Maksim Gorki'nin erken dönem sanatı ve romantik eserleri
Early period art and romantic works of Maxim Gorky
- Tez No: 423747
- Danışmanlar: PROF. DR. MÜRÜVVET ÖZLEM PARER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Western Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Tezimizin konusu, Rus edebiyatında toplumcu gerçekçilik akımını başlatan, Sovyet yazarı Maksim Gorki'nin (1868-1936) sanatının erken dönemi ve bu dönemde kaleme aldığı romantik öykü ve türküleridir. Yazar, adını ilk kez Makar Çudra (1892), Çelkaş (1894), Şahin Türküsü (1898), Kocakarı İzergil (1895), Fırtına Habercisi (1901) gibi romantik eserleriyle edebiyat çevrelerine duyurmuştur. Daha çok Sovyet dönemi eserleriyle tanınsa da Gorki, genç bir yazarken, 1905 devrimi öncesinde, Rus toplumunu uyanışa ve baş kaldırmaya davet eden, insanlara umut aşılayan, hümanizm dolu bir dizi romantik eser kaleme almıştır. Gorki'nin erken dönem romantik eserlerinde daha çok bireysel özgürlük, mutluluk, zafer, mücadele gibi motifler baskındır. Bu eserler toplumun alt kesiminden gelen bosyakları, hayat kadınlarını, köylüleri, çingeneleri, çobanları romantik bir atmosferde, olağan bir şekilde anlattığı için 1890'lı yılların Rus edebiyatında farklılıklarıyla göze çarpmıştır. Gorki, yayımlanan ilk edebi yapıtı Makar Çudra'dan itibaren kaleme aldığı eserleriyle özellikle devrimci çevreler olmak üzere ülkenin dört bir yanından beğeni toplamıştır. Özellikle Fırtına Habercisi eseriyle kendisine“devrimin habercisi”yakıştırması yapılmıştır. Şahin Türküsü ve Fırtına Habercisi eserleri 1905 devrimi sırasında devrimci çevrelerin marşı haline gelmiştir. Erken dönem öykülerindeki karakterler ekonomik yönden zayıf, ancak yaşama karşı duruşları ve idealleriyle olabildiğince güçlü karakterler olarak dikkat çekerler. Bosyaklar, hayat kadınları gibi toplumun dışlanmış kesimlerinden gelen bu insanları Gorki herhangi bir olumsuzluk katmadan anlatmış, bu kişilerin insani yönlerine vurgular yapmıştır. Yazar için bu kişiler her şeyden önce“insan”dır ve insanca yaşamaları gerekmektedir. Malva (1897), Kocakarı İzergil gibi öykülerinde kadınların daha özgür yaşamaları, erkek egemenliğinden çıkmaları gibi alt mesajlara da yer verilmiştir. Gorki'nin kendi geliştirdiği nazım-nesir karışımı türküleri ise fabl türüne örneklerdir. Bu türkülerde yazar hayvanları toplumsal sınıfların sembolleri haline getirerek kendi eleştiri tarzını ortaya koymuştur. Halk efsaneleri, masallar ve melodik anlatımlarla süslediği türküleri, Gorki romantizminin en göze çarpan örnekleri olmuşlardır. Gerek erken dönem romantik öykülerinde gerekse türkülerinde yazar, sade ve akıcı bir dil tercih etmiştir. Gorki için en önemli şey Rus insanının onu anlayabilmesidir. Bu yüzden gürültülü, sembolik dilden kaçınmıştır. Romantizmin verdiği kapalı anlatım fırsatıyla yazar, o dönemdeki insanlara mücadele ve azim çağrıları yapmıştır. Uygulanan sıkı sansüre rağmen okurlara ulaşmayı başarmış bu eserler, Gorki'yi ve sanatını daha iyi anlayabilmemiz açısından büyük önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Our thesis is about the early period of Soviet author Maxim Gorky's art (1868-1936) who started the socialist realism trend and his romantic stories and songs written during this period. The author got famous in the literature society for the first time with his romantic works such as Makar Chudra (1892), Chelkash (1984), Song of the Falcon (1898), Old Izergil (1895), Song of the Stormy Petrel (1901). Although he is known especially with his Soviet Era works, Gorky, when he was a young author, wrote several romantic works full with humanism instiling hope to the people and provoking the social awarness and rebellion in Russian society before 1905 revolution. Motifs such as individual freedom, happiness, victory, struggle are dominant in Gorky's early period romantic works. As this works narrated the bosiaks from the rable, prostitutes, peasant, gypsies, shepherds averagely in a romanic atmosphere, they attracted the attention with their distinctness in the Russian literature of 1890s. Gorky received appreciation from all over the country especially from the revolutionary groups because of his works which he wrote as from his first published literary work Makar Chudra. He was called as 'the declarant of the revolution' after The Song of Stormy Petrel. Song of the Falcon and The Song of Stormy Petrel became the anthem of the revolutionary groups during the 1905 revolution. It draws attention that the characters in his early romantic stories are in bad economical condition, however, they stand out as the strong characters with their stands against the life and with their ideals. Gorky narrated pariahs such as the bosiaks and prostitutes without any negativeness and he emphasised the humanity of these people. Above all, these people are human for the author and they need to live humanly. He gave some sub-messages in his works such as Malva (1897), Old Izergil the women lived more liberally and they got out the domination of the men. The verse-prose mixture songs which Gorky developed himself are the examples for the fable genre. In these songs, the author created his own criticism style by using the animal as social class symbols. The songs, which he adorned with myths, tales and melodic narration are the outstanding features of Gorky's romanticism. The author prefered an unsophisticated and fluent language both in his early period romantic stories and in his folk songs. The most important thing for Gorky is to be able to be understood by Russian people. Therefore, he avoided hyperbolic and symbolic language. With the advantage of allegory which romanticism provides, he summoned the people in that period for the struggle and devoutness. These works which managed to reach the readers in spite of the strict censorship have a great importance to be able to understand Gorky.
Benzer Tezler
- Maksim Gorkiy ve Sabahattin Ali'de Toplumsal Gerçekçilik
Social Realism in Maxim Gorky and Sabahattin Ali
ERSİN ÇETİNKAYA
Doktora
Türkçe
2020
Batı Dilleri ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiRus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR DEMİR
- Berawirdkirinek li ser Şivanê Kurmanca û sêbareya Maksîm Gorkî
Şıvanê Kurmanca ile Maksim Gorki'nin üçlemesi üzerine bir karşılaştırma
FERHAT YILMAZ
Yüksek Lisans
Kürtçe
2015
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. RAMAZAN ÇEÇEN
- Otobiyografi sanatı bağlamında Maksim Gorki'nin 'Çocukluğum', 'Ekmeğimi Kazanırken' ve 'Benim Üniversitelerim' üçlemesi
The trilogy of Maxim Gorky's 'My childhood', 'In the World' and 'My Universities' within the context of autobiography art
SERDAR METREŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Batı Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiSlav Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KORHAN KORBEK
- Лингво-стилистические особенности ложныхдрузей переводчика
Tuzak kelimelerin çevirisinde dilbilimsel ve üslupbilimselözellikler
ŞUHEDA RENGİN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Rusça
2024
Mütercim-TercümanlıkKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALTANAT MAMBAYEVA