Pragmatism ve W. James'in pragmatik ahlak felsefesi
Pragmatizm and the pragnatic moral philosophy of W. James
- Tez No: 43457
- Danışmanlar: DOÇ.DR. A. KURTULUŞ DİNÇER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
ÖZET Pragmatism, 19. yüzyılın sonu ile 20. yüzyılın başlarında Amerika'da ortaya çıkan bir felsefe öğretişidir. Pragmatism adı Yunanca“eylem”anlamına gelen“pragma ”sözcüğünden türetilmiştir. Pragmatism,“-ism”ler arası bir köprü olma,“kuram”lar arası zıtlıkları (uyuşmazlıkları) yumuşatma savıyla ortaya çıkmış; birbirine zıt görüşleri ortak bir noktada buluşturmayı hedef edinmiştir. Bu ortak nokta ise, pratikteki yarardır. Pragmatism, hareket noktası olarak İlkçağ filozoflarından Herakleitos ve Sofistlerin, özellikle Gorgias'm görüşlerini almıştır. Daha yakın tarihlerde, Kant'm“pragmatik inanç”, Green ve Bain'in“inanç”ve Chauncey Wright'in“zorunsuzluk”görüşleriyle içerik kazanmıştır. Birinci bölümde,“Bir Felsefe Öğretisi Olarak Pragmatism”hakkında genel bilgiler verilmekte,“pragmatism”sözcüğünün zaman içinde farklı kullanı[lı]ş biçimleri anlatılmaktadır. Bir öğreti olarak pragmatismin ortaya çıkışının tarihsel ve felsefî arka- planı üzerinde durulmakta, çağdaşı olan öğretilerle ortak noktalan vurgulanmakta ve özellikleri üzerinde durulmaktadır. Bu çalışmada ayrıca, homojen bir öğreti olmayan pragmatismin, öncüleri tarafından farklı şekillerde belirlenişi incelenmekte: Peirce'te bir“anlam”kuramı, James'te, felsefe yapmada bir“metot”ve bir“hakikat”kuramı, Dewey'de“instrumentalism”, Schiller'de ise“humanism”olarak ele almışları anlatılmaktadır. Ne var ki, bu farklı yaklaşımlara rağmen, bireyci olması, deneyci $ mâsı, olgulara dayanması, dogmalara karşı olması ve her alanda relativist, olması pragmatismin ortak özellikleri olarak belirlenmiştir. Pragmatismin relativist bir felsefî anlayış olduğu özellikle onun“hakikat”görüşü ile gösterilmektedir. Pragmatismin, hakikate ilişkin biricik sorusu,ıi. [aslında]“işime yarıyor mu?”sorusudur. Bu soru için“evet”cevabı alabileceği her türlü anlayışı,“hakikat”,“doğru”ve“iyi”kabul edişi ve bu kavramları da aynı şeyin farklı farklı adlandırılışından ibaret görmesi, onun bir özelliği olarak karşımıza çıkıyor. Bir e çözüm metodu olarak pragmatismin, doğruluklarının veya yanlışlıklarının kabulü durumunda kavramların pratikte ne gibi değişiklikler meydana getirdiğine bakar. Bir hakikat teorisi olarak pragmatismin ise, hakikat, bilgi, doğru, gerçek ve iyi anlayışında relativismi savunduğu anlatılmaktadır. Bölümün sonunda pragmatism hakkında genel bir değerlendirme yapılmaktadır. Çalışmanın ikinci bölümü W. James'in“Pragmatik Ahlâk Anlayışı”üzerinedir. Burada, sadece W. James'in ahlâk anlayışı ele alınmaktadır. Fakat daha önce“ahlâk”ve“ahlâk felsefesi”ne değinilmekte, James'in görüşlerine kaynaklık eden J.S.Mill'in“faydacı ahlâk anlayışı”üzerinde durulmaktadır. James'in“pragmatik ahlâk anlayışı”, onun“psikoloji”,“bilinç”,“özgürlük”ve“inanma özgürlüğü”görüşlerine dayandığı gösterilmekte,“ahlâk filozofu”nun üç sorununa ilişkin görüşleri anlatılmaktadır. Sonuç kısmında pragmatismin ahlâk anlayışı ele alınmaktadır. Konuyla ilgisinde ahlâk kavramı ve J. S. Mili 'in yararcı ahlâk anlayışı üzerinde durulmaktadır. Bu bölümde özellikle pragmatismin önemli öncülerinden biri olan James'in relativist“pragmatik ahlâk anlayışı”nm bir değerlendirilmesi yapılmaktadır. O, bu anlayışı gereği, kaynağı ne olursa olsun, nereden ve nasıl türetilmiş olursa olsun, her türlü ahlâk anlayışı için tek bir koşul ileri sürer. Ve bu koşul da, ahlâk anlayışlarının“pratikte işlerliklerinin olup olmadıklarına, yarar sağlayıp sağlamadıklarına”bakması üzerinde durulmaktadır.
Özet (Çeviri)
Ill SUMMARY Pragmatism is a philosophical doctrine, which emerged in between the end of the 19th century and begining of the 20th century in America. Pragmatism is extracted from the Greek word of“pragma”which means“act”. Pragmatism came out with a claim of being a bridge between“ism”s and softening conflicts between“theories”; it aims at bringing conflicting views to a common point. This common point is interest in practice. Pragmatism has taken views of Herakleitos who is one of the Antigue Age philosophers and those of Sofists and especially Gorgias as btarting point. This concept conceived more meaning by“pragmatic belief”of Kant,“belief”of Green and Bain, and“unnecessary”of Chauncey wright. General information on“Pragmatism as a Philosophical Doctrine”in the first chapter. Different usages of this concept in history are also explained. It points out historical and philosophical background of emergence of pragmatism as a doctrine. Moreover, it does especially underline its common features with other contemporary doctrines. Furthermore, this research does study choosing of pragmatism, which is not a homogenous doctrine, by fonder elements in various ways: It is explained as“meaning”by Peirce,“method”in meaning philosophy and“truth”by James,“instrumentalism”by Dewey and“humanism”by Schiller. Despite these approaches, being individualist, empirical, factual, relativist in every sense and being against dogmas are common characteries of pragmatism. The fact that pragmatism is especially demonstrated in his views on“truth”. In pragmatism, the only guestion related to truth is ( in fact )“ist it of use for me? If the answer is ”yes“ for this guestion every kind of understandig is accepted as ”truth“, ”true“ and ”good“. These concepts are seen just as different naming of the same thing. Pragmatism as a method of solving problems looks at the way in which concepts cause changes in practice when truthfullness and falsehood of concepts are accepted. Pragmatism as a theory of truth is explained to have defended relativism in truth, knowledge, true, reality and good. At the end of the chapter a general evolution of pragmatism is made. Second chapter of researc is on ”pragmatic Moral Understanding“ of W. James. In this part of researc only W. James' moral understanding is analized. First of all it deals with ”morality“ and ”moral philosophy“ and J. S. Mill's ”utilitarian moralIV understanding“ which was source of inspiration for James' views. It is demonstrated that James' ”pragmatic moral philosophy“ is based on his ”psa^plogy“, ”concience“, ”freedom“, and ”freedom of belief“. His views on three guestions of ”moral philosophy“ are also explained in this chapter. The last chapter of researc is about moral philosophy of pragmatism. It tackles with morality and J. S. Mill's utilitarian moral philosophy. In this chapter, especially, James' relativist ”pragmatic moral philosophy" which is one of the important elements of pragmatism, is evolution. In accordance with this moral philosophy, he points out one condition for every kind of moral philosophy regardless of its sources and wherever and however it is being created in terms of adopting. This condition focus on the fact that whetever these moral philosophies have any practical cash- value and whetever they are of any practical use.
Benzer Tezler
- William Kingdon Clifford ve William James bağlamında dini inancın rasyonelliği
Rationality of religious belief according to William Kingdon Clifford and William James
GÜLŞEN YAYLI
- Hans Joas'ın ahlak anlayışı
Ethics of Hans Joas
FATMA TOSUN KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
FelsefeAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. CELAL TÜRER
- Wittgenstein ve Rorty: Dil felsefesi bağlamında bir inceleme
Wittgenstein and Rorty: A comparision in the context of language philosophy
HÜLYA URUK
- Continuity and change in the US foreign policy toward Kosovo question
ABD'nin Kosova sorununa yönelik dış politikasında devamlılık ve değişim
MERVE KALA
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TÜRKEŞ
- Locke, Rousseau ve Dewey'e göre eğitim ve deneyim ilişkisi
On the interrelation between education and experience according to Locke, Rousseau and Dewey
DEMET SAVRUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYFİ KENAN