Geri Dön

Turkish change of state verbs in the inchoative - causative alternation

Türkçe'de durum değişimi bildiren eylemlerin ettirgen – karşı ettirgen çatılar arasında nöbetleşimi

  1. Tez No: 407258
  2. Yazar: FEYZA BALAKBABALAR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BALKIZ ÖZTÜRK BAŞARAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 158

Özet

Bu tezde Türkçe'de durum değişimi bildiren eylemlerin ettirgen ve karşı ettirgen çatılar arasında nöbetleşimini belirleyen ilkeler çalışılmıştır. Türkçe'de durum değişimi bildiren eylemlerin çoklu türetme mekanizmalarını temsil edebilmek için Alexiadou (2014)'te önerilen Dağıtımsal Dilbilgisi modeli edinilmektedir. Yazarın dörtlü klasifikasyonu ışığında öncelikle i) kaynağı belirsiz durum değişimi bildiren eylem kategorisinin Türkçe'de özgün anlambilim ve sözdizim özellikleri bulunmadığını ve ii) dış kaynaklı durum değişimi bildiren eylemlerin çalışılmış diğer dünya dilleri ile benzer özellikler gösterdiğini öneriyorum. İç kaynaklı durum değişimi bildiren eylemler söz konusu olduğunda bunların ikiye ayrıldığını; bu ayrımı ilgili eylemlerin nöbetleşim potansiyellerinin karakterize ettiğini öneriyorum. Son olarak, ettirgen – karşı ettirgen nöbetleşiminde ikil davranış gösterebilen yeni veriler sunuyorum. Bu veriler temelinde iç kaynaklı ya da dış kaynaklı durum değişimi gibi anlambilimsel kategorilerin literatürde öngörülenin aksine kök düzeyinde kodlanmadığını öneriyorum. Bunun yerine, durum değişimi bildiren eylemlerin nöbetleşim potansiyelini belirleyen anlambilimsel özelliklerin [eylem+etkilenen üye] kompleksinden anlaşılabileceğini, eylemlerin gerek prototipik gerek prototipik olmayan durum değişimi olayları ile uyumlu olabileceğini, bu nedenle birden fazla sözdizimsel yapı ile üretilebileceğini öneriyorum. Buna ek olarak her durum değişimi bildiren olayın anlambilimsel özelliklerinin sözdizim düzeyine i) çatı başı içerip içermemeleri ve ii) ilgili çatı başının özellik spesifikasyonları şeklinde yansıdığını öneriyorum.

Özet (Çeviri)

In this thesis, I study the principles that govern the inchoative-causative alternation in Turkish. I present the non-unified derivation of change of state (CoS) verbs in Turkish in light of a Distributed Morphology account by Alexiadou (2014). Based on her four-way classification, I first argue that i) unspecified causation is not a conceptual-semantic category in Turkish that has distinct semantic or syntactic properties and ii) externally caused verbs exhibit similar properties with those investigated in other languages. As for the ICCOS verbs, I argue for a two-way split characterized by the verbs' ability to alternate. Finally, I present novel data that exhibit a dual behavior in the alternation. Based on this, I claim that semantic classes such as internal or external causation are not root-level properties, as assumed in the literature. Instead, I argue that the semantics of a CoS event – which determines a verb's potential to alternate – cannot be determined until the theme argument enters syntax. Based on the frequency of occurrence of a verb with a given theme argument, I argue that verbs may be compatible with prototypical and non-prototypical CoS events and hence with more than one syntactic environment. I further argue that the different semantic properties of each CoS event type are reflected in syntax in terms of i) whether they project a Voice head and ii) the feature specifications that the given Voice heads make available.

Benzer Tezler

  1. Semantic and syntactic analysis of Turkish serial verb constructions

    Türkçe sıralı eylem yapılarının anlambilimsel ve sözdizimsel çözümlemesi

    NURSEL DURAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    DilbilimMersin Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YEŞİM AKSAN

  2. A syntactic and semantic analysis of change of state verbs in Turkish

    Türkçe'de durum değişikliğine yolaçan eylemlerin dizimsel ve anlambilimsel incelenmesi

    TULUĞHAN TÜRKERİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2006

    DilbilimMersin Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. MUSTAFA AKSAN

  3. Türkçede -Ik yapım ekinin biçimbilim-anlambilim arayüzünde değerlendirilmesi

    The evaluation of the -Ik suffix in Turkish at the morphology-semantics interface

    KADİR CAN ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimYıldız Teknik Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN MESUT MERAL

  4. Gradient characteristics of the unaccusative/Unergative distinction in Turkish: An experimental investigation

    Türkçe'de nesneli geçişsiz ve özneli geçişsiz ayrımın kademelilik özelliği: Deneysel bir çalışma

    CENGİZ ACARTÜRK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    DilbilimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    DOÇ.DR. KÜRŞAT ÇAĞILTAY

    PROF.DR. DENİZ ZEYREK

  5. Rasim Özdenören'in anlatılarında söz varlığı -Fiil-

    The vocabulary in Rasim Özdenören's narratives -Verbs-

    YAHYA YÜCE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMET GÜLSEL SEV