter çalışmalarında ve birebir sahada yapılan gözlemlerde endüstriyel atık yönetiminin sağlıklı bir şekilde uygulan(a)madığı, hukuksal düzenlemeler ile uygulamalarının yeterli olmadığı, yeterli veri tabanı oluşturulamadığı ve işletmelerden açığa çıkan atıkların belirlenmesi ve kontrolünde sorunlar yaşandığı tespit edilmiştir. Buradan hareketle, bu tez kapsamında, ülkemizde endüstriyel atıkların yönetiminde karşılaşılan sorunlar ve aksaklıkların mevzuat bağlamında irdelenmesi; atık üreticilerinin atık yönetimine ve mevzuatın getirdiği yükümlülüklerine ilişkin farkındalıklarının ölçülmesi hedeflenmiştir. Bu amaca yönelik olarak Ankara ilinde faaliyet gösteren 94 işletmenin katılım sağladığı anketler değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; işletmelerin % 51,1'i faaliyetlerinden tehlikeli atık; %66'sı ise kontamine atık çıktığını beyan etmesine rağmen, % 44 ünün çevresel etkileri değerlendirilmeden ve denetim mekanizmasına dahil edilmeden faaliyet gösteriyor oldukları; yasal zorunluluklara rağmen ancak %56,4'ünün atıklarını kaynağında ayrıştırarak atık kodlarında göre depolama yaptığı ve bertaraf için lisanslı firmalara gönderdiği, işletmelerin sadece % 1 inin kapatma cezası aldığı ve %41,5'inin hiçbir hukuksal yaptırımla karşılaşmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışma sonucunda elde edilen bulgular, denetim mekanizmalarının ve mevzuatın yaptırım gücünün yeniden sorgulanmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
The number of small and medium sized enterprises (SMEs) operating in our country is increasing every day. Such SMEs, when taken in terms of their environmental impacts, 'waste management' is seen as one of the most problematic areas. Types and amount of industrial wastes varies according to the production process along with advances in technology, capacity, equipment and raw materials used. Therefore, the implementation of legislation concerning the management of waste is also affected by these differences. In line with the European Union (EU) integration process, waste management declaration systems have been started to be revised with new legal regulations since 2005 in Turkey. However, inventory work and reports which was published by the Ministry and observations in the field showed that; there exists some problems in industrial waste management; practical applications are not enough to hand over with legal regulations, sufficient and reliable database cannot be created and proper identification and control of the wastes are still problematic. Along this line, it is aimed to examine the problems and shortcomings encountered in the management of industrial wastes in the context of the national and EU legislations and to measure the awareness of waste producers about their obligations under the waste management legislation. To this purpose, 94 enterprises operating in Ankara participated to surveys and answered the questionnaire, then provided answers are evaluated. As a result; although, 51.1% of the SMEs generated hazardous wastes and 66% of them generated contaminated waste from their activities; 44% of them has been operating without the inclusion and enforcement mechanisms for environmental impact assessment (EIA) procedure. Despite the legal requirements, only half of the (56.4%) SMEs separates the wastes at the source and deposit them according to the waste codes and then sent to licensed companies for disposal. During the auditing by authorized Ministry and Municipality representatives, only 1% of the companies are closed and their activity has banned. 41.5% of the SMEs declared that, they never encountered any legal sanction during their operation. Findings of this study reveal the need for re-examining the control and auditing mechanisms and the power of sanctions.
Benzer Tezler
- Türkiye'de entegre katı atık yönetimi ve tıbbi atık Ankara örneği
Integrated solid waste management and medical waste Ankara examination in Turkey
FATMA ÖZSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Çevre MühendisliğiAksaray ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİM ELHATİP
- Türkiye inşaat yıkıntı atık yönetim sisteminin geliştirilmesi
Improving waste management system of construction and demolition waste of Turkey
ÜMİT POYRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İnşaat MühendisliğiGazi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHMARAN
- Petrokimya sanayiinde uygulanan çevre politikaları ve etkinliği
Applied environmental politics and their effectiveness in petrochemical industry
ŞENAY ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
SosyolojiAnkara ÜniversitesiSosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESRİN ALGAN
- Tehlikeli kimyasalların yönetimine ilişkin uluslararası uygulamaların Türkiye'ye yansımaları
Reflections of international dangerous chemicals management applications on Turkey
ERTAN ÖZTÜRK
Doktora
Türkçe
2016
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA HAKAN YİĞİTBAŞIOĞLU
- Ankara ili Çankaya ilçesinde tıbbi atık yönetiminin incelenmesi
Examination of medical waste management in Cankaya district of Ankara province
MERİH ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre MühendisliğiAksaray ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ÇELEBİ