Geri Dön

Bazı kişisel özellikleri ve sosyal destek algıları farklı olan ergenlerin temel psikolojik ihtiyaçları

Basic psychological needs of adolescents having different in some personal characteristics and with different perceptions of social support

PDF İndir

  1. Tez No: 417564
  2. Yazar: SİNEM TATARLI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. S.SONAY GÜÇRAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Ergenlik, aile ve arkadaşlardan algılanan sosyal destek, temel psikolojik ihtiyaçlar, Adolescence, perceived social support from family and friends, basic psychological needs
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 170

Özet

Bu araştırmada bazı kişisel özellikleri (yaş, kardeş sayısı, tam aile veya tek ebeveynli aile olma, anne-baba eğitim düzeyi, ebeveyn kontrolü) ve sosyal destek algıları (aile ve arkadaştan algılanan) farklı 14-18 yaş aralığında bulunan ergenlerin temel psikolojik ihtiyaçlarının (ilişki, yeterlik, özerklik) incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubunu 2012-2013 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Çekmeköy, Sancaktepe, Ümraniye ve Sultanbeyli ilçelerinde yer alan Resmi Lise ve Özel Liselere devam etmekte olan 14-18 yaş aralığındaki 9, 10 ve 11. sınıflardan uygun örneklem yöntemi ile seçilen 1155 öğrenci oluşturmuştur. Öğrencilerin sosyal destek algılarına ilişkin veriler Procidano ve Heller (1983) tarafından geliştirilen ve Güçray (1998) tarafından Türkçe'ye uyarlanan 'Aile ve Arkadaştan Algılanan Sosyal Destek Ölçeği', temel psikolojik ihtiyaçlara ilişkin veriler Deci ve Ryan (2000) tarafından geliştirilen, Şahin (2007) tarafından lise öğrencilerine uyarlaması yapılan 'Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği' ve ebeveyn kontrolüne ilişkin veriler Jessor, Turbin ve Costa (2004) tarafından geliştirilen ve Siyez (2006) tarafından uyarlanan“Ergen Sağlığı ve Gelişimi Envanteri”nin 'Ebeveyn Kontrolü' alt ölçeği ile toplanmıştır. Kişisel ve ailesel özelliklere ilişkin veriler araştırma kapsamında hazırlanan 'Kişisel Bilgi Formu' kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde iki faktörlü ANOVA, tek faktörlü ANOVA ve Bağımsız Gruplar t-Testi'nden yararlanılmıştır. Temel psikolojik ihtiyaçlara ilişkin bulgularda; ilişki ihtiyacı alt boyutunda cinsiyetler arasında farklılaşma olduğu görülmüş, kız ergenlerin ilişki ihtiyacı, erkek ergenlere göre daha fazla bulunmuştur. Aileden ve arkadaşlardan yüksek sosyal destek algılayan ergenlerin yeterlik ve özerklik ihtiyacının, düşük sosyal destek algılayan ergenlere göre daha fazla olduğu gözlenmiştir. Arkadaşlardan algılanan sosyal destek ve cinsiyet ortak etkisine bakıldığında ise, arkadaşlardan yüksek sosyal destek algılayan erkek ergenlerin yeterlik ihtiyacının, düşük sosyal destek algılayan erkek ergenlere göre; arkadaşlardan yüksek sosyal destek algılayan erkek ergenlerin özerklik ihtiyacının, yüksek sosyal destek algılayan kız ergenlere göre daha fazla olduğu görülmüştür. Bazı kişisel özelliklere (yaş, tam aile veya tek ebeveynli aile olma, baba eğitim düzeyi) göre psikolojik ihtiyaçlarda anlamlı bir farklılaşma görülmemiştir. Bununla birlikte çok kardeşi olan ergenlerin yeterlik ihtiyaçlarının, tek çocuk olan ergenlerden yüksek olduğu görülmüştür. Annesi ortaokul ve üzerinde eğitim almış olan ergenlerin özerklik ihtiyacı, annesi okuma yazma bilmeyen ergenlerden daha yüksek bulunmuştur. Yüksek ebeveyn kontrolü olan ergenlerin düşük ebeveyn kontrolü olan ergenlere göre ilişki ihtiyacının daha yüksek, özerklik ihtiyacının ise daha düşük olduğu gözlenmiştir.

Özet (Çeviri)

The purpose of the study is to examine basic psychological needs (relatedness, competence and autonomy) of adolescents, between the ages of 14 and 18, different in some personal characteristics (age, number of siblings, being a full family or a single parent family, parents' educational level, parental control) and perceiving social support from family and friends. The research is a descriptive study at the base of relational scanning model. The data of the research have been collected from 1155 students, who were chosen via convenience sampling method, between the ages of 14-18 years and from the 9th, 10th, 11th grades, attending to public and private high schools in Çekmeköy, Sancaktepe, Ümraniye and Sultanbeyli counties of İstanbul in 2012-2013 educational year. The data related to the students' perceptions of social support from family and friends were collected by“Perceived Social Support From Family, From Friends Scale”, developed by Procidano and Heller (1993) and adapted Turkish by Güçray (1998), the data related to basic psychological needs were collected by“Basic Psychological Needs Scale”, developed by Deci and Ryan (2000), adapted into high school students by Şahin (2007) and the data related to parental control were collected by“Parents Control”sub-scale of“Adolescent Health and Development Scale”, developed by Jessor, Turbin and Costa (2004) and adapted by Siyez (2006). Data related to personal and family characteristics were collected by using“Personal Information Form”prepared by the researcher. One-way factor ANOVA, two way ANOVA and Independent Samples t Test were used to analyze data. The findings related to basic psychological needs; revealed that there was difference between the genders at the relationship need sub-dimension and showed that female adolescents' relationship need was higher than male adolescents. It was observed that competence and autonomy needs of the adolescents with high perceived social support from family and friends, was higher than adolescents with low perceived social support. When social support perceived from friends and the gender common effect were studied, it was observed that the competence needs of male adolescents with high social support perceived from friends was higher than male adolescents with low perceived social support and the autonomy needs of male adolescents with high social support perceived from friends was higher than female adolescents with high perceived social support. A significant difference in psychological needs according to some personal characteristics (age, being a full family or a single parent family, education level of father) wasn't observed. In addition to this, adolescents' competence need having many siblings is higher than the only child adolescent. It was found that adolescents' autonomy need having secondary and higher school graduate mothers is higher than adolescents having illiterate mothers. It was seen that the adolescents with more parental control have higher need for relationship than the adolescents with low parental control, but have lower need for autonomy.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    738541

    Zorlu yaşam koşullarına maruz kalmış kadınların psikolojik sağlamlık öyküleri

    Resilience stories of women lived under harsh circumstances

    KÜBRA NUR KİMSESİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM KEKLİK

  2. Tez No

    142597

    Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi

    Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque

    EVREN YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE

  3. Tez No

    658221

    Evli kadınların psikolojik iyi oluş düzeylerinde toplumsal cinsiyet rolleri, algılanan sosyal destek ve eş desteği etkisinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi

    A study of the affecting gender roles, perceived social support and spousal support on married women's psychological well-being status according to some demographic variables

    FATMA MELTEM ŞENGÜL KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiFatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVİN KILIÇ

  4. Tez No

    192306

    Mobil telefon kullanımına bağlı oluşan 900-1800 mhz radyo frekans dalgalarının meydana getirdiği elektromanyetik alanın iliak kanat kemik mineral yoğunluğuna etkisi

    The effect of electromagnetic fields on bone mineral density of iliac bone produced by 900-1800 mhz radio frequency waves dependent on cellular phone usage

    BEŞİR ANDAÇ AKSOY

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Ortopedi ve TravmatolojiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Ortopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. NEVRES HÜRRİYET AYDOĞAN

  5. Tez No

    822819

    Okul müdürlerinin informal öğrenme biçimlerinin belirlenmesi ve öz-yönetimli öğrenmeye hazırbulunuşlukları ile yetkinliğe dayalı iş performansı algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Determining the informal learning styles of school principals and investigation of the relationship between their readiness for self-directed learning and competence-based job performance perceptions

    HAMİYET ÇAMUR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Okan Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYTAÇ GÖĞÜŞ

Geri Dön