Stenotaphrum secundatum (Walt.) Kuntze türünde gama ışınlaması yöntemiyle çim kalitesinin iyileştirilmesi
Improvement of turfgrass quality by gamma ray irradiation in Stenotaphrum secundatum (Walt.) Kuntze
- Tez No: 416842
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SONGÜL SEVER MUTLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Ziraat, Landscape Architecture, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Yengeç çimi (Stenotaphrum secundatum (Walt.) Kuntze) çok iyi gölge toleransı ve düşük bakım ihtiyacı nedeniyle Amerika'da ağaçların yoğun olarak bulunduğu kamu veya ev bahçelerinde yaygın olarak kullanılan sıcak iklim çim türüdür. Ancak kaba yapısı yeşil alanlarda çok daha yaygın kullanımını kısıtlamaktadır. Bu nedenle daha ince tekstürlü ve bodur yengeç çimi hatlarının geliştirilmesine ihtiyaç vardır. Gama ışını uygulaması çim bitkilerinde varyasyon oluşturmak amacıyla kullanılmaktadır. Bitkilerde mutasyon uygulaması sonucu en yaygın elde edilen mutant karakterin bodurluk olduğu bilinmektedir. Bu çalışma ile Türkiye'ye uzun yıllar önce getirilmiş, ancak orijini bilinmeyen kaba ('G') ve oldukça kaba ('M') gelişim gösteren iki farklı klonal yengeç çimi genotipinden fenotipik olarak daha ince tesktüre sahip ve bodur gelişim gösteren hatların elde edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla 'G' ve 'M' genotiplerinden hazırlanan stolon parçalarına 60 Co kaynağı kullanılarak sırasıyla 20, 40, 80, 120 ve 50, 100, 150, 300 Gy dozlarında gama ışını uygulaması yapılmıştır. Işınlanan stolon parçalarının % 50'sinin ölümüne neden olan LD50 değerleri 'G' ve 'M' genotipleri için sırasıyla 102.54 ve 94.96 Gy olarak belirlenmiştir. Gama ışını dozlarının artışıyla birlikte canlılık oranlarında azalma gözlenmiştir. Işınlanan toplam 4301 adet tek nod içeren stolon parçası içerisinden yapılan seleksiyonla kontrol bitkisine göre morfolojik olarak değişiklikler gösteren 15 adet mutant hat (% 0.35) belirlenmiştir. Seçilen mutant hatlarda kontrol gruplarına göre stolon sayısının % 65'e kadar azaldığı, stolonların % 36, yaprakların % 29, boğum aralıklarının % 33, ve kanopi yüksekliklerinin % 25'e kadar kısaldığı saptanmıştır. Sonuç olarak bu çalışma ile yengeç çiminde 'G' ve 'M' genotiplerinde gama ışını uygulamasıyla çeşitli morfolojik varyasyonlar gözlenmiştir. Bu çalışma ile mutasyon ıslahı ile ülkemizde peyzaj mimarlarının sıcak iklim bölgelerinde gölge alanların çimlendirilmesinde yokluğunu hissettikleri bir çim türünde yerli, kaliteli mutant hatlar geliştirebilmenin mümkün olduğu görülmüştür. Bundan sonra yapılacak araştırmayla bu çalışma ile geliştirilen ümit var mutant hatların arazi koşullarında kontrol bitkileri ve ticari çeşitlerle birlikte performanslarının test edilmesi önerilmektedir. Yabancı ticari çeşitlerin çim kalitesine eş değer/üstün mutant yengeç çimi hatlarının geliştirilmesi durumunda bu türün başta gölge/yarı gölge peyzaj alanları olmak üzere hedef bölgelerdeki kullanım alanı önemli ölçüde arttırılabilir.
Özet (Çeviri)
St. Augustinegrass, (Stenotaphrum secundatum (Walt.) Kuntze, a warm-season turfgrass, is commonly used for home lawns and public gardens where trees are dominant, in the United States due to superior shade tolerance and relatively low maintenance requirements. However, its coarse-leaf texture restricts wider use of this species. Therefore, there is a need for improved St. Augustinegrass cultivars that posses dwarf growth habits with finer leaf texture. Gamma ray irradiation has been used to induce variations in turfgrass breeding. Dwarfism is the most common mutant character obtained by induced mutation in plants. The objective of this study was to obtain mutant St. Augustine lines with finer texture and dwarf growth habit from a coarse ('G') and a very coarse textured ('M') germplasm introduced to Turkey many years ago with unknown origin. The stolon pieces of 'G' and 'M' genotypes were irradiated from 60 Co source with 20, 40, 80 or 120 and 50, 100, 150 or 300 Gy, respectively. Dosages of 102.54 and 94.96 Gy were determined to be LD 50 for the cuttings of 'G' and 'M' genotypes, respectively. Survival rate decreased linearly with increasing gamma rays. The 15 mutants (0.35 % of the irradiated plants) with altered morphological traits were identified among 4301 node cuttings by phenotypic selections. These mutant lines exhibited up to 65 % fewer stolon, 36 % shorter stolon, 29 % shorter leaf blade, 33 % shorter internode and 25 % shorter canopy height than parental genotypes. As a result, various morphological variations were obtained in both genotypes through mutagenesis. Results indicated the possibilty of developing improved St. Augustinegrass cultivars which are needed by greenkeepers/landscape arthitects to be used in shaded turf areas in warm season regions of Turkey through mutation breeding. Field performance of the elite mutant lines along with commercial St. Augustinegrass cultivars should be studied in a furher study. In the event that the mutant lines would have similar/superior turfgrass quality to commercial ones, use of St. Augustinegrass in target regions, especially in landscape areas under shade, is expected to increase significiantly.
Benzer Tezler
- Stenotaphrum secundatum (walter) kuntze ile kurulu çim alanlarda kapak malzemesi olarak içme suyu arıtma çamuru kullanımı
Using of clean water treatment sludge as top dressing on turfgrass established with stenotaphrum secundatum (walter) kuntze
PARİSA AMİNİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Çevre MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZERRİN SÖĞÜT
- Nişasta endüstrisi atık sularının bitki yetiştirilmesinde kullanım olanaklarının araştırılması
Investigation on using starch industry wastewater for the purpose of plant growing
AYŞE GANİMET POYRAZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Çevre MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ZEYNEP ZAİMOĞLU
- Bazı çim türlerinde GA3 ve CCC uygulamasının etkileri
Effects of GA3 and CCC application on some of turf grass species
SIDDIK DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ZERRİN SÖĞÜT
- Bazı sıcak iklim çim buğdaygillerinde farklı tuz konsantrasyonlarının verim ve kalite üzerine etkileri
The effects of different salt concentrations on the yield and quality of some warm season turf grasses
ECEM GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ZiraatEge ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN ÇAKICI
- Farklı gübre dozlarının bazı serin ve sıcak iklim çimlerinin yeşil alan performanslarına etkisi
Effect of different fertilizer levels on some cool and warm season turfgrass on turf performances
ALİ SALMAN