Travmatik yaşantıların pskolojik sağlığa etkisi: Travmanın türü, zaman yönelimi, dünyaya ilişkin varsayımlar ve ruminasyonlar açısından bir inceleme
Traumatic life experiences and psychological health: An investigation in terms of type of trauma, time perspective, world assumptions and rumination
- Tez No: 428609
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BANU YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: travma, zaman yönelimi, ruminasyon, varsayımlar, psikolojik belirtiler, trauma, time perspective, ruminations, world assumptions, psychological symptoms
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu çalışmada travmatik olaylara maruziyet ve psikolojik sağlık arasındaki ilişkide ruminasyon, zaman yönelimi ve dünyaya ilişkin varsayımlar değişkenlerinin aracı rolleri test edilmiştir. Ayrıca, travmatik olayın türünün algılanan olay etkisi üzerinde belirleyici olup olmadığı sorusu araştırılmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda www.surveey.com aracılığıyla 207 katılımcıya ulaşılmıştır. Çalışma örneklemini oluşturan 149 kadın (%72) ve 58 erkek (%28) katılımcının yaş ortalaması 27.45'dir. Veri toplama aşamasında, katılımcıların genel özelliklerini belirleyebilmek için Demografik Bilgi Formu, ne türden olaylara maruz kaldıklarını öğrenebilmek amacıyla Travmatik Yaşantı Tarama Listesi, olaya ilişkin değerlendirmelerini değerlendirmek amacıyla Olayların Etkisi Ölçeği (OEÖ), olay sonrası yaşadıkları ruminasyonları belirlemek amacıyla Olay İlişkili Ruminasyon Envanteri (OİRE), zamana ilişkin algılarını belirlemek amacıyla Zimbardo Zaman Perspektifi Envanteri (ZZPE), dünyaya ilişkin varsayımlarını öğrenebilmek amacıyla Dünyaya İlişkin Varsayımlar Ölçeği (DİVÖ) ve psikolojik belirtilerini değerlendirmek amacıyla Kısa Semptom Envanteri (KSE) kullanılmıştır. Çalışma sonuçları, olay türünün ve olayın üzerinden geçen sürenin olay etkisi üzerindeki temel etkilerinin değil, ortak etkilerinin anlamlı olduğunu göstermektedir. Katılımcıların psikolojik semptomları ile ZZPE'nin alt boyutları olan şimdi-hazcı, gelecek ve DİVÖ'nin alt boyutları olan şans ve kontrol dışında tüm değişkenler anlamlı ilişki göstermektedir. Travmatik yaşantılar ve psikolojik sağlık arasındaki ilişkide geçmiş olumlu, geçmiş olumsuz zaman yönelimleri ile kendilik ve rastlantısallık varsayımlarının aracı rolleri olduğuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In recent study, meadiator role of rumination, time perspective and world assumptions were tested in the relationship between being exposed to traumatic events and psychological health. In addition, the question of whether type of traumatic events make a difference on perceived impact of events or not is investigated. With the aim of this purposes, 207 participants are reached through www.surveey.com. The sample consisted of 149 females (%72) and 58 males (%28) whose mean age was 27.45. The research instrument contained a Sociodemographic Information Form, Traumatic Events Scan List, Impact of Event Scale-Revised (IES-R), Event Related Rumination Inventory (ERRI), Zimbardo Time Perspective Inventory (ZTPI), World Assumptions Scale (WAS) and Brief Symptom Inventory (BSI). According to results, type of the event and the time passed after event do not have a main effect while participants interpreting the impacts of events. On the other hand, these two variables together, had a interaction effect on impacts of events. The correlelation results yielded that all subscales, except from present hedonistic, future in ZTPI and luck, controllabity in WAS, had a significant relationship with psychological symptoms. Past positive, Past negative time perspectives and self-worth, randomness world assumptions found to have a mediator role in the relationship between trauma experience and psychological health.
Benzer Tezler
- Ruhsal travma nedeniyle başvuran olgularda travmanın ihanet boyutunun sosyal kognisyon ile ilişkisi
The relationship between betrayal severity of trauma and social cognition in cases refer to trauma history
ALEVHAN İNAN ÜNLÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜNEVVER HACIOĞLU YILDIRIM
- Travmatik yaşantıların Obsesif Kompulsif Bozukluk ve Dikkat Eksikliği Hiperaktive Bozukluğu ile ı̇lişkinde aracı ve düzenleyici değişkenlerin etkisinin ı̇ncelenmesi
Examination of the effects of mediator and moderater variables on the relationship between traumatic experiences and Obsessive Compulsive Disorder, Attention Deficit Hyperactivity Disorder
GÜLGÜN UZUNOĞLU AZMAN
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiIşık ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEKERİYA DENİZ AKTAN
- Üniversite öğrencilerinde kendine zarar verme davranışında duygu ayarlama becerisi, öfke kontrol biçimleri ve travma yaşantılarının etkisinin yordayıcı rolü
The predictive role of emotion regulation, anger management styles and traumatic experience on non-suicidal self-injury behaviours of university students
CANSU HAZAL GÜÇLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE GÜL KAPÇI
- Çocuklar için travma odaklı psikososyal destek müdahale programının psikolojik sağlamlık üzerindeki etkisi
The impact of trauma based psychosocial support intervention program for children on resilience
EZGİ ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiRuhsal Travma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIK KARAKAYA
- Psikoz şiddetini öngörmede kendini eleştirme ve diğer psikopatolojik süreçlerin etkilerinin sınanması
Investigating the roles of self-criticism and psychopathological processes in predicting the severity of psychosis
ZÜLAL ÇELİK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAASIM FATİH YAVUZ