Günümüz sanatında boşluk ve yeni ifade olanakları
Void and possibilities of new mode of expressions in today's art
- Tez No: 407404
- Danışmanlar: DOÇ. AYŞE SİBEL KEDİK
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Void, Mass, Art, Sculpture, Reality
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Heykel Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Her dönemin değişen gerçeklik algısıyla birlikte kavramların değişime uğraması, boşluk kavramının da sanat tarihsel süreçte yeniden ele alınmasını gerekli kılarken, boşluğun genel anlamda var olmayana, yokluğa karşılık gelmesi, tanımının da öncelikle karşıtı olan varlık, doluluk, kütle gibi kavramlar üzerinden oluşturulmasına neden olmuştur. Tarihsel süreçte farklı inanç ve kültürlere bağlı olarak değişebilen boşluk kavramının tanımını batıda daha çok mekân, zaman, hareket gibi kavramlar üzerinden temellendirilmişken, doğuda öncelikle yaşamın anlamı üzerine düşünme ve var olanın özündeki gerçekliğe ulaşmak adına evrenin gizinin derin düşünceyle kavranabileceğine dair bir düşünce sistemi üzerinden hareket edilmiştir. İnanç sistemleri ve kültürlere bağlı olarak yaşanan değişimler, sanat tarihsel süreç içerisinde mimari, resim, heykel gibi farklı disiplinler üzerinden yeniden ele alınmak durumunda kalmıştır. Değişen gerçeklik algısıyla birlikte insanın gerçeklikle ilgisi, batıda nesneleri, nesnel varlıkları kendi gerçekliğiyle algılama çabasına dönüşmüş, bunun mimari, resim, heykel disiplinleri üzerindeki yansımaları, özellikle Rönesansla birlikte hız kazanarak, yüzeyden kopmalar, derinlik ve boyut algısı ile gerçeğin daha etkili bir şekilde ortaya konması hedeflenmiştir. 20. Yüzyıla kadar boşluk heykel için onu sarmalayan, kuşatan, bir şey olmanın ötesine geçememiş, ancak 20. yüzyılla birlikte boşluk da kütle kadar önemli bir eleman olarak kullanılmaya başlanmıştır. Gerçekliğin fiziksel algısını da değişime uğratan bu türden bir yaklaşım zamanla doluluk/kütle üzerinden boşluğu değil, boşluk üzerinden doluluğu kurgular hale gelmiştir. 20. yüzyılın ilk yarısından itibaren sanatçılar yeni şeyler keşfetmek için daha öncesi hiç denenmemiş çalışmalara girişirken, özellikle Kübizmin öncülüğünde hız kazanan bu hareketlilikle birlikte, artık kütleler parçalanabilmekte ve heykel yalnızca kendisini çevreleyen boşluğu biçimleyen bir şey olmanın dışında, boşluğu da bir elemanı olarak kullanan ve içine dâhil eden yeni bir varoluş kazanmaya başlamıştır. Dolayısıyla, pek çok sanatçı dünyanın görünen kısmıyla yetinmeyip, görünenin ardındaki ile yeni bağlamlar oluşturmaya, mekân, zaman, denge ve uzam gibi birçok kavram üzerinden yeni bir gerçekliği ortaya koymaya çalışmıştır. 20.yüzyılın ikinci yarısından itibaren özellikle savaş sonrası yaşanan toplumsal, düşünsel, teknolojik değişimlerle birlikte sanatçıların yeni arayışlara yönelmeleri, her şeyi deneme çabaları sanatın zengin bir çeşitlilik kazanmasına yol açmıştır. Yaşanan çeşitlilikle birlikte, izleyicinin kendisini sanat eserini çevreleyen boşluk ile aynı düzlemde bulması, giderek sanat eseri ile arasındaki sınırların eridiği bir durumla karşı karşıya kalmasına kadar varmıştır. Post dönemle birlikte otoritesini kaybetmeye başlayan nesne zamanla yerini algılanır olanın dışında bir gerçekliğin olup olmadığını sorgulayan yeni bir temsile, doluluk yerine boşluğun, var olan yerine var olmayanın işaret edildiği postmodern döneme bırakır. Anahtar Sözcükler Boşluk, Kütle, Sanat, Heykel, Gerçeklik
Özet (Çeviri)
Changings in concepts resulting from every age's perception of reality necessitate reevaluation of concept of“void”. Void corresponds to nonexistent, nonentity in general thus its definition is primarily described through its opposite concepts; existence, fullness, mass. Definition of the concept of void, which is changeable depending on different beliefs and cultures, is based on the concepts space, time, and movement in West. In East, it derives from the idea that secret of the universe reality shelters in essence of existence and meaning of life can primarily be captured by contemplation. Changings depending on systems of beliefs and cultures were in the condition of reevaluation in different disciplines such as architecture, sculpture, painting within its art historical process. Along with the changing perception of reality human's relation with reality turned to attempt of perceiving objects and objective existences with their own realities. Reflections of this attempt in architecture, painting and sculpture accelerated with Renaissance and it was aimed to put reality in a more effective way through perception of depth and dimension and separation from surface. For sculpture void could not go beyond being an encapsulation, enclosure until 20. Century but in 20. Century void has started to use as primary element as mass. Such an attitude changes also physical perception of reality gets setting mass through void instead of setting void through fullness/mass. From the first half of the 20. Century artists' proceeds unexperienced works, along with this dynamism which is speeding especially with the leadership of Cubism, masses can be fragmentized and sculpture has a new existence by adding void itself and using it as an element instead of being solely a thing sculpting empty space around a sculpture. Therefore many artists attempted to put a new reality through the concepts of time, place, space, balance rather than being satisfied with visible part of the world. From the second part of 20. Century especially after the war together with the social, intellectual and technological changings artists' pursuits for new searches and their effort to experience everything were resulted with rich diversities in art. With this diversity, viewer found him/herself in the same plane with art works surrounded by void and this condition reached the point of blurring the borders between art works and viewers. In the post period object's authority started to melt and it gave its place to postmodern period with a new representation type that questions if there is another reality beyond perceptible one by pointing void instead of fullness/mass and pointing invisible instead of visible.
Benzer Tezler
- Heykelde düşünce olarak boşluk
Emptiness as thought in sculpture
MÜGE KESİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
PROF. ESRA SAĞLIK ŞENALP
- Sanatta minimalizm ve takı sanatına yansımaları
Minimalism in art and reflections in the art of jewelry
ÖZLEM ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıAltınbaş ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. VEDAT SOMAY
- Soyut dışavurumcu sanatta ruhsal arayışlar ve uzak doğu öğretilerinin etkileri
Spiritual pursuits in abstract expressionistic art and the effect of far east zen buddhist doctrine
HALİL SEPETCİ