Ege bölgesi kadın giyim-kuşamının göstergebilimsel yöntem ile çözümlenmesi
Analysis of women clothing in aegean region with the semiotic method
- Tez No: 397379
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE KOCA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Giyim Endüstrisi, Clothing Industry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Giyim Endüstrisi ve Moda Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 331
Özet
Bu çalışmanın genel amacı: Ege Bölgesinde yer alan 8 ilin kadın giyim-kuşamının göstergebilimsel yöntemle görüntüsel, dizimsel ve iletişimsel açıdan çözümlenmesi, ayrıca bölgedeki yörelerin giyim-kuşam biçimlerini oluşturan giysi parçalarının farklılıkları ve benzerlikleri belirlenerek kültürel etkileşim açısından yorumlanmasıdır. Araştırmanın materyalini, Ege Bölgesinde; Afyonkarahisar'da Dinar ilçesi, Ocaklı ve Haydarlı beldesi, Aydın'da Nazilli, Yenipazar ve Bozdoğan ilçesi, Hamzabali ve Amasya köyü, Denizli'de Çardak ve Tavas ilçesi, Söğüt ve Kızılcabölük beldesi, İzmir'de Tire ve Ödemiş ilçesi, Kütahya'da Merkez ve Simav ilçesi, Yağıllar ve Beyce köyü, Manisa'da Merkez ilçesi, Pelitalan köyü, Muğla'da Milas ilçesi, Kargıcak, İkiztaş ve Kızılağaç köyü, Uşak'ta Merkez, Banaz, Ulubey ve Sivaslı ilçeleri, Erice, Omurca, Kızılhisar ve Çardak beldesi olmak üzere 8 il, 16 ilçe ve 17 köyde yapılan alan araştırması sonucunda ulaşılan 266 adet giysi ve giysi tamamlayıcısı oluşturmaktadır. Örneklem seçimi ulaşılabilirlik, nüfus yoğunluğu, nüfus yerleşimi (kuzey-güney), sosyo-kültürel yapı, iklim şartları, sosyal yapıda çeşitlilik, zaman ve maddi olanaklar dikkate alınarak yapılmıştır. Araştırma kapsamında ulaşılan giyim-kuşam örnekleri, günlük giyim-kuşamı, sokak giyim-kuşamı ve özel gün giyim kuşamı olmak üzere 3 grup altında incelenmiştir. Ulaşılabilirlik açısından, bedene ve başa giyilen giysiler ve giysi tamamlayıcıları ele alınarak görüntüsel, dizimsel ve iletişimsel açıdan çözümleme yapılmıştır. Ayrıca bölgedeki yörelerin, giyim-kuşam biçimlerini oluşturan giysi parçalarının farklılıkları ve benzerlikleri belirlenerek kültürel etkileşim açısından yorumlanmaya çalışılmıştır. Ulaşılan halk giyim-kuşam örneklerinin çözümlenmesi için, Barthes, Saussure ve Peirce'in göstergebilimsel çözümleme yöntemleri incelenerek, alana özgü 3 ayrı çözümleme ölçeği hazırlanmıştır. İlk ölçekte görsel gösterge açısından, ikincisinde dizge ve dizim açısından, üçüncüsünde ise iletişim açısından giysi çözümlemesi yapılmıştır. İletişim, dizge ve dizim açısından çözümleme ölçeğinde Roland Barthes, görsel gösterge açısından ise Ferdinand de Saussure ve Charles Sanders Peirce'in göstergebilimsel çözümlemesi dikkate alınmıştır. Görüntüsel gösterge olarak giysilerin fotoğraf ve grafik çizimlerinin yer aldığı birinci ölçekte, göstergelerin kesim, biçim, renk, malzeme ve süsleme özellikleri açıklanarak, gösteren, gösterilen açısından giysi çözümlemesi yapılmıştır. Dizge ve dizim açısından giysi çözümlemesinin yapıldığı ikinci ölçekte, giysi parçaları arasındaki ilişki, giyilme dizilişi, kullanım özellikleri gibi öğeler dizimsel bağlantı bağlamında çözümlenmiştir. Üçüncü ölçekte ise, iletişim açısından giysi çözümlemesi yapılarak göstergeler düzanlam ve yananlam boyutunda ele alınarak anlambilimsel açıdan çözümlenmiştir. Ayrıca aynı giysi parçalarının biçimsel benzerlik ve farklılıklarının karşılaştırılması yapılmıştır. Araştırmada son olarak bulgular ışığında, giyim-kuşam biçimlerinde, gösteren ve gösterilen arasındaki ilişkinin, biçimsel ifadelerle temsil edildiği görülmüş, iletişimsel çözümlemede giysi ve süslemelerin anlamsal ifadeler içerdiği belirlenmiştir. Katlı giyim özelliğinin görüldüğü bu bağlamda, farklı dizilerden seçilmiş göstergelerin birbirleriyle ilişkilendirilerek anlamlı bir bütün oluşturması ile dizimsel bir bağlantının varlığı sonucuna ulaşılmıştır. Her yörenin kültürüne özgü sıralanan göstergelerin çoğunluğunda yukarıdan aşağıya ve içten dışa doğru bir bağıntı olduğu gözlenmiştir. Dizimsel bağlantıdan çıkarılan bir dizinin giysinin görsel ve iletişimsel anlamını değiştirdiği ve bu değişimin, ait olduğu kültüre özgü olduğu belirlenmiştir. İllerin, ilçelerin ve köylerin giyim-kuşamını oluşturan, giysi parçalarının, biçimsel özelliklerinin, bazı yörelerde (Kızılcabölük-Tire peştamalı, Hamzabali-Tire ve Kütahya-Uşak şalvarları, Sarıgöl-Kızılcabölük yakasız göyneği vb.) benzer olduğu belirlenmiştir. Aynı şekilde süslemede kullanılan motifler ve verdiği mesajlarda da benzerlikler görülmüştür. Bu benzerliklerin yoğun olarak birbiri ile komşu illerde görülmesi, kültürel etkileşimin etkin olduğu sonucunu ortaya koymaktadır. Ayrıca bazı illerin giysi parçalarının biçim özelliklerinde Batı modası, gelenek ve dini inancın etkisi olduğu gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The overall objective of this study is to analyze the clothing of 8 provinces in the Aegean Region with the semiotic method in visual, syntagmatic and communicative terms; and also determine the differences and similarities of the pieces of clothes constituting the clothing forms of the areas in the region and interpret them in terms of cultural interaction. The material of the research consists of 266 clothes and accessories obtained as a result of the field research carried out in 8 provinces, 16 districts and 17 villages in the Aegean region, these being Dinar district, and Ocaklı and Haydarlı towns in Afyonkarahisar; Nazilli, Yenipazar and Bozdoğan districts, and Hamzabali and Amasya villages in Aydın; Çardak and Tavas districts, and Söğüt and Kızılcabölük towns in Denizli; Tire and Ödemiş districts in İzmir; Central and Simav districts, and Yağıllar and Beyce villages in Kütahya; Central district and Pelitalan village in Manisa; Milas district, and Kargıcak, İkiztaş and Kızılağaç villages in Muğla; and Central, Banaz, Ulubey and Sivaslı districts, and Erice, Omurca, Kızılhisar and Çardak towns in Uşak. The sample was choosing considering accessibility, population density, population settlement (north-south), socio-cultural structure, climatic conditions, diversity in the social structure, time and material opportunities. Clothing samples achieved in the scope of the research were examined under 3 groups, these being daily clothing, street clothing and special occasion clothing. Analysis was made in visual, syntagmatic and communicative terms by examining the clothes and accessories worn on the body and head in terms of accessibility. Furthermore, the differences and similarities of the pieces of clothing constituting the clothing style of the areas in the region were determined and it was tried to interpret them in terms of cultural interaction. 3 field-specific analysis scales were prepared by examining the semiotic analysis methods of Barthes, Saussure and Pierce in order to analyze the folk clothing samples obtained. A clothing analysis in terms of visual indicators was made in the first scale, an analysis in terms of arrangement and alignment in the second one, and clothing analysis was made in terms of communication in the third one. The semiotic analysis of Roland Barthes was taken into consideration in terms of communication, arrangement and alignment; and the semiotic analysis of Ferdinand de Saussure and Charles Sanders Peirce were taken into consideration in terms of visual indicators. In the first scale which includes the photographs and graphic drawings of the clothes as visual indicators, the cut, shape, colour, materials and decorative features of the indicators are explained and the clothes are analyzed in terms of the signifier and signified. In the second scale, where the clothing is analyzed in terms of arrangement and alignment, such elements as the relation between clothing parts, wearing arrangement and properties of use were analyzed in syntagmatic context. As for the third scale, clothing analysis was made in terms of communication, and the indicators were analyzed semiotically by considering in terms of denotation and connotation. Furthermore, stylistic similarities and differences of the same clothing parts were compared. Consequently, in the light of the findings of the research, it was observed that the relation between the signifier and signified in the ways of clothing is represented by stylistic expressions, and it was determined that clothing and ornaments contain semantic expressions in communicative analysis. In this context where folded clothes characteristic is seen, it was concluded that there is a syntagmatic link in order to create a meaningful whole by associating indicators chosen from different series with one another. It was observed that in most of the indicators aligned in accordance with the culture of each region, there is a top to bottom and inside out relationship. It was determined that a sequence taken out of the syntagmatic link changes the visual and communicational meaning of the cloth and this change is peculiar to the culture to which it belongs. It was determined that the formal characteristics of clothing parts constituting part of the clothing of the cities, districts and villages are similar in some regions (Kızılcabölük-Tire peshtemal, Hamzabali-Tire and Kütahya-Uşak shalwars, Sarıgöl-Kızılcabölük sleeveless shirt, etc.). Similarly, similarities were also observed in the motives used in decoration and messages they give. That these similarities are intensively observed in neighbouring provinces show that cultural interaction is effective. Furthermore, the effect of the Western fashion, traditions and religious belief were observed in the stylistic features of the clothing parts of certain provinces.
Benzer Tezler
- Ege Bölgesi geleneksel kadın giyiminde bel aksesuarları ( İzmir, Aydın, Manisa örneğinde)
Waist accessories of traditional woman costume in Aegean region (İzmir, Aydın, Manisa as paradigms)
ZEYNEP GARGİ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2007
El SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiTekstil Ana Sanat Dalı
PROF. SUHANDAN ÖZAY DEMİRKAN
- Moda pazarlamasında bitmiş ürünlerin tasarımına ilişkin uzman görüşleri analizi ve IPMS modeli
Analysis of expert opinions concerning the design of finished products in fashion marketing and IPMS model
EVRİM KABUKCU
- Ödemiş – birgi göynekleri örneğinde güncel kadın giysi tasarımları
Actual women clothing designs in the case of Ödemiş-Birgi goyneks (Sarks)
MERAL ŞAHİN KUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıSüleyman Demirel ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. NAİLE RENGİN OYMAN
- Ege bölgesi'nde yeme bağımlılığı ve aleksitimi ilişkisinin incelenmesi
Examination of relationship between food addiction and alexithymia in Aegean region
CEMİLE SARGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Beslenme ve DiyetetikÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDE GÖKBEN HIZLI SAYAR