Öğretmen dayanıklılığı üzerine fenomenolojik bir araştırma
A phenomenological study on teacher resiliency
- Tez No: 437071
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEN BAKİOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Öğretmen dayanıklılığı, koruyucu kalkanlar, stres kaynakları, Teacher resiliency, protective shields, stress sources
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Bu araştırmanın genel amacı, tükenmişliğe sebep olan stresörler karşısında dayanan öğretmenlerin mesleklerine, stres kaynaklarına, dayanıklılıklarına katkı sağlayan koruyucu kalkanlara ve dayanıklı öğretmen kavramına ilişkin algı ve deneyimlerinin incelenmesi ve böylelikle doğru giden noktaların anlaşılmasıdır. Çalışma için zorlu şartlarda ortaya çıkan bir olgu olan dayanıklılık fenomeninin daha belirgin görülebileceği lise düzeyi ve bu düzeyden de akademik anlamda daha az başarı elde edilen mesleki ve teknik Anadolu liseleri seçilmiştir. Ölçüt örneklem yöntemi ile katılımcılar belirlenmiştir. Bu öğretmenlere ulaşmak için okul yöneticilerinden, rehber öğretmenlerden ve meslektaşlarından yardım alınmıştır, onların referansları doğrultusunda katılımcılar seçilmiştir (EK1 yardımıyla). Formdaki nitelikleri taşıyan 30 öğretmenle yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilmiştir. Ses kayıtları transkript edilmiş ve görüşme verileri içerik analizine tabi tutulmuştur. Öğretmenlere dayanıklılıklarını baltalayan etmenlere ilişkin sorular yöneltildiğinde, cevaplar kişisel özellikler kaynaklı stres unsurları, sistem kaynaklı stres unsurları, yönetim kaynaklı stres unsurları, meslektaş kaynaklı stres unsurları, öğrenci kaynaklı stres unsurları, veli kaynaklı stres unsurları, teknik şartlardan kaynaklı stres unsurları, büyükşehirden kaynaklı stres unsurları, olumsuz toplumsal bakış ve son olarak stresli olay yaşamama durumu şeklinde on alt tema altında toplanmıştır. Zorluklar karşısında çalışma grubundaki öğretmenlerin sahip oldukları koruyucu kalkanlara ait veriler ise zorluklar karşısında kullanılan başa çıkma yöntemleri, dayanıklılığa katkı sağlayan kişisel özellikler, okul bağlamında dayanıklılığa katkı sağlayan unsurlar ve olumlu toplumsal bakış olmak üzere dört alt tema altında toplanmış ve çözümlenmiştir. Öğretmenlerin dayanıklı öğretmen kavramına ilişkin verdiği cevaplar ışığında elde edilen veriler de mesleğe ilişkin verilerle aynı şekilde profesyonel boyut, motivasyonel boyut, duygusal boyut, sosyal boyut ve ahlaki boyut olmak üzere beş alt tema altında toplanmıştır.
Özet (Çeviri)
The overall objective of this study is to examine perceptions and experiences of teachers who are resilient when faced with stressors that cause teacher burnout on their profession, stress sources, protective shields that support their resiliency and resilient teacher concept and to reveal the facts that are supportive to teacher resilience. Since resilience is a phenomenon that occurs in tough conditions, the sample is chosen from high school level and low academic success of Vocational and Technical Anatolian High schools was the reason that they were chosen. Participants were assigned with criterion sampling. To reach participant teachers with these qualifications, school principals' and school counselors' and teachers' assistance was taken and participants were chosen based on their references. With 30 teachers with these qualifications, semi structured interviews were conducted. Interviews were transcribed and interview data was analyzed with content analysis method. When teachers were asked questions about the factors that undermine resilience, the answers were examined under ten sub-themes as: personal characteristics related stress factors, system-related stress factors, management-related stress factors, peer-related stress factors, student-related stress factors, parent-related stress factors, the technical requirements related stress factors, metropolis related stress factor, negative social perspective related stress factors and not living a stressful event factor. Teachers were asked about their protective shields and the answers examined under four sub-themes as: coping strategies used against challenges, personal characteristics that contribute resilience, school context that contribute resilience and positive social perspective. Under the light of teachers' answers about resilient teacher, data was grouped under five sub-themes as: professional dimension, motivational dimension, emotional dimension, social dimension and moral dimension.
Benzer Tezler
- Okul terkinini önlenmesi için öğretmenlerin aktif katılımıyla gerçekleştirilen psikolojik dayanıklılık programının niteliksel yöntemle değerlendirilmesi: SOYAÇ örneği
The qualitative study on the assessment of the psychological resilience programme for the prevention of school drop-out with the active participation of teachers: SOYAÇ model
MÜNİRE KARDAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. H. ÖZDEN BADEMCİ
- A study on resilience among novice and experienced English language teachers in an EFL context
Meslekte yeni ve tecrübeli İngilizce öğretmenlerinin İngilizce öğretimi kapsamındaki dayanıklılıkları üzerine bir çalışma
SERAYÇE SELEN ÖNAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Eğitim ve ÖğretimSüleyman Demirel ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OYA TUNABOYLU
- Matematiğin farklı disiplinlerde kullanım durumlarının incelenmesi
Examination of the use of mathematics in different disciplines
SEVAL LAÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAMER KUTLUCA
- Investigating the relationship between Turkish EFL teachers' subjective well-being and their occupational resilience in university contexts
Türk EFL öğretmenlerinin öznel iyi oluşu ile mesleki dayanıklılığı arasındaki ilişkinin üniversite bağlamında incelenmesi
POLEN BOYACI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimÇağ Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SENEM ZAİMOĞLU
- Piyano eğitimcilerinin piyano öğretim tutumları üzerine bir anket çalışması
A survey study on piano teaching attitudes of piano educators
BRILIYANT HAJIBALAYEVA