Esîrüddin Ebherî'nin nefs anlayışı
Athīr Al-dīn Al-abharī's views on the soul
- Tez No: 434534
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER MAHİR ALPER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Bu çalışma, Esîrüddin Ebherî'nin (ö. 665/1265[?]) nefs anlayışına ilişkin görüşlerini analiz etmektedir. VII/XIII. yüzyıl içerisindeki İslam filozoflarının en velûd ve önemli isimlerinden biri olan Ebherî, İbn Sînâcı felsefenin sonraki dönemlere aktarılmasında önemli bir rol oynamıştır. Fahreddin er-Râzî'nin (ö. 606/1210) İbn Sînâcı felsefeye yönelik eleştirilerindeki yaklaşımın etkisinde de kalan Ebherî, nefs konusu bağlamında kendisinden önceki önemli iki ismin görüşlerinden istifade ermiştir. Bununla birlikte onun, bütünüyle İbn Sînâ'yı takip ettiği veya Râzî'nin eleştirilerini, nefs teorisinin merkezine koyan bir düşünür olduğu söylenemez. Ebherî'nin nefs anlayışına ilişkin görüşlerini tespit etmek, ahlak, bilgi teorisi ve metafizik gibi temel felsefi ilimlerin birbirleriyle olan ilişkisini görebilmek adına önem taşır. Hidâyetü'l-hikme ve şerhleriyle birlikte felsefi ilimlerin tedris edilmesinde önemli bir paya sahip olan Ebherî'nin, mezkûr temel eseri dışında bütün felsefî ansiklopedik eserlerini dikkate alarak nefs teorisinin en önemli kısmı olan insanî nefse dair görüşlerini ortaya koyabilmek, tezimizin asıl amacını oluşturur. Çalışmamızın ilk bölümünde nefsin varlığı, tanımı, mâhiyeti, bedenle olan ilişkisi, hudûs ve kıdemi bakımından insanî nefsi inceledik. İkinci bölümde insanî nefsin güçleri ile bilişsel ve yetkinleşme sürecini ifade eden akıllar teorisini ele aldık. Bu bağlamda insanî nefsin ulaşabileceği son yetkinlik halini ifade eden kutsi akıl ve nübüvvet olgusu arasındaki ilişkiyi değerlendirdik. Son olarak nefsin ölümsüzlüğü, tenâsüh, diriliş ve mutluluk konularını ele alarak Ebherî'nin insanî nefse dair görüşlerini bütüncül bir şekilde ortaya koymaya çalıştık.
Özet (Çeviri)
This work examines Athīr al-Dīn al-Abharī's views on the soul. As one of the most prominent and prolific thinkers of Islamic philosophy during the VII/XIII century, al-Abharī (d. 665/1265[?]) has played an important role in the transmission of Avicennan philosophy to later periods. Being aware of Fakhr al-Dīn al-Rāzī's (d. 606/1210) criticisms towards Avicennan philosophy, al-Abharī was influenced by both thinkers on the subject of soul. However, he can not be categorized as a thinker who has oriented his theory of soul with respect to Fakhr al-Dīn al-Rāzī's criticisms, nor as a total follower of Avicenna. Al-Abharī's views on soul are significant to enlighten the relationship between the principle philosophical sciences such as ethics, epistemology and metaphysics. This study aims to illimunate al-Abharī's views on the human soul through an indepth-analysis of all his philosophical and encyclopedical works, including his renowned work Hidāyat al-hikmah and subsequent commentaries to it. In the first chapter of this study, I have analyzed the existence of the soul, its definition and essence as well as its relation with the body and the soul with regards to its temporality or non-temporality. In the second chapter, I have investigated the powers of the human soul and the theory of intellects that reflects the process of prefection and cognition. Concordantly, I have evaluated the relation between the holy intellect, the highest perfection of the human soul, and the phenomenon of prophethood. Lastly, I have demonstrated al-Abharī's views on the soul in a holistic way by analyzing the immortality of the soul, reincarnation, resurrection and happiness.
Benzer Tezler
- Esîrüddin Ebherî'nin paralel postulat ispatı
Esîruddin Abheri's parallel postulate proof
NAZLI YASEMİN FARSAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
FelsefeBartın ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İREM ASLAN SEYHAN
- Hendeseyi Islâh Etmek: Esîruddîn el-Ebherî'nin Islâhu Uklîdis adlı eseri (Tahkik-İnceleme)
Rectifying Geometry: Athīr al-Dīn al-Abharī's Islāh Uqlīdis
MEHMET ARIKAN
Doktora
Türkçe
2024
Bilim ve Teknolojiİstanbul Medeniyet ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İHSAN FAZLIOĞLU
- Esîrüddin Ebherî'de göksel cisimler
Celestial bodies in athīr al-Dı̄n al-Abharı̄
MAHMUT TONYUKUK BİLGE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜMEYYE PARILDAR
- Muhyiddin et-Tâlişî'nin Haşiyetu Muhyiddin ala şerh-i İsaguci li'Hesmekâtî adlı eserinin tahlil ve tahkiki
An analysis and critical edition of Muḥyī al-Dīn al-Tālishī's work entitled Ḥāshiyat Muḥyī al-dīn 'alā Sharḥ Īsāghūjī li Hasmakātī
AHMET EMİN AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET YAMAN