Buhara Hanlığı'nın askeri teşkilatı (1500-1868)
Military organization of the Bukhara Khanate (1500-1868)
- Tez No: 425363
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜÇLER BULDUK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 349
Özet
Buhara Özbek Hanlığı 1500 yılında Çingiz Han'ın oğlu Cuci soyundan gelen Şibanlılar sülalesinden Muhammed Şibani Han tarafından Maveraünnehr'de kurulmuş, kısa sürede Batı Türkistan'ın hâkimi olmuş ve daha sonra sınırları küçülse de XIX. asrın ortalarına kadar bağımsız bir şekilde varlığını sürdürmüştür. Devletin askeri gücünün temeli kuruluş aşamasından itibaren Özbek ulusunu oluşturan kabile birliklerine dayanmaktadır. Bunun yanı sıra Özbeklerden ve başka topluluklardan sağlanan insan unsuru ile hassa birlikleri oluşturulmuş ve ayrıca Kazak, Kırgız, Karakalpak ve Türkmenler gibi devletin idaresi altında bulunan topluluklardan da yardımcı birlikler sağlanmıştır. Buhara Özbek ordusu, Çingiz Han'dan sonra kurulan Türk-Moğol kökenli devletlerin askeri müesseselerinden büyük oranda etkilenmiştir. Askeri terimler ve askeri birimler büyük oranda Altınorda Hanlığı, İlhanlılar ve Timurlulardan miras alınmıştır. Buhara Özbek Hanlığı'ndan sonra Türkistan'da kurulan Hive ve Hokand Hanlıklarının askeri müesseselerinde de bu yapının etkisi görülmektedir. Ne var ki klasik Ortaçağ Türk-Moğol ordu geleneği üzerine şekillenen Buhara Özbek ordusu, XVI. asırda etkin bir muharip güç olsa da, XVII. asırdan itibaren Orta Asya'nın siyasi, iktisadi ve kültürel gerilemesine paralel olarak XIX. asrın ortalarına kadar pek bir gelişim gösterememiş, modern dünyanın askeri sisteminin çok gerisinde kalmıştır. Bu durum XVIII. ve XIX. asırlarda devleti istilalara karşı savunmasız bırakmıştır.
Özet (Çeviri)
Bukhara Uzbek Khanate was founded in 1500 in Transoxiana by Muhammed Shibani Khan from Shibanid Dynasty, which descends from Jochi, son of Genghis Khan, and in short time frame dominated West Turkestan and albeit its territory shrinking afterwards, it continued its sovereign existence upto the middle of the XIX century. From the beginning, foundation of the state's military power was based on tribal unions comprising Uzbek Ulus. Alongside this, royal units were formed from elements obtained from Uzbeks and other groups and furthermore, auxiliary forces were provided by communities like Kazakhs, Kyrgyz, Karakalpaks and Turkmens who were under the state's control. Bukharan Uzbek Army was influenced to a great extend by military institutions of Turko-Mongol states founded after Genghis Khan. Military terminology and military units were largely inherited from Golden Horde, Ilkhanates and Timurids. The influence of this organisation is also seen in military establishments of Khiva and Hokand Khanates, which were founded in Turkestan after Bukhara Uzbek Khanate. Yet, eventhough Bukharan Uzbek Army, which was formed on the classical Medieval Turko-Mongol military tradition, was an effective combat force in XVIth century, from XVIIth century on wards and upto the middle of XIXth century, in paralel to Central Asia's political, economic and cultural regression, it couldn't make any progress and heavily lagged behind modern world's military system. This condition left the state defenceless against invasions in XVIIIth and XVIIIth centuries.
Benzer Tezler
- Rus saldırıları ve Hive Hanlığı'nın askeri teşkilatı
Russian attacks and military organization of the Khiva Khanate
FATMA ÇETİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
TarihYozgat Bozok ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EBUBEKİR GÜNGÖR
- Rus kaynaklarına göre buhara emîrliği'nde idari-askerî teşkilat, sosyo-ekonomik ve kültürel hayat
Administrative-military organization, socio-economic and cultural life in Bukhara emirate according to Russian sources
EMRE KESER
- Buhara Hanlığ'nın son emiri Alim Han ve Dönemi (1911-1920)
Alim Khan the last emîr of Bukhara Khanate and His Period ( 1911-1920)
NURETTİN HATUNOĞLU
- Çarlık Rusya'sının Türkistan'ı işgali ve Buhara Hanlığı
The Tsarist Russian capture of Turkestan and the Bukharan Khanate
HALİL ÇETİN
- Muhammed Ali Han Dönemi Hokand Hanlığı (1822-1842)
Kokand Khanete in priot of Muhammed Ali Khan (1822-1842)
HÜSEYİN ŞEN
