Geri Dön

Kıraatları hüccetlendirmede dilbilim olgusu

Case of linguistics in proving Quran recitations

  1. Tez No: 430455
  2. Yazar: AYDIN KUDAT
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MESUT OKUMUŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Din, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Religion, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Kırâat, Hüccet, Arap Dilbilimi, Edâ, Sarf, Nahiv, Quran, Qiraeh, Hujjah, Arabic Language, Phonology, Morphology, Syntax
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 421

Özet

Kırâat ilmi Kur'ân etrafında gelişen ilimlerin başında gelmektedir. Başta tefsir olmak üzere bütün dînî ilimler, kırâat ilminden beslenmişlerdir. Özellikle kırâat ilmi ile Arap dilbilimi arasında sıkı ve kopmaz bir münasebet vardır. İkisinin de temel gayesi Kur'ân'ı hatalı okuyuş ve yanlış yorumdan korumaktır. Giriş kısmında, kırâat ilmini değişik açılardan inceledik. Kırâat-ı seb'a, kırâat-ı aşera ve kırâat-ı seb'a aşera gibi isnad edilen imamlar ismiyle değişik şekillerde kırâat külliyatı sistematize edilmiş, bir ilmî disiplin olarak kendine özgü kural ve prensipleri yerleşmiştir. İkinci bölümde hüccetlendirme mevzuunu ele aldık. Kırâatları hüccetlendirme faaliyetinde kurrâ ve dil âlimleri tarafından birden fazla argüman kullanılmıştır. Ağırlıklı olarak sıhhat kriteri olarak tespit edilen temel üç argüman işlenmiş, tevcih ve ihtiyâr aşamasında ise en çok başvurulan argüman Arap dilbilimi olmuştur. Üçüncü bölümde Arap dilbiliminin fonolojik, morfolojik ve sentakstik olarak kırâat vecihlerinin ihticâcında olgusal olarak varlığını muhtelif örnekler üzerinde tespit etmeye çalıştık. Dilbilimsel hüccetlendirme, kırâatın muhtelif vecihlerinden her birinin, illet, sebep, kaynak ve dayanağının çerçevesini dilbilimsel olarak çizmeyi ifade eder. Amacı, muhtelif kırâatların sınırlarını belli bir disiplinin sistematiğiyle belirlemek, vecihleri, belli ilkeler çerçevesinde zabt u rabt altına almaktır. Allah'ın kelamını tahrîf ve tağyîrden korumak amacıyla teşekkül ettirilen Arap dilbilimi, diğer sıhhat kriterleriyle tezat teşkil etmemektedir. Kırâatları hüccetlendirmede Arap dilbilim kâidelerinin varlığı, kırâatların ne kadar tutarlı ve genel kurallarla uyumluğu olduğu, kırâattaki muhtelif vecihlerin keyfî ve şahsî içtihad sonucu ortaya çıkmadığı anlaşılmaktadır.

Özet (Çeviri)

Qiraeh is one of the leading disciplines developed around Quran. All the religious disciplines notably Tafseer have been fed out of Qiraeh. There's a strong relationship especially between Arabic Grammar and Qiraeh. Basic goal of the both is to protect the Quran from wrong readings and interpretations. In the first part, we analyzed Qiraeh from several aspects. The entire corpus of Qiraeh was named as Seven Qiraehs, Ten Qiraehs, Seventeen Qiraehs and sometimes with the names of the Qiraeh Imams. In the second part, we have dealt with hujjah in which Qurra and religious scholars used several arguments. Mainly three arguments were dealt with as the sihhah criteria. In the tawceeh and ihtiyaar step, Arabic grammar has been the most frequently referred argument. In the third part, we determined the existence of grammar in tawceeh and ihticaac of Qiraehs by means of phonology, morphology and syntax on different examples. Grammatical hujjatizing is the act of drawing the frame of reason, source and support to all Qiraehs in the sense of grammar. Its goal is to limit the disunities of Qiraeh and record the different types. Arabic grammar, which was built to protect Allah's word from falsifications and changes doesn't conflict with the other criteria about saheeh Qiraehs.Our study proved that, Arabic grammar rules exist in hujjatizing Qiraehs, they are logically consistent with the general rules and different types of Qiraehs are not results of arbitrary and subjective opinions.

Benzer Tezler

  1. İbn Cinnî'nin el-Muhteseb isimli eseri bağlamında şâz kıraâtlere yaklaşımı ve şâz kıraâtleri delillendirmesi

    Ibn Jinni's approach and his proving of shadh qiraat's in the context of hi̇s book named al-Muhtasab

    HAVVA NUR NAS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ ÖGE

  2. Basra imamlarının kıraatları ve hüccetleri

    Başlık çevirisi yok

    NECDET ÇAĞIL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    DinAtatürk Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. NECATİ TETİK

  3. Ebu'l-Berekât en-Nesefî'nin kırâatları değerlendirme ve tercih yöntemi (Medâriku't-Tenzîl ve Hakâiku't-Te'vîl bağlamında)

    Ebu'l-Berekât en-Nesefi's method of evaluation and preference of qirâats (In context of Medâriku't-Tenzil and Hakâiku't-Te'vil)

    MUSTAFA SAYIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinIğdır Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HAYDER KHALEEL ISMAEL

  4. Kur'ân'daki on kıraat farklılığının âyetlerin anlamlarına etkisi Bakara sûresi örneği

    The influence of the ten Quran readings variety on the meaning of verses( Al-Baqarah surah as a sample)

    ANEES ABDULLAH MAHMOOD

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2017

    DinSüleyman Demirel Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSHAK ÖZGEL

  5. Ahkâm âyetleri bağlamında fıkıh-kıraat ilişkisi: Taberî ve Cessâs örneği

    The relationship-fiqh in the context of Ahkam verses: The example of Taberi and Cessas

    YUNUS YALÇIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinFırat Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ERDEM