Geri Dön

A relevance - theoretic approach to the Turkish translation of humorous culture - specific items in Family Guy

Family Guy dizisindeki mizahi kültürel unsurların Türkçe çevirisine bağıntı kuramı açısından yaklaşım

  1. Tez No: 399583
  2. Yazar: MEHMET ERGUVAN
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 149

Özet

İnsanoğlunun ayırt edici özelliklerinden biri olan mizah, kültürlerarası iletişim açısından büyük önem taşır. Ancak, mizahın bir türü olan söze dayalı mizah dil yoluyla aktarılmakta olup çevirmenler için büyük zorluklar yaratır. Genellikle belirli bir kültüre ve dile özgü olan mizahın kullanıldığı sitcom, diğer bir deyişle, durum komedileri, içerisindeki karakterlerin başlarından geçen komik olayların anlatıldığı dizilerdir. Durum komedileri, genellikle kültürel unsurlara dayanan mizahi ifadeler barındırdığı için milyonlarca izleyiciyi kendisine çeker. Bu çalışmanın amacı Family Guy dizisindeki mizahi kültürel unsurların çevirisinin Sperber ve Wilson'ın (1986, 1995) ortaya attığı ve August Gutt'un (1991) çeviriye uyarladığı bağıntı kuramı çerçevesinde nasıl analiz edilebileceğini araştırmaktır. Çalışma, çeviri ediminde bilişsel bağıntı ilkesini ön plana çıkaran ve kişiler arası iletişime dayanan edimsel bağıntı kuramına dayanır. Bu maksatla, çalışmada Family Guy dizisindeki kültürel unsurların yarattığı mizahi etkinin dizinin Türkçe çevirisinde nasıl yeniden oluşturulduğu araştırılmıştır. Bu doğrultuda, kültürel unsurlar sırasıyla özel isimler ve diğer ifadeler olmak üzere iki kategoriye ayrılmış olup Leppihalme'nin (1997) çeviri stratejilerinden yararlanılmıştır. İnsanların iletişim sürecinde sözcelerde bulunan bağıntılı bilgi arayışına odaklanan bağıntı ilkesi ışığı altında ilerleyen çalışma, Türk izleyicileri için benzer mizahi etkiyi yaratmak amacıyla çevirmenin Family Guy dizisinin alt yazılarında kullandığı çeviri stratejilerini incelemeye alır. Yukarıda belirtilen tartışmalar ışığında, Türk izleyicilerin kaynak metindeki mizahi etkiyi yakalaması için Family Guy dizisinin çevirmeninin iletişim kurmayı ön planda tutarak ve Türk izleyiciler için kültürel unsurlar üzerinde birtakım değişiklik yapmak suretiyle belirli çeviri stratejilerini tercih ettiğinin altı çizilmiştir. Sonuç olarak, bağıntı kuramının Family Guy dizisinde bulunan mizahi kültürel unsurların çevirisinin analizi için açıklayıcı bir niteliğe sahip olduğu ve Leppihalme'nin (1997) çeviri stratejilerinin durum komedilerinde yer alan mizahi kültürel unsurların çevirisinde kullanılabileceği görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Humor is one of the most distinctive aspects of human beings. It plays a significant role in the context of intercultural communication. However verbally expressed humor which is primarily carried by language so as to achieve humorous effect poses a real challenge for the translator. Mostly based on verbally expressed humor rooted in a specific culture and linguistic context, sitcom (i.e. situation comedy) is a TV series consisting of the characters who are involved in amusing situations and it attracts a millions of audiences thanks to the humorous utterances which are often generated through the culture-specific items. The present study aims at exploring how the translation of humorous culture-specific items in the American sitcom Family Guy can be analyzed within the framework of relevance theory proposed by Sperber and Wilson (1986, 1995) and applied to translation by August Gutt (1991). This study adopts a pragmatic theory of human communication that foregrounds the cognitive principle of relevance in translation. To that end, this thesis delves into how humorous effect created through the culture-specific items in Family Guy is reproduced in the Turkish translation. With this purpose in mind, this thesis makes use of Leppihalme's translation strategies (1997) by categorizing the culture-specific items as proper name and key phrase respectively. In the light of the principle of relevance, which is centered upon the human tendency of pursuing the relevant information in the utterances, this thesis analyzes the translation strategies in the subtitles of Family Guy which the Turkish translator uses in order to recreate humor for the Turkish audience. Through the aforementioned discussion, it is underlined that, so as to help the Turkish audience appreciate humor in the source text, the Turkish translator of Family Guy opts for a specific translation strategy by prioritizing the communicative effect and by modifying the humorous culture-specific items for the Turkish audience. Ultimately, this thesis concludes that relevance theory may afford an explanation for the analysis of verbally expressed humor in Family Guy and it would demonstrate that the translation strategies proposed by Leppihalme (1997) can be applied to the culture-specific items through which humor is created in sitcoms.

Benzer Tezler

  1. An analysis of Turkish audiovisual translation (Subtitling) in a pun-friendly context: A relevance theoretical approach towards the American TV show modern family

    Sözcük oyunları bağlamında Türkçe görsel-işitsel çeviri (Altyazı çevirisi) incelemesi: Bağıntı kuramı çerçevesinde Amerikan dizisi modern family örneği

    GÜLŞEN KOCAEVLİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Mütercim-TercümanlıkGazi Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜVEN MENGÜ

  2. A relevance-theoretic approach to the remakes of a world record: Case study on the remakes of Perfetti Sconosciuti

    Bağıntı kuramı çerçevesinde bir dünya rekorunun yeniden çevrimlerini incelemek: Perfetti Sconosciuti örneği

    ERDEM CELAL GÖREN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Mütercim-TercümanlıkAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    İngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GİRAY FİDAN

  3. A relevance theoretic perspective on the translation of culture-specific religious items: An analysis of the English translation of Latife Tekin's Sevgili Arsız Ölüm and İskender Pala's Katre-i Matem

    Dini kültürel öğelerin çevirisi üzerine bağıntı kuramı yaklaşımı: Latife Tekin'in Sevgili Arsız Ölüm ve İskender Pala'nın Katre-i Matem romanlarının İngilizce çevirilerinin analizi

    EMİNE KARABULUT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesi

    Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ

  4. Analitik hiyerarşi prosesi yardımıyla kalite fonksiyon açınımında önceliklendirme

    Başlık çevirisi yok

    CEM GÖRKEM ÖZARPACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ETHEM TOLGA