Katı atık toplama ve taşımanın maliyet ve mekânsal analizi: kütahya ili örneği
The cost and spatial analysis of collection and transportation of solid waste: The case of Kutahya province, Turkey
- Tez No: 428308
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÖZER ÖZÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, Ekonomi, Kamu Yönetimi, Econometrics, Economics, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Katı Atık, Katı Atık Toplama ve Taşıma Maliyeti, KÜKAB, Mekânsal Otokorelasyon Analizi, Mekânsal Analiz, Solid Waste, The Cost of Collection and Transportation of Solid Waste, KUKAB, Spatial Autocorrelation Analysis, Spatial Analysis
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
Atık sorunu, insanoğlunun yerleşik hayata geçmesiyle başlamış, kentleşme, sanayileşme ve nüfus artışıyla birlikte baş edilmesi zor çöp yığını haline gelmiştir. Çevre ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olan atıkların sürdürülebilir bir katı atık yönetimine olan ihtiyacı giderek artmıştır. Katı atık yönetimi sistemlerinde maliyet kaleminin en önemli kısmını, katı atıkların toplanması ve taşınması aşaması oluşturmaktadır. Maliyetlerin en aza indirilmesi için atıkların ekonomiye geri kazandırılması ya da atıkların toplanması ve taşınmasında güzergâh optimizasyonunun sağlanması gerekmektedir. Atık sorununu önemli kılan diğer bir konu ise, Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde, Türkiye'nin AB Atık Direktifi'ne uyumunu ve çevre korumasını sağlayarak AB'ye katılım sürecini hızlandırmak istemesidir. Bu çalışmanın amacı, AB hibe programı ile KÜKAB projesini sürdüren Kütahya ilinin katı atık toplama ve taşıma maliyetini analiz etmektir. 2014 yılına ait veriler doğrultusunda il merkezi dâhil olmak üzere toplam 13 ilçeye ait maliyet analizi yapılmıştır. Bu hesaplamalardan hareketle mekânsal otokorelasyon analizi de gerçekleştirilmiştir. Mekânsal etkileşim ve komşuluk ilişkilerinden yararlanılarak coğrafi görselleştirmeler ortaya konmuş daha sonra ESDA ve LISA mekânsal istatistik uygulaması gerçekleştirilmiştir. Türkiye'de, 21. yüzyılda önemli bir sorun olan katı atıkların maliyet analizine ilişkin çalışmalar sayıca azdır. Mekânsal otokorelasyon analizinin katı atık maliyet hesaplaması konusunda hiç kullanılmamış olması önemli bir eksikliktir. Bu çalışma, söz konusu eksikliği doldurması açısından literatüre katkı sağlamaktadır. Yapılan maliyet analizi sonucunda, katı atık miktarının artmasına konu olan nedenlerin, katı atıkların toplama ve taşıma maliyetlerini arttırdığı gözlemlenmiştir. Nüfusun en yoğun olduğu merkez ilçede, katı atıkların toplama ve taşıma maliyeti yüksek hesaplanmıştır. Kişi başına düşen toplama maliyetlerinde, mekânsal etkilerin anlamlılığı bulunamamıştır. Kişi başına düşen taşıma maliyetlerinde Şaphane, Simav, Hisarcık ve Gediz ilçelerinde pozitif mekânsal otokorelasyonun varlığı tespit edilmiştir. İlçeler komşuluk ilişkileri ile birbirlerini kişi başına düşen taşıma maliyetlerini arttırma yönünde etkilemektedir. Bu ilçelerde alınacak maliyet azaltıcı önlemler komşuluk ilişkisi ile taşma etkisi oluşturarak bu bölgede avantaj yaratabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Waste problem has started in the early days of sedentism. With industrialization, population graowth and urbanzation it began to be a big problem to deal with. The necessity of sustainable solid waste management has grually increased due to negative effect on environment and human healt. The biggest cost item of solid waste management is collection and transportation of waste routes to minimizing costs. The other reason which makes waste problem more important is, Turkey's desire to expedite EU accession process with fitting EU Waste Instructions. The purpose of study is to analyze Kutahya's (which is running KUKAB Project with EU Funding Progremme) solid waste collection and transportation costs. In the light of 2014 data we analyze 13 districts's (including city center) costs. With reference to this calculations we use sptaial autocorrelation analysis. With the help of locational interaction and adjacency relations we present some geograpich visualisations and after that make ESDA and LISA spatial statistic technic. Studies are really few in numbers about solid waste costs analysis, which is a significant problem in Turkey in 21. century. Its an important issue that there was none solid waste analysis study using spatial autocorrelation. This study is substantial because of the contribution it makes to the literature. As a result of the conducted cost analysis it is observed that the reasons that increase the amount of solid waste, increase the cost of collecting and transportation of solid wastes. In the central districs where the population density is the highest, the cost of collecting and transportation of solid waste has been calculated to be high. For the cost of collecting per capita, the meaningfulness of spatial impacts were not found. For the cost of transportation per capita, in the districts Şaphane, Simav, Hisarcik and Gediz positive spatial autocorrelation has been found. Districts effect each other with adjacency relations in the way of increasing the cost of transportation per capita. It is concluded that, the cost reduction measures that will be taken in these districts might create an advantage in this region by creating an overflowing effect using the adjacency relation.
Benzer Tezler
- İstanbul'un Avrupa yakasında oluşan katı atıkların demiryoluyla taşınması üzerine bir araştırma
A research on rail transportation of solid wastes in the European side of Istanbul
FİRDEVS EMİNE SEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM DEMİR
- Growth of microalgae in pre-treated landfill leachate
Ön arıtılmış deponi sızıntı suyunda mikroalg büyütülmesi
UMUT METİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Biyoteknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT ALTINBAŞ
- Eğirdir katı atık deponi alanının yer seçimi kriterlerinin coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ile belirlenmesi
The determination by geographic information system (GIS) with site selection of solid waste landfill area of Eğirdir
CELAL DAĞISTANLIOĞLU
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj MimarlığıEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT BAŞAYİĞİT
PROF. DR. BAHAR TÜRKYILMAZ TAHTA
- A closed loop sustainable supply chain network design for waste electrical & electronic equipment
Elektrik ve elektronik ekipman atıkları için kapalı döngü sürdürülebilir tedarik zinciri ağ tasarımı
GÖKHAN ALDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜR BERSAM BOLAT