Multipl skleroz hastalarında başağrısı şikayeti ve homosistein düzeyleri arasındaki ilişki
Relationship between headache occurence and homocysteine levels in multiple sclerosis
- Tez No: 420169
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. LÜTFİ ÖZEL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Nöroloji, Neurology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Nöroloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 47
Özet
Multipl Skleroz(MS) hastalarında başağrısı varlığı 1950'li yıllardan beri bilinen ve araştırılan bir konudur. MS için spesifik bir başağrısı özelliği olmamakla birlikte, sıklığı MS hastalarında normal popülasyona göre artan migren başağrısı MS'le en fazla ilişkili olan primer başağrısı gibi görünmektedir. Günümüzde MS hastalarında başağrısı şikayetinin, rastlantısal olarak mı yoksa nedensel bir ilişki sonucu mu görüldüğü halen açıklık kazanmamıştır. Bu çalışmada; MS'te sıklığı artan ve klinik progresyon, kognitif bozulma ve depresyon ile korelasyon gösteren başka bir durum, artmış homosistein düzeyleri(aHsis)'nin MS hastalarında başağrısı varlığı ile ilişkili olup olmadığı araştırılmak istenmiştir. Çalışmada Atatürk Üniversitesi Hastanesi Nöroloji bölümüne başvuran 83 MS hastası incelenmiştir. Çalışma grubu son 1 ayda başağrısı tarifleyen 52 MS hastası, kontrol grubu başağrısı tariflemeyen 31 MS hastasından oluşturulmuştur. Tüm MS hastaları emosyonel durum(Beck Depresyon Ölçeği-BDÖ) ve MS hastalık şiddeti (Genişletilmiş Özürlülük Durum Skalası-EDSS) belirlenmek üzere muayene edilmiştir. Hastaların tıbbi öyküsü alınarak MS klinik özellikleri(hastalık süresi, klinik form, ilaç tedavisi) ve başağrısı özellikleri(başağrısı türü, şiddeti, MS atak/tedavi ile kötüleşme, MS başlangıcından önce başağrısı) ile ilgili bilgi toplanmıştır. Plazma homosistein(Hsis) ve vitamin düzeyleri(vitamin B12, folik asit) sırası ile high performance liquid chromotography ve kemiliminesans yöntemi kullanılarak ölçülmüştür. Elde edilen verilere göre en sık gözlenen başağrısı türleri gerilim başağrısı (33 hasta, %63) ve migrendir(18 hasta, %35). Yüksek BDÖ(Odds ratio:1 p=0,009) ve düşük EDSS (Odds ratio:1,7 p=0,004) skorları başağrısı varlığına etki eden faktörlerdir. MS klinik formu, hastalık süresi ya da homosistein düzeyleri ise başağrısı varlığı ile ilişkili bulunmamıştır. MS başlangıcından önce başağrısı ve MS atakla başağrısında kötüleşme migrenöz hastalarda daha sıktır(sırasıyla p=0,02 p=0,00). Çalışma ve kontrol grubu arasında Hsis düzeyleri açısından anlamlı fark bulunmamıştır(p=0,96). Sonuç olarak, aHsis MS'te başağrısı ile ilişkili değildir. En sık gözlenen başağrısı türü gerilim başağrısı olsa da, migren daha sık olarak MS atağına eşlik eden başağrısı öyküsü ile birliktedir ve çoğunlukla MS başlangıcından önce de vardır. MS'te başağrısı ve homosistein yüksekliği gibi olası ilişkili faktörlerin daha iyi anlaşılabilmesi için migrenöz MS vakaları uygun bir araştırma grubu gibi görünmektedir ve örneklem büyüklüğü daha büyük olan ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
Headache occurence in Multiple Sclerosis(MS) is a condition that has been realized and investigated since 1950's. Besides the fact that there is not any MS spesific headache feature, migraine is more commonly seen in MS patients compared to normal population and seems the most associated primary headache type. Currently, it is unclear whether headache is a coincidental condition or causally linked with MS. The aim of this study is to compare the MS patients with and without headache according to elevated serum homocysteine levels(eHcy), which is another relevant condition correlated with clinical progression, worsening cognitive function and depression in MS. We examined 83 MS patients applied to the neurology department of Ataturk University Hospital. The study group was composed of 52 MS patients reported headache within 1 month. 31 MS patients without headache were included to constitude the control group. All MS patients were examined for emotional status(Beck Depression Inventory-BDI) and MS severity(Expanded Disability Status Scale-EDSS). We took the medical history to gather data for Multiple Sclerosis(disease duration, MS form, medication) and headache(type, severity, worsening with MS attacks/medicine, and presence before MS symptoms). Plasma Homocysteine(Hcy) levels and vitamin levels were determined by using high performance liquid chromatography and chemiluminescence method, respectively. Among the MS patients with headache; most prevalent headache types were tension type headache(TTH)(33 patients, %63) and migraine (18 patients, %35). High BDI(Odds ratio:1 p=0,009) and low EDSS(Odds ratio:1,7 p=0,004) scores were related with the risk of occurence of headache in MS. Disease duration, clinical form or homocysteine levels were not related. Headache before MS onset and worsening of headache symptoms with MS attacks is statistically more prevalent in migrainous MS patients(p=0,02 p=0,00; respectively). Study and control group were not significantly different from each other according to plasma Hcy levels(p=0,96). In conclusion; eHcy are not related with occurence of headache in MS patients. The most common primary headache type is TTH, but migraine type headache commonly exists before MS onset and more related with MS attacks. To understand the relation between headache occurence in MS and other possible related factors(like eHcy), migrenous MS cases seem to be a good candidate subgroup to investigate. We need further studies with larger sample size.
Benzer Tezler
- Multipl skleroz hastalarında denge ve vestibüler sistemin değerlendirilmesi
Evaluation of balance and vestibular system in multiple sclerosis patients
AYSU KISA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
NörolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UFUK EMRE TOPRAK
- Multipl sklerozda ağrı tipi, şiddeti; ağrının fonksiyonellik, özürlülük ve yaşam kalitesi ile ilişkisi
The type and intensity of pain in multiple sclerosis; the relationship between pain and functionality, disability, quality of life
ZERRİN KASAP
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonNecmettin Erbakan ÜniversitesiFiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE UĞURLU
- Çocuklarda santral sinir sisteminin inflamatuvar demiyelinizan hastalıklarının değerlendirilmesi
Evaluation of inflammatory demyelinating diseases of the central nervous system in children
ENDER SAYAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıNecmettin Erbakan ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÇAKSEN
- Multiple skleroz tanısı olan ergenlerin manyetik rezonans görüntülemesinde volümetrik ölçümlerin kognitif fonksiyonlar, anhedoni ve depresyonla ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between magnetic resonance imaging volumetric measurements of adolescents with multiple sclerosis, cognitive functions, anhedonia and depression
KEMAL SARUHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
NörolojiHacettepe ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİLŞAD FOTO ÖZDEMİR
- Multipl skleroz ve başağrısı
Multiple sclerosis and headache
GÖKHAN ÖZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2005
NörolojiSağlık BakanlığıNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UFUK ERGÜN
PROF. DR. LEVENT ERTUĞRUL İNAN