İşletme yönetiminde profesyonelleşme
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 41950
- Danışmanlar: PROF.DR. İ. SABİT BARUTÇUGİL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
VII ÖZET Tezin birinci bölümünde; yönetim ve yönetici kavramları genel olarak ele alınmış ve konunun önemini belirtmek amacıyla ince lenmiştir. Asırlardan beri var olan yönetim düşüncesinin içeriği ve bilimsel niteliğinde; sosyal, kültürel, ekonomik teknolojik ve siyasal gelişmelerden dolayı birtakım değişiklikler oluşmuştur. Bu nedenle yönetim düşüncesi“geleneksel”ve“çağdaş”olmak üzere ikiye ayrıla bilir. Geleneksel yönetim düşüncesi; felsefe niteliğini taşır ve amacı daha çok yönetimle ilgili olgu ve olayları açıklamak ve merakı gidermektir. Çağdaş yönetim düşüncesi ise; her bilim disiplininde olduğu gibi konuyla ilgili olgu ve olayları açıklar, anlaşılmasını kolay laştırır. Başlıca amacı; bu olgu ve olayları önceden tahmin etmeyi sağ lamak, etkilemek ve kontrol etmektir. Gelişmekte olan ülkeler açısından önemli sorun, ekonomik kaynakların kısa sürede en verimli biçimde değerlendirilmesidir. Ancak gelişmekte olan ülkelerin ekonomik yönden ilerlemesinde ise, kıt kaynakların etkili ve dengeli bir biçimde kullanımı daha fazla özen gerektirir. Bu kullanım için, çağdaş yönetim yapısı ve her düzey de yetiştirilmiş yeteri kadar yöneticiye gereksinim vardır.VIII Bugün işletmeyi kârlı çalıştıran, çapraşık ve riskle dolu bir çevrede başarıya ulaştıran ve birçok kararında girişimci gibi hareket etmek zorunda olan yöneticidir. Kuruluşa maaşla bağlanmakla bera ber, bugünün profesyonel yöneticisi mesleki prestij ve geleceğini ona bağlamış bulunmaktadır. Bu nedenle işletmenin başarısı tıpkı girişimci için olduğu gibi, yönetici içinde bir risk kaynağı haline gelmiştir. Yönetim fonksiyonlarının evrensel olduğu kabul edilmekte dir.“Yönetim bilinci kadar yönetim fonksiyonu”tanımı vardır. Ancak genel olarak beş ana madde halinde toplanabilir. - ileriyi görmek - örgütlemek - yürütmek - koordine etmek - denetlemek Yönetimle ilgili birçok sorun gündeme gelmektedir. Başlıca sorunlar önem derecesine göre şöyle, sıralanabilir: - Yönetici görev yetki ve sorumluluklarının açık ve kesin olmaması, - Ne istendiğinin üstlerce açıkça söylenmemesi, - Çeşitli konularda danışılacak uzman kişilerin bulunamama sı, - Şirket amaçlarının açıkça bilinmemesi, - Aile şirketlerinde patron-yönetici ilişkilerini sürdürmenin güçlüğü,IX - Şirketi temsil etme yetkisinin çok sınırlı olması, - Yöneticiler arası a§ırı rekabet, Yönetici genel olarak; bir amaca ulaşma yolunda iş ve eylemleri yerine getiren kişi olarak tanımlanır. Chester Barnard:“Bir yöneticinin görevinin organizasyonun işini yapmak olmadığını, organi zasyonun işinin gerektiği gibi yapılmış olduğundan emin olmak ve iş durumunu elemanların kendilerinden beklenilenleri yerine getirebil melerine olanak verecek şekilde hazırlamak”olduğundan bahseder. 2000 yılının yöneticisi, firmanın içinden ve dışından meslek taşlarından müşterilere kadar herkesle işbirliği yapmak, takım çalış masına farklı ve yeni düşüncelere açık, işlemden doğan hataları bağış layıcı ve takım meselelerini şahısları üzerine koyan bir yapı sergile melidir. Günümüzde işletmeler varlıklarını ve geleceklerini güvence altına almayı, yetenekli yöneticilerde aramaktadırlar. Yönetici eğiti minin iki temel amacı vardır: 1- Yöneticilerin işlerindeki başarılarını arttırmak, onların işlerindeki verimliliği yükseltmeyi amaçlar. 2- Yöneticiyi geleceğe hazırlamak için temel yönetim fonksi yonları hakkında gerekli bilgi, beceri ve davranışlar kazandıracak uzun dönemli amaçlardır. Yöneticilik işi bir bilgi, beceri ve iş tecrübesi ile ulaşılan bir mesleki yetişkinlik aşamasıdır. Tezin II. bölümünde Aile İşletmelerinin Yönetim SorunlarıX ve Kurumlaşma aşaması ele alınmıştır; Aile işletmeleri hakkında genel düşünce aile ile işletme biraraya geldiğinde daha az verim elde edileceği merkezindedir. Aile işletmeleri genel bilgiler dışında işletme bilgisi vermekte çekimser davrandıkları için bu işletmeler“kapalı işletmeler”diye de anılır. Ekonomik gelişme sürecine yeni giren ve eğitilmiş insangü- cü kıt olan toplumlarda ailesel yönetim etkin olmuştur. Ancak ekono mik gelişme ve modernleşme ilerledikçe aile yönetimi yeni koşulların gereksinimlerini yerine getiremediğinden ekonomik gelişmeyi engel ler hale gelmiştir. Aile işletmelerindeki yönetim sorunlarına bakılacak olursa; - Planlama sorunları; Kısa ve orta vadeli planlarla orta ölçekli işletmelerde başa rılı olunamaz. Bu nedenle girişimci tepe yönetimde profesyonelleşme ye gitmediyse, çevre koşullarına bağlı olarak değişim hızının arttığı günümüzde uygun stratejileri tek başına belirlemek ve etkin şekilde uygulamak durumundadır. Profesyonel yöneticiler otoriter bir patron ve aile fertleri nin baskısıyla planlama işlevini yerine getiremeyeceklerdir. İşletme ölçeği büyüdükçe doğaçlama faktörü yerini planlamaya bırakır. - Örgütlenme sorunları; İşletmenin büyüme sürecinde, üst yönetimle personel arasın daki kişisel ilişkilerin yerini örgüt kuralları almaya başlar. Örgütte iş bölümü, yetki ve sorumluluk dağılımı ve bunu gösteren örgüt şemala-XI rının var olmaması nedeniyle görevlerde belirsizlik hakimdir. İşletme nin ölçeği büyük işletme ölçeğine yaklaştıkça doğrudan ve kişisel iliş kilerin yerini hiyerarşik bir yapının alması güçleşir. - Yürütme Sorunları; Yöneltme ve yürütme başkaları aracılığıyla iş başarma işlevi dir. Aile işletmelerinde aşırı bireyci bir kültür ortamı mevcuttur. Bu işletmelerdeki üst düzey yöneticileri patron ve aile fertleri karşısında ast konumundadır. Bu nedenle hiç kimse iş sahibinin fikirleriyle tartı şacak konumda bulunmamaktadır. Yeterince şirket bilgisine sahip olmayan yöneticiler kimseye yetki veremezler. - Koordinasyon Sorunları; Kritik büyüme aşamasına gelen aile şirketlerinde sorumlu lukların yeniden düzenlenmesi gereği ve bazı işlevsel birimlerin faali yetleri, işlevsel farklılaşma koordinasyon sorunu yaratır. Aile işletme lerindeki kişiler ve taraflararası çıkar çatışmaları, varılan kararların yürütülmesi aşamasında önemli koordinasyon sorunlarının ortaya çık masına neden olabilir. - Kontrol sorunları; Şirket büyüdükçe, kişisel fikirler yerine gerçek verilere iti bar etmek daha verimlidir. Ancak bilgi açıklaması kavramı aile işlet melerinde fazla gelişmemiştir. Çoğu zaman kurucu önemli bilgileri kendisine saklar. İş sahiplerinin ne gibi aksiyonların başarısızlığı önleyeceği veya işi geliştireceğini bilmemesi olayın altında yatan sorunun tespi tindeki başarısızlık, birçok aile işinin başarısız olmasında birincil nedendir.XII Kurumlaşma ihtiyacı ilk olarak işletmenin büyüme sürecin de belirli bir aşamaya gelmesiyle belirginleşir. Küçük işletmelerin ölüm oranı, genellikle bağıl olarak yüksek kabul edilir. Şirket geliştikçe aile bireyleri ve profesyonel yöneticiler ara sında fikir anlaşmazlıkları karmaşa yaratır. Aile bireyleri çalışman ve hissedar durumunda oldukları için en büyük zorlukları çıkarırlar. İş sahibi zamanında kurumlaşmayı gerçekleştirememişse giri şimcinin ölümünden sonra profesyonel yardım gerekmektedir. Tezin III. ve son teori bölümünde ise yönetimde profesyo nellik konusu işlenmiştir; Günümüzde bir mamulü ekonomik olarak üretmek için gerekli yatırımların büyük tutarlara ulaşması birey olarak iş adamının önemini azaltırken, ortaya çıkan büyük işletmelerin çağdaş yönetim ve işletmecilik ilke ve kurallarına uygun biçimde yönetilmesi gereği de profesyonel yöneticilerin önemini kendiliğinden arttırmıştır. Yönetimin meslekleşmesi için gerekli olan koşulların hemen hepsinin gelişmiş ülkelerde var olduğu bilinmektedir. Gelişmekte olan ülkelerde ise; yönetim biliminin, öğretimin, uzmanlaşmış bir ter minolojinin, yeterli mesleksel kuruluşların henüz var olmadığına bakarak yöneticilik uğraşının tam anlamıyla oluşmamış olduğu sonu cuna varabiliriz. Profesyonel yöneticilik mesleğin örgütlenmesinden sonra, daha hızlı bir tempo ile gelişme olanağına kavuşacaktır. Profesyonel yöneticilik, bir işletmenin uzun süreler boyunca başarılı bir şekilde yönetilmesi için gerçekleştirilen bilinçli ve organi-xin ze bir yaklaşımdır. Profesyonellik bir davranış biçimidir. İşletmedeki herkes profesyonelce davranmak zorundadır. Son yıllarda dünyada ve Türkiye'de profesyonel yönetici kav ramı çok gündemde. Çünkü, işletmelerde yönetsel sorunların önemi diğer sorunlar karşısında büyük bir hızla arttı. İnsan, organizasyon, yönetim sorunları, günümüzde teknolojik sorunlardan artık önde gel mektedir. Türkiye'de ilk önce küçük aile şirketleri vardı. Buradaki yöneticiler, şirket sahibinin etkisi altında çalışırlardı. Ancak şirketler büyüyüp tek kişi tarafından yönetilemez hale geldikçe profesyonel yönetime verilen önemde arttı. Türkiye şu anda profesyonel bir yapıya doğru gidişin başın da. Profesyonelleşme ekonomik aktivite bunu gerektirdiği pazar ve üretim mekanizması bunu talep ettiği için hızla gerçekleşmiştir. Diğer yandan bir şirketin sahibi ya da çocukları profesyonel yönetici olamaz diye bir şart yoktur. Yeter ki o konuma kurallarıyla baksın. Profesyonelleşme Türkiye'nin dünyaya açılma hızıyla doğru orantılı olarak artmaktadır. Artık değişen koşullar nedeniyle işletme lerin kurumlaşması piyasa ve genelde çevre tarafından zorlanmakta dır. Çevresinden kopuk kurum olamaz. Dünyadaki hızlı değişime karşılık Türk yöneticisinin tipi de oldukça değişmiştir. Bunlar; 1930'larda mutemet“idareci”yönetici tipi, 1940'larda becerikli“umum müdür”tipi, 1950'lerde“sanayi kapta-XIV nı”tipi, 1960'larda“ithal ikameci”yönetici tipi, 1970'lerde“profesyo nel yönetici”tipi, 1980 sonrasında ise“geçiş dönemi yönetici tipi”ola rak kendini göstermektedir. Tezin uygulama bölümünde ise konu ile ilgili anket çalışma sı sonuçlarına göre; yöneticiler profesyonel yönetici ve yönetim konu larına gerekli önemi vermekte ve rekabet şartlarının arttığı, dinamik ve riskli gelecekte, kurumlaşmasını tamamlayamayan aile işletmeleri ne fazla şans tanımamaktadırlar. Türk yöneticisi, gelişmiş ülke yöneti cilerine birçok yönden yakın bulunurken, Türkiye'deki kurumlaşma düzeyi henüz çok yetersiz görülmektedir. Ancak konunun önem ve gerekliliğinin gittikçe daha çok anlaşıldığı ve gelişme gösterdiği de belirtilmektedir.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Turizm işletmeleri yönetiminde profesyonelleşme ve iş tatmini ilişkisi: Ankara'daki 4 ve 5 yıldızlı oteller üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
ECE OLGUNTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İşletmeGazi ÜniversitesiYönetim ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN ÇAĞLAR
- Futbol kulüplerinde üst yönetim ve yönetim kurulları: Üç büyükler özelinde tarihsel bir analiz 1959-2016
Top management and boards of management in football clubs: A historical analysis of big threes
KAĞAN BAŞTEKE
- Türkiye'de profesyonel hastane yöneticiliği: Kamu yönetimi açısından bir inceleme
Professional hospital management in Turkey: A study in terms of public administration
EBRU TURAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sağlık Kurumları Yönetimiİnönü ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. S. MUSTAFA ÖNEN
- Özel ve kamu eğitim kurumu yöneticilerinin motivasyon düzeyleri üzerine bir araştırma
A research on the moti̇vati̇onal levels of publi̇c and pri̇vate educati̇onal i̇nsti̇tuti̇ons' admi̇ni̇strators
AYTEN EBEOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimOkan Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ERYILMAZ
- Sağlık işletmelerinde personelin motivasyonunu etkileyen faktörler: Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi'nde örnek bir uygulama
The factors that affect the motivation of personnel in medical institutions : A sample application in Dokuz Eylül University Hospital
MEHMET SOYKENAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Sağlık Kurumları YönetimiDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Bölümü
PROF. DR. BERNA TANER