Zorunlu irtifaklar
Compulsive easement
- Tez No: 407335
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN İŞGÜZAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Medeni Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 246
Özet
Zorunlu (compulsive) irtifaklar(easement), komşuluk (neighbourhood.) hukukundan doğan taşınmaz(taşınmaz) mülkiyeti (ownership) kısıtlamalarının (constraint) bir bölümünü oluşturur. Zorunlu irtifakların amacı maliki(possessor) veya taşınmazın ilgilisini, zaruret(necessity) durumundan kurtarmaktır. İnceleme konumuzu oluşturan zorunlu irtifaklar dört adettir. Bunlar, TMK'ndaki düzenleniş sırası itibariyle TMK'nun 725. Maddesinin(item) 2. Fıkrasında(anecdote) düzenlenen taşkın(overflowing) yapı(building) irtifakı, TMK'nun 744 vd. maddelerinde düzenlenen zorunlu mecra (channel) irtifakı, TMK'nun 747. maddesinde düzenlenen zorunlu geçit irtifakı ve TMK'nun 761. maddesinde düzenlenen zorunlu su irtifakıdır. Yasanın aradığı bütün koşullar oluşmuşsa, komşu malik, zorunlu irtifakın kurulmasına ve böylece kısıtlamanın ortaya çıkmasına karşı koyamaz. İnceleme konumuzu oluşturan taşınmaz mülkiyeti kısıtlamaları, hukukî sonuçlarını doğurduğunda, zaruret durumu ortadan kalkar. Zorunlu irtifak hakları ile ilgili birbirinden farklı hususlar, çok çeşitli uyuşmazlıklara dolayısıyla yargı kararlarının ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Zorunlu irtifaklar arasında yargı kararına en az sayıda konu olanı, zorunlu su irtifakıdır. Zorunlu irtifaklar dolaylı mülkiyet kısıtlamalarıdır. Zorunlu irtifaklar hukukî niteliği itibariyle birer irtifak hakkı olarak kabul edilmelidir. Zorunlu irtifaklar, rızaî irtifaklardan ayrı bir irtifak kategorisidir. Bu sebeple irtifak haklarına ilişkin genel hükümler zorunlu irtifaklara yalnızca kıyasen uygulanabilir. Zorunlu irtifaklar, birer eşyaya bağlı irtifak hakkıdır. Zorunlu irtifak haklarının kurulmasına yönelik talep yetkisi, hukukî niteliği itibariyle kanunî bir talep hakkıdır. Zaruret hakları birer irtifak hakkı olduğu için kural olarak tescil ile kurulur. Zorunlu mecra hakkı“tescil ile kurulma ilkesine”tâbi değildir Bu dava sonucunda mahkemenin verdiği yenilik doğuran karar ile zorunlu irtifak kurulur. Zorunlu irtifaklar, yükümlü taşınmaz üzerinde bulunan, sınırlı aynî ve şerh edilmiş şahsi haklar ile sıra ilişkisine tâbi olur. Zorunlu irtifak sahibi, hakkının öne geçmesi karşılığında, geride kalan hak sahiplerine bedel ödemekle yükümlüdür. Geçit zarureti, bir taşınmazdan genel yola çıkmak için yeterli bir geçidin bulunmamasıdır Mecra zarureti: İlgili mecraların, yokluğu veya yetersizliğidir. Kamu hukukunun verdiği bir yetki zaruret durumunun ortaya çıkmasını engelleyebilir. Su zarureti: Gerekli sudan yoksunluk sebebiyle taşınmazdan usule uygun olarak yararlanılamamasıdır.Taşkın yapı zarureti: Bir yapının , komşu araziye taşırılması sonucu yıkılma ihtimalinin ortaya çıkması ve tamamının veya bir bölümünün kullanılamamasıdır.Bir malik prekaristik (precaristic) izne sahip olsa bile zaruret içerisinde olduğu kabul edilebilir. Eski hukuka göre kurulmuş ve halen mevcut olan haklar, zarureti engelleyebilir. Olması gereken hukukta (de lege feranda) kanaatimizce zorunlu irtifakın kurulmasına ilişkin talebin yöneltilmesinden önce zaruretin mutlaka bir makam tarafından belirlenmesi gerekir.Olması gereken hukukta zaruretin belirlenmesi işinde idari makamların görevlendirilmesinin kanaatimizce sakıncasından çok yararı bulunmaktadır. Bu sebeple bir zorunlu irtifakın kurulmasına bağlı olarak komşuların menfaat dengeleri bozulacaksa o zorunlu irtifakın kurulması mümkün değildir. Zorunlu irtifakın kurulabilmesinin koşullarından biri de zarureti giderecek çözüm yolunun hukukî işlem veya iradî bir fiil (willkürliche Handlung) ile ortadan kaldırılmamış olmasıdır.Orantılılık ilkesi talebin yöneltileceği komşunun belirlenmesinde de kural olarak belirleyici olur. Bazı durumlarda, yükümlü hale getirilecek olan komşu taşınmaz kanun tarafından belirlenmiştir. Olması gereken hukukta talebin yöneltileceği en uygun komşunun belirlenmesinde de idarî makamlar görevlendirilmelidir. Tapuya kayıtlı olmayan taşınmazlar aleyhine zorunlu irtifak kurulması mümkün değildir. Zaruret içerisindeki malik, zorunlu irtifakın kurulması karşılığında komşusuna irtifak bedelini ödemekle yükümlüdür. Bedel yalnızca bir irtifakın karşılığı olarak kabul edilmelidir. Zaruret içerisindeki malik ile komşu malikin kurdukları zorunlu irtifak sözleşmesi, bir özel hukuk sözleşmesidir. Zorunlu irtifak haklarının kurulma yollarından diğeri de irtifakın mahkeme kararı ile kurulmasıdır. Mevzuatımızda yer alan bazı yasal düzenlemeler, bazı durumlarda, zorunlu irtifakın kurulması talebinin komşu malike karşı ileri sürülmesini engellemektedir.
Özet (Çeviri)
Compulsive Easement constitutes some part of immovable ownership constraints based on neighbourhood law. Aim of compulsive easement is saving relation of possesor or immovable. Our research issue composed of four easements. These are overflowing building easement arranged by 725 th item second anectode of TCL, compulsory channel easement arranged by 744 th item of TCL , compulsory access easement arranged by 747 th item of TCL and compulsory water easement arranged by 761 th item of TCL. If all conditions that law inquires are formed , neighbourhood owner, cannot contest establishment of compulsory easement thereby the restrictions, composing our research issue, generated its judicial results, the necessity state no longer exists. Various matters related to compulsory easements cause various incompabilities and judicial decisions to exist consequently. What is less the matter of judicial decision among the compulsory easement is compulsory water easement. Compulsory easements are indirect property restrictions. Compulsory easements should be accepted as an easement right by means of their judicial compositions. Compulsory easements are easement category apart from consentive easemets. Therefore, general sentences corresponding easement rights can only be applied analogously in compulsory easements. Compulsory easements are rights connected to goods. Authority of demand intended to establishment of compulsory easement of rights is a legal demand right in respect of its judicial composition. Necessity rights due to being easement rights are set by registration as a rule. Water Necessity: Not regular utilization of immovable due to the water deficiency. Overflowing building Necessity: Appearance of collapse probability due to overflow of the building through the adjacent lands and not of whole or a part of land. A possessor can be accepted as in necessity despite he has precarsic authorization. Rights founded on old law and continued can hinder necessity. In my estimation; in De Le Feranda necessity must be defined by a chair before application for constitution of compulsive easement. In De Le Feranda charging administrative units for estimating necessity in law is beneficial. For that reason if constitution of compulsive easement disorders benefit balance of neighbours it is not possible to constitute that compulsive easement. One of the conditions for constitution of compulsive easement is that solution for eliminating necessity had not been removed by a legal or an on purpose process.Proportionality principle is determinative for deciding the neighbour whom will be requested. In some cases neighbour which will be obliged is determined by immovable law. Administrative units must be charged. for determining most suitable neighbour whom will be demanded In De Le Feranda.It is not possible to constitute compulsive easement for immovable not land registered. Possessor in necessity must pay for easement value for constitution of compulsive easement. Price must be assumed as a value for easement. Compulsive easement agreement between possessor in necessity and neighbour is a private law agreement. Another way of constitution of compulsive easement is court judgement. In some cases; some arrangements in law blocks application for constitution of compulsive easement.
Benzer Tezler
- Teorik çerçevesi ve pratik işleyişiyle koalisyon hükümetleri ve siyasi ittifaklar – Türkiye örneği
Coalition governments and political alliances with theoretical framework and practical functioning – The case of Turkey
TAYFUN KARAKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Siyasal BilimlerAtatürk ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN EMİR AKTAŞ
- Hava yolu şirketlerinin finansal risklerinin analizi (Hava yolu ittifakları ve düşük maliyetli hava yolu şirketlerinin karşılaştırılması)
Analysis of financial risks of airline companies (Comparison of airline alliances and low cost airline companies)
DAVUT TAKIL
- Conservative transformation of education in Turkey (1980-2012): Policy processes and power alliances
Türkiye'de eğitimin muhafazakar dönüşümü (1980-2012): Politika süreçleri ve güç ittifakları
GAMZE CANLI
Doktora
İngilizce
2023
Türk İnkılap TarihiBoğaziçi ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZİYA UMUT TÜREM
- İslâm öncesi dönem emân uygulamaları
Amân in Pre-Islamic Arab history
BÜŞRA SIDIKA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
TarihSakarya Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. LEVENT ÖZTÜRK