Ahlak hadisleri ve değerlendirme esasları
Ethical hadiths: A study in the framework of concept, literature and understanding
- Tez No: 425345
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET GÖRMEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Hadis, Ahlak, Edeb, Ahlak Hadisleri, Hadis Literatürü, Hadith, Akhlaq, Adab, Ethical Hadiths, Hadith Literature
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 298
Özet
Bu araştırma ahlak ve edeb kelimelerinin geçtiği rivayetler bağlamında hadis ve ahlak ilişkisi üzerine düşünmek için bir çerçeve oluşturmaya odaklanmaktadır. Araştırma, bu çerçevenin 'kavram', 'literatür' ve 'tasavvur' açısından oluşturulmasının uygun olacağını varsaymaktadır. Buna bağlı olarak üç temel soruyu hareket noktası olarak belirlemektedir: (1) Ahlak, 'kavramsal ve kuramsal olarak' hadis rivayetlerinde ne anlama gelmektedir? (2) Ahlak, 'hadis literatüründe' ne oranda ve ne şekilde yer almaktadır? (3) Ahlak, bir 'tasavvur' ve 'düşünce' olarak hadis rivayetlerinde nasıl anlaşılmakta ve algılanmaktadır? Bu üç soru, aynı zamanda, tezin üç bölümünün içeriğine işaret etmektedir. Tezimizin ilk bölümü ahlaka ilişkin kavramsal ve kuramsal bir çerçeve sunmaktadır. Kavramsal çerçeve ḫuluḳ/aḫlaḳ sözcüğünün klasik sözlüklerde ve temel dinî metinlerde nasıl kavrandığına odaklanmaktadır. Kuramsal çerçeve ise ahlak-hadis ilişkisine dair genel, eleştirel ve yöntemsel bir giriş denemesi niteliğindedir. Araştırmanın ikinci bölümünde ahlakın hadis literatüründeki kullanım alanı ele alınmakta ve ilk üç asra ait konulu hadis edebiyatındaki ahlakla ilgili kitāb ve bāblar ile müstakil eserler tahlil edilmektedir. Üçüncü bölüm, ahlak ve edeb kelimeleri çerçevesinde ahlak olgusunun hadis rivayetlerinde nasıl kavrandığını ve algılandığını konu edinmektedir. Bu bölümde tarihsel ve semantik bir süreklilik düşüncesiyle ilk olarak cahiliyye ahlakı ele alınmaktadır. Bölümde ele alınan konular, hadis-ahlak ilişkisinin kavramsal yönüne dair bir başlangıç noktasını temsil etmekte ve konuya dair problemlerin mahiyetini ve çeşitliliğini örneklemektedir.
Özet (Çeviri)
The question of the studying on the scholarly framework for the relationship between hadith and akhlaq (ethics) is the main focus of the dissertation on the basis of words akhlaq and adab. The dissertation discusses this framework in the context of 'concept', 'literature", and 'understanding'. It designates three basic questions: (1) What does akhlaq mean in the hadiths reports both conceptually and theoretically? (2) To what extent and in what way does akhlaq place in the hadith literature? (3) How does akhlaq, as a 'thought', appear in the hadith reports? At the same time, these three questions indicate the content of the chapters of the dissertation. The first chapter presents a conceptual and theoretical framework for akhlaq (ethics). The conceptual framework focuses on the meanings of khuluq/akhlaq in the classical literature of Arabic lexicography. The theoretical framework is an introduction to the relationship between akhlaq and hadith in a general, critically, and methodological approach. The second chapter discusses the place of akhlaq and adab in the hadith literature. It examines the related chapters (kitāb) and parts (bāb) in the hadith works of the first three centuries AH and in the comprehensive works. The third chapter deals with the perception of akhlaq in the hadiths reports in the framework of the words akhlaq and adab. The chapter, thus, signifies a starting point related to the conceptual relationship between hadith and akhlaq and it examplizes the nature and the diversity of the questions regarding this discussion.
Benzer Tezler
- Lise II. sınıfta okutulan din kültürü ve ahlak bilgisi ders kitaplarının form ve muhteva yönünden değerlendirilmesi
A case on the books of religious culture and moral knowledge for high school II regarding to forms and contents
SERPİL KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. MUHAMMED ŞEVKİ AYDIN
- Ebu Davud'un Sünen'i ışığında ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi müfredatındaki temizlikle ilgili konuların değerlendirilmesi
Evaluation of topics of cleanliness in primary religious culture and moral knowledge programs in the light of sunan Abu Davud
NUR ART
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
DinMarmara Üniversitesiİlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bil. Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FARUK BAYRAKTAR
- Hocazâde Abdülaziz Efendi ve Ahlâk-ı Muhsinî tercümesi (inceleme- metin vr. 61a-165b)
Hocazâde Abdülaziz Efendi ve Ahlâk-i Muhsinî translation (the text of studying vr. 61a-165b)
OSMAN PEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıDumlupınar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ATİLLA BATUR
- Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ders kitaplarında eleştirel düşünmeye ilişkin öğretmen görüşleri (Osmaniye ili örneği)
Teachers' views on critical thinking in Religious Culture and Ethics textbooks (An example of Osmaniye province)
EYYUP SERKAN ÖNCEL
Doktora
Türkçe
2020
DinAtatürk Üniversitesiİlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURULLAH ALTAŞ