İkidillilik ve çeviri
Bilingualism and translation
- Tez No: 417831
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. TURGUT GÜMÜŞOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Mütercim-Tercümanlık, Linguistics, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: iki dillilik, dil edinci, çeviri edinci, çeviri edinci modelleri, bilingualism, linguistic competence, translation competence, translation competence models
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
İki dillilik en kaba hatlarıyla“bireyin iki farklı dilde ve kültürde var olması”biçiminde tanımlanabilir. Toplumdaki iki dilliliği ise yine basitçe“toplumun büyük çoğunluğu tarafından iki farklı dilin konuşulduğu ve anlaşıldığı durum”biçiminde tanımlamak mümkündür. Çeviri olgusunun, farklı dilleri konuşan bireylerin iletişim kurma ihtiyacı sonucu, iki dil birden konuşabilen iki dillilerin iletişimi sağlamasıyla doğduğu öne sürülebilir. Çeviri, bağlama göre farklı kavramları niteleyebilir, bazen bir“ürün”olarak değerlendirilen çeviri ifadesi, bazen bir“süreç”olabilir. Bütün bu ürün ve süreçleri mümkün kılan çeviri edincidir. Kültür uzmanı çevirmen kavramı bağlamında çeviri edincinin bileşenleri içerisinde ise iki dili ve iki kültürü tanımak yer almaktadır. İki dillilik, olgunun doğası gereği devingen bir kavramdır. Tez çalışmasında da ele alındığı üzere zaman ve uzam içerisinde değişim göstermektedir. Bu açıdan bakıldığında bu olgunun pek çok tanımının olması ve bu olguyu farklı disiplinlerin farklı açılardan ele almaları sıra dışı değildir. İki dillilik incelemelerinde temel bileşenlerden biri, bir dil çiftinin bulunmasıdır. Bu özelliğiyle iki dilliliğe dair inceleme ve araştırma alanlarının oluşturduğu küme, çeviri araştırmaları ile kesişmektedir. Bu çalışmanın amacı ise iki dillilik ve çeviri kavramlarını bir arada ele alarak, bu iki olgunun birbirleriyle olası ilişkilerini ortaya koymak ve bu ilişkileri ilgili kuramsal boyutta tartışmaktır. Bu doğrultuda iki dillilik ve çeviri kavramları tanımlanarak çeviri edinci özelinde birlikte değerlendirilmiştir. Kuramsal çerçeve içerisinde ele alınan bu ilişkinin geçerliliğini sınamak üzere çeviribilim alanında etkinlik gösteren öğretim üyeleri üzerinde bir anket çalışması yürütülmüştür. Yürütülen çalışmada bu kesişen noktalar çeviribilim akademisyenlerinin gözünden ele alınmış ve kuramsal çerçeve bağlamında değerlendirilerek ortaya çıkan sonuçlar sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Bilingualism can be loosely defined as a phenomenon in which“the individual is within two languages and cultures”. As for the bilingualism in the social level, one can simply use the definition“the case in which two different languages are used and understood by a majority in a society”. It can be argued that the translation phenomenon was born out of the need for communication between individuals that use different languages and thus the bilingual individuals providing communication. The word“translation”can refer to various notions according to the context, while it can be a“product”in certain uses, it might refer to a“process”in others. Yet what makes all these“products”and“processes”possible is the translation competence. In the context of the translator as a cultural expert, the components of the translation competence include a vast knowledge of the two languages and cultures in translation. The notion of bilingualism is dynamic by its nature as it is discussed within this thesis, it changes within time and space. In this sense, it is not unexpected that this notion has numerous definitions and that various disciplines have various approaches to bilingualism. One of the main components of bilingualism research that there is a language pair. In this sense, it can be said that bilingualism research and translation studies intercept. The aim of this study is thus discussing the notions of bilingualism and translation together and revealing possible relations of these two notions and discussing such relations within the theoretical framework. For this aim, the notions of bilingualism and translation are defined and discussed together with specific reference to the translation competence. In order to test the relations discussed within the theoretical framework, a questionnaire was conducted on the translation scholars. In this work, these intercepting points mentioned above were discussed with the views of the translation scholars from the questionnaire and the results were described within the theoretical framework.
Benzer Tezler
- Hitit Kralı I. Hattušili'nin Akkadça-Hititçe ikidilli yıllıklarının (CTH 4) Akkadça ve Hititçe versiyonlarının karşılaştırmalı filolojik değerlendirmesi
A comparative philological analysis of the Akkadian and Hittite Versions of the Akkadian-Hittite Bilingual Annals (CTH 4) of Hittite King Hattušili I
METİN ORAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN KONYAR
DOÇ. DR. SELİM FERRUH ADALI
- Çeviride ikidillilik sorunsalı: Özçeviri ve yazar-çevirmenler
The problematic of bilingualism in translation: Self-translation and author-transletors
ŞİLAN KARADAĞ EVİRGEN
Doktora
Fransızca
2016
Mütercim-TercümanlıkYıldız Teknik ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜNDÜZ ÖZTÜRK KASAR
- İkidillilerin çeviri edinci
Translation competence in bilinguals
NTENIZ CHATZI CHALIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE YAZICI
- Almanca Mütercim Tercümanlık mezunlarında iki dillilik: Dil ve çeviri edinci ile kültürel sermaye ilişkisi
Bilingualism in German Translation and Interpreting graduates: The relationship between language and translation competence and cultural capital
YASİN CAN ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZUHAL EMİROSMANOĞLU
- Lehçe öğrenim sürecinde Rusçadan kaynaklanan olumsuz aktarımda karşılaştırmalı dil bilgisinin rolü
The role of comparative grammar in the negative transference originating from Russian while studying polish
KADİR YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dilbilimİstanbul ÜniversitesiSlav Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEYYAL KÖRPE KEMER