Kişilik hakkı ihlali kapsamında insan üzerinde yapılan deneyler ve hukuki sonuçları
Personal rights violations within the scope of experimentation on human beings and its legal consequences
- Tez No: 417755
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURCU KALKAN OĞUZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: İnsan Deneyleri, Nuremberg Kodu, Kişilik Hakkı, Özel Hukuk, Human experimentations, Nürnberg Code, Personal Right, Privat Law
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 144
Özet
İnsan deneyleri, tıp biliminin gelişebilmesi için yüzyıllardır yapılan uygulamalardır. Fakat ilk zamanlarda hiçbir yasal dayanağı olmadan yapılan bu deneyler, kişilik hakkını ihlal edici nitelikteydi ve 19. yüzyıla kadar deneyin tarifi dahi tam anlamıyla yapılmamıştı. II. Dünya Savaşı sırasında acımasızca yapılan deneyler sonucunda artık yasal bir düzenleme yapılması gerekliliği ortaya çıkmış ve bunun üzerine“Nuremberg Kodu”hazırlanmıştır. Hukukumuz açısından ise, düzenlemeler 1960 yılında“Tıbbi Deontoloji Nizamnamesi”ile başlamış, dönüm noktası ise 2005 tarihinde yürürlüğe giren“Türk Ceza Kanunu”ile olmuştur. İnsan deneyleri daha çok kamu hukukunu ilgilendiriyor gibi görünse de kişilik hakkı ihlallerine yol açması çok muhtemel olduğundan ötürü özel hukuku da yakından ilgilendirmektedir. Kanun, tüzük ve yönetmeliklerimiz insan üzerinde deneylerin hukuka uygunluk sebeplerini ayrıntılı bir şekilde düzenlemiştir. Çalışmamızda öncelikle insan üzerinde deney kavramı açıklanıp, tarihi gelişimi anlatılmıştır. Ayrıca yürürlüğe girmiş ulusal ve uluslararası kaynaklar bakımından insan deneyleri ayrıntılı şekilde açıklanmıştır. İkinci bölümde kişilik hakkı kavramı detaylı şekilde açıklanıp, özellikle insan üzerinde yapılan deneyler söz konusu olduğunda kısıtlılar, hamileler, çocuklar gibi bazı özel grupların deneylerde tercih edilmesi dolayısıyla bu gruplar ayrı ayrı incelenmiştir. Son bölümde ise, insan deneylerinin kişilik hakkını ihlal etmesi nedeniyle ortaya çıkacak olan sonuçlar ve açılabilecek davalar anlatılmıştır. Bunlara ek olarak insan üzerinde yapılan deneylerde sorumluluğun kime/kimlere ait olacağı belirlenmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Human experimentations have been practiced throughout centuries for improvements in medical science. These experiments; however, which were done at the beginning without any legal ground, were violating the human rights. Furthermore, the definition of clinical trials was not clearly stated until the 19th century. As a result of brutal human experiments performed during the World War II, necessity of making legal regulations arose and thereafter the ''Nürnberg Code'' was prepared. In our law history, regulations started with preparation of“Medical Deontology Constitution”in 1960, however, the breakthrough step was its entry into the "Turkish Criminal Code'' in 2005. Eventhough it seems like the human experimentations is concerned with public law, since it is so probable to lead to violation of personal rights, it is strongly concerned with private law. Our laws and regulations broadly explained the compatibility of human experimentation within the perspective of human rights. In this study, initially, the concept of human experimentations was defined and its historical process was summarized. In addition, human experimentations were explained thoroughly according to both national and international sources that have entered into force. In the second part of the study, the term of personal rights was explained in detail. Because of the fact that some special groups like interdicted persons, pregnant women and children are sometimes preferred for the experimentations on human, these groups are examined separately. The last part of the study included outcomes that might arise from violation of personal rights as a result of human experimentation and the lawsuits that might be filed against those violations. Additionally, it was aimed to address who might be held liable for experimentations on human beings.
Benzer Tezler
- Basın yoluyla kişilik hakkının ihlali
Violation of personal right by the press
SELİM BİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
HukukMaltepe ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLŞAH SİNEM AYDIN
- Kişilik hakları açısından yazılı basında eleştiri-yorum hakkı 'Şevki Yılmaz örneği'
Criticism comments right as a rights of personelity on the daily press 'The case of Şevki Yılmaz'
SEÇİL BANAR
- İdare hukuku boyutuyla kişisel verilerin korunması
Protection of personal data by administrative law
NECATİ GÖKHAN AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Hukukİstanbul Kültür ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ALTINOK ÇALIŞKAN
- Vaccination as a medical intervention example in Turkish Civil Law
Bir tıbbi müdahale örneği olarak Türk Medeni Hukukunda aşı
ZEYNEP ÖZGE OĞUZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Hukukİstanbul Medeniyet ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMİT GEZDER
- Basın yoluyla kişilik haklarının ihlali ve bu ihlale karşı özel hukuk, ceza hukuku ve ihas koruması
By means of the press infringement of personality rights and against this infringement special law, criminal law and protection (guarnnteed) of the European convention on human rights
ÖMER FARUK TÜFEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
HukukKırıkkale ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ALİ İHSAN ERDAĞ