Geri Dön

Kur'ân kaynaklı tasavvuf kavramları

Qur'an-originated sufism concepts

  1. Tez No: 417568
  2. Yazar: MAHMUD ESAD ERKAYA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HAYRİ KAPLAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Kur'ân, tasavvuf kavramları, ıstılah, işârî yorum, Qur'an, sufism concepts, terminology, mystical interpretations
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Çukurova Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 390

Özet

Tarikatların teşekkülü öncesi dönemde tasavvuf klasiklerinde yer alan kavramlar ve bu kavramların istidlâl edildiği âyetlerden hareketle mutasavvıflarca Kur'ân kaynaklı olarak takdim edilen tasavvuf kavramlarını ele alan bu çalışma“Giriş”bölümü ile birlikte üç bölümden oluşmaktadır.“Giriş”bölümünde araştırmanın konusu, amacı, kapsamı, yöntemi, kaynakları ve kavramsal çerçeve ele alındıktan sonra tarikatlar öncesi dönemde teşekkül eden tasavvuf kavramlarından genel olarak bahsedilmektedir. Ayrıca bu bölümde, çalışmada esas alınan tasavvuf klasiklerinde yer alan kavramlar Kur'ân ile istidlâli bakımından tablolar halinde ele alınmıştır. İkinci bölümde Kur'ân'da zâhir anlamı ile yer alan kavramlar üzerinde durulmuştur. Bu kavramlar da farklı türevleriyle Kur'ân'da yer alanlar ve almayanlar olarak iki başlık altında değerlendirilmiştir. Daha sonra konularına göre tasnif edilerek müfessirlerin yorumları doğrultusunda Kur'ân'ın zâhir anlamına uygunluğu açısından irdelenmiştir. Üçüncü bölümde ise âyetlerin işârî anlamlarından istidlâl edilen tasavvuf kavramlarına yer verilmiştir. Bu kavramlar da Kur'ân'da yer alma şekli ve konuları açısından gruplandırılarak ele alınmıştır. Çalışmamız neticesinde tasavvuf klasiklerinde yer alan 311 kavramın 143 tanesinin âyetlerle istidlâl edilerek sunulmuş olduğu anlaşılmıştır. Bu kavramlar için kaynak gösterilen âyetler incelendiğinde, kavramların yarıya yakınının âyetlerin zâhir anlamları ile uyum içerisinde istidlâl edilmiş olduğu, diğer kısmının ise ancak işârî teviller neticesinde söz konusu kavramlar ile irtibatlandırıldığı görülmüştür. Buradan hareketle kavramların, kaynak gösterilen âyetlerin zâhir anlamlarına yahut işârî tevillerine dayandırılması açısından iki ayrı bölümde sunulması tercih edilmiştir.

Özet (Çeviri)

This study which deals with Qur'an-originated sufism concepts in the main sufî classical books in the period before the formation of sufi orders consists of three chapters including an introduction. In the introduction chapter, after the subject of research, objectives, scope, methods, resources and conceptual framework have been discussed, we then presented the subject sufism's terminology in the period before the formation of sufi orders in general. Additionally in this section, concepts which in the main sufî classical books are examined in the tables. In the second section the concepts of ostensible (zâhir) in the Qur'an is discussed. These concepts were evaluated under two headings:“Concepts located with different derivatives in the Qur'an.”and“Concepts located with meaning in the Qur'an.”These concepts in this section have been divided into the above subjects. In the third section, emphasis has been put onto Qur'anic verses with an isharî meaning/mystical interpretation. These concepts are discussed in terms of the state and topic and how it takes part in the Qur'an. As a result of our study, 143 of 311 concepts in the main sufî classical books are deduced from the Qur'an. When examining the verses which were quoted as the authority for these concepts, we recognized that almost half of these concepts were deduced from ostensible meaning of the verses. Other concepts were deduced from the isharî meaning/mystical interpretations of the verses.

Benzer Tezler

  1. Tasavvufî eğitimde çocuğun ahlâkî gelişimi: Gazâli ve Mevlânâ örnekleri

    Children's moral development in sufi education: Example ofGhazali and Mevlana

    EDİBE GEDEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. VAHİT GÖKTAŞ

  2. İbn Kayyim el-Cevziyye'nin tasavvufa yaklaşımı

    Ibn Qayyim al-Jawziyya's approach to sufısm

    MUSTAFA SALİH EDİS

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Temel Bilimler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜLENT AKOT

  3. Ahmed b. Acîbe ve işârî tefsir açısından 'el-Bahru'l-Medid'

    Ahmad ibn Ajiba and 'al-Bahr al-Madid' from the perspective of the esoteric interpretation of the Quran

    MAHMUT AY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DinMarmara Üniversitesi

    Bilişim Sistemleri Bölümü

    PROF. DR. YAKUP ÇİÇEK

  4. Tasavvuf klasiklerinde oruç

    Fasting in sufi classics

    VEYSİ CENGİZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Dinİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VEYSEL AKKAYA

  5. Kur'an kaynaklı tasavvufi kavramlar

    Başlık çevirisi yok

    HIZIR HİLMİ YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    DinMarmara Üniversitesi

    DOÇ. DR. YAŞAR NURİ ÖZTÜRK