Türkçede kelime türetme yollarına genel bir bakış
Word derivation methods in Turkish
- Tez No: 406992
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KERİM DEMİRCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Türetme, Birleştirme, Uydurma, Kalıplaşma, Kısaltma, Örnekseme, Geri Türetme, Ödünçleme, Halk Etimolojisi, Karma, Kopyalama, Çocuk Dili, Tarama, Derleme, Derivation, Compound, Coinage, Formulaic, Shortening, Analogy, Back Formation, Barrowing, Folk Etimology, Blends, Calque, Baby Talk, Scanning, Collation
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Bu çalışmada Türkçede görülen kelime türetme yolları incelenmiştir. Çalışmanın amacı, Türkçedeki kelime türetme yollarını bütünsel bir şekilde ele alarak bu konudaki eksikliğin giderilmesine katkı sağlamaktır. Çalışma kapsamında önce kelimenin tanımı yapılmaya çalışılmış, ardından niçin kelime türetildiği açıklanmaya çalışılarak kelime türetme yolları ve Türkçedeki örnekleri incelenmiştir. Buna göre Türkçede görülen kelime türetme yolları: türetme, birleştirme, uydurma, kalıplaşma, kısaltma, örnekseme, geri türetme, ödünçleme, halk etimolojisi, karma, kopyalama, çocuk dili, tarama, derleme başlıklarında ele alınmış, bu yollar ile türeyen kelime örneklerine yer verilmiştir. Kelime türetme yolları incelenirken diğer dillerdeki örneklere de değinilerek Türkçedeki ve diğer dillerdeki örneklerin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Araştırmanın sonucunda dilin sürekli bir değişim süreci yaşaması sebebiyle kelimelerin de sürekli değiştiği ve geliştiği görülmüş, yeni kavramların isimlendirilmesinde kelime türetmenin çok büyük bir önem taşıdığı fark edilmiştir. Fark edilen bir başka husus kelimeler gibi kelime türetme yollarının da değiştiği ve yeni türetme yollarının literatüre girdiğidir.
Özet (Çeviri)
In this study, word derivation methods in Turkish are examined comprehensively in order to contribute to fulfill the deficiency in this area. In the first part 'word' is defined and then the reasons of word derivation is stated. Afterwards methods of word derivation and its examples in Turkish are classified under the following headings: derivation, compound, coinage, formulaic, shortening, analogy, back formation, borrowing, folk etimology, blends, calque and baby talk, scanning, collation. While doing this, examples of words derived by these methods are given both in Turkish and in other languages to compare and contrast. The results of the study show that words are developing and changing progressively in accordance with the change and development of process of the language. Alsoit's seen that word derivation is inevitable for denomination of new concepts and just as words, words derivation methods are changing continuously that new derivation methods are introduced to literature day by day.
Benzer Tezler
- Arnavutça ve Türkçedeki yapım ekleri: Karşılaştırmalı bir inceleme
Constructive affixes in Albanian and Turkish languages: A comparative analysis
TOLGA DİLLİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Batı Dilleri ve EdebiyatıTrakya ÜniversitesiBalkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET GÜNŞEN
- Eski Türkçeden Orta Türkçeye nesneye yönelik olumsuz niteleyiciler
Negative qualifiers for objects from Old Turkish to Middle Turkish
SEVDA KARAYİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DilbilimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERKAN ŞEN
- Türkçe ilk Kuran tefsirleri üzerine karşılaştırmalı bir dil incelemesi
A comparative language study on the first comments of the Quran in Turkish
MESUT BİLEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERPİL SOYDAN
- Güzel adlandırma
Euphemism
AHMET GECEKUŞU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. AHAT ÜSTÜNER
- Eski Türkçede sözlükselleştirici kip ekleri
Lexicalizing mood suffixes in old Turkish
GAMZE YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimOrdu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN YILDIZ