Geri Dön

Klozapin tedavisi alan şizofreni hastalarında ek tanılar ve yan etkilerin sosyodemografik ve klinik değişkenlerin ilişkisi

The relationship of comorbidities and side effects with the sociodemographic and clinical variables in schizophrenia patients treated with clozapine

PDF İndir

  1. Tez No: 437538
  2. Yazar: GAMZE GÜRCAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYGÜN ERTUĞRUL
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Psikiyatri, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Şizofreni, klozapin, obsesif kompulsif bozukluk, ek tanılar, yan etkiler, yetiyitimi, Schizophrenia, clozapine, obsessive compulsive disorder, comorbidities, side effects, disability
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 172

Özet

Klozapin tedaviye dirençli şizofrenide en önemli tedavi seçeneğidir ve ek tanılar üzerindeki etkisi ve neden olduğu yan etkiler tedavi sürecini etkileyebilmektedir. Bu çalışmada klozapin tedavisi alan şizofreni hastalarında sosyodemografik veriler, klinik özellikler, ek tanılar ve yan etkilerin değerlendirilmesi, birbirleriyle ilişkisinin saptanması amaçlanmıştır. Çalışmaya DSM-IV' e göre şizofreni tanısı alan, klozapin kullanmakta olan 122 hasta dahil edilmiştir. Hastadan ve hastane dosyasından alınan bilgiler doğrultusunda sosyodemografik veriler ile şimdiki ve geçmiş döneme ait klinik bilgiler ayrıntılı bir form aracılığıyla değerlendirilmiş, fiziksel ölçümler ve laboratuvar değerleri kaydedilmiştir. Hastalara DSM-IV Eksen I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik Görüşme Formu (SCID), Klinik Global İzlem Ölçeği, Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS), Calgary Şizofrenide Depresyon Ölçeği (CŞDÖ), Yale-Brown Obsesyon ve Kompulsiyon Derecelendirme Ölçeği (YBOKÖ), Panik-Agorafobi Ölçeği, UKU Yan Etki Değerlendirme Ölçeği, Global Değerlendirme Ölçeği, Yetiyitimi Değerlendirme Çizelgesi (WHO-DAS-II) uygulanarak psikopatoloji, hastalık şiddeti, ek tanılar, ilaca bağlı yan etkiler, işlevsellik, yetiyitimi düzeyleri değerlendirilmiştir. Hastalarda klozapin tedavisi sonrası depresyon, alkol-madde bağımlılığı ve özkıyım girişiminde azalma, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) tanısında ise artış olduğu saptanmıştır. Hastaların %48,4'ünde klozapine bağlı de novo (yeni başlangıçlı) OKB geliştiği, bu hasta grubunda Yale-Brown Obsesyon ve Kompulsiyon Derecelendirme Ölçeği toplam puanı ile klinik değişkenlerin ilişkisi değerlendirildiğinde OKB şiddetiyle klozapin doz ve düzeyleri arasında anlamlı ilişki olduğu görülmüştür. Klozapine bağlı gelişen OKB'de kontrol etme en sık olmak üzere kompulsiyon puanlarının obsesyon puanlarından yüksek olduğu saptanmıştır. Çalışmamızda literatürde terapötik aralık için bildirilenden daha yüksek ortalama klozapin kan düzeyleri (828,11±445,5 ng/mL) tespit edilmiştir. Klozapine bağlı yan etkilerin şiddeti ile klinik değişkenlerin ilişkisi araştırılmış, kabızlık dışında yan etkilerin şiddetinin klozapin dozu ve düzeylerinden bağımsız olduğu görülmüştür. Hastalarda metabolik sendrom yaygınlığı üç farklı kritere (ATP III, ATP IIIA, IDF) göre değerlendirilmiş, ATP IIIA'ya göre %50 oranında olduğu bulunmuştur. Hastaların yetiyitimi ile klinik ölçek puanları arasındaki ilişki değerlendirildiğinde yetiyitimi ile PANSS toplam ve alt puanları, YBOKÖ toplam ve alt puanları, Panik Agorafobi Ölçeği toplam puanı, UKU Yan Etki Ölçeği belirti sayısı arasında pozitif korelasyon olduğu bulunmuş, regresyon analizinde yetiyitimi şiddetini şizofreni psikopatolojisinin ve yan etki sayısının yordadığı saptanmıştır. Geniş bir hasta grubunun ayrıntılı değerlendirilmesini sağlayan bu çalışmanın bulgularının ek tanıların, yan etkilerin, klozapin doz ve düzeylerinin, yetiyitiminin klinik önemini değerlendirecek gelecekteki izlem çalışmaları için yol gösterici olması umulmaktadır.

Özet (Çeviri)

Clozapine is the most important treatment option for treatment resistant schizophrenia and its effects on comorbidities and side effects may affect the treatment process negatively. In this study, we aimed to assess the sociodemographic and clinical variables, comorbidities and the side effects, and study their relationship in schizophrenia patients treated with clozapine. 122 patients who met DSM-IV criteria for schizophrenia, and were on clozapine treatment were included in the study. Information about sociodemographic characteristics, and past and current clinical status were gathered in a detailed form through a clinical interview and review of the medical records, and physical measures and laboratory tests were recorded. The psychopathology, the severity of the disorder, the comorbidities, the side effects related with treatment, the functional status and the disability levels of the patients were assessed with Structured Clinical Interview for Axis I Disorders for DSM-IV (SCID), Clinical Global Impression Scale, Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS), Calgary Depression Scale for Schizophrenia, Yale-Brown Obsessive Compulsive Scale (Y-BOCS), Panic and Agoraphobia Scale (PAS), UKU Side Effect Rating Scale, Global Assessment Scale, Disability Assessment Schedule-II (WHO-DAS-II). The clinical history of the patients showed that there was a significant decrease in the diagnosis of depression, alcohol and substance use disorder, and number of suicide attempts, and increase in the diagnosis of obsessive compulsive disorder (OCD) after clozapine treatment. 48.4% of the patients were found to have clozapine related de novo OCD, and there was a positive relationship between Y-BOCS total scores and clozapine dose and plasma levels. In the clozapine related de novo OCD group, compulsion scores were higher than obsession scores with checking most prevalent among compulsions. The mean plasma clozapine levels were high (828.11±445.5 ng/mL) in our study population when the suggested therapeutic interval for clozapine is considered. The influence of clinical variables on the severity of clozapine related side effects were investigated, and no significant effect of clozapine dose and plasma levels were detected on the severity of side effects except for constipation. Prevalence of metabolic syndrome were assessed considering three different criteria (ATP III, ATP IIIA, IDF) and metabolic syndrome prevalence (ATP IIIA) were found to be 50% . When the relationship between the scores of WHO-DAS-II and clinical assessment scales were studied, a positive correlation were found between total disability scores and PANSS total and sub-scale scores, Y-BOCS total and sub-scale scores, PAS total scores and number of side effects in UKU Side Effect Rating Scale. Regression analysis showed that the severity of schizophrenia psychopathology and the number of side effects predicted the severity of the disability. The results of this study which provided a detailed evaluation of a large patient population, will hopefully guide the future studies which will assess the clinical significance of the comorbidities, the side effects, the clozapine doses and plasma levels and the disability of the patients in a longitudinal design.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    447420

    Şizofreni hastalarında klozapin tedavisine geçiş ve klozapin tedavisiyle hastalık seyri, remisyon ve yetersiz yanıt alınan hastalarda tedaviyi güçlendirme

    Switching to clozapine treatment in patients with schizophrenia: The clinical course, remission and augmentation of treatment in partial responders after the switch

    ŞEVİN HUN ŞENOL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    PsikiyatriHacettepe Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ELİF ANIL YAĞCIOĞLU

  2. Tez No

    718511

    Klozapin kullanan şizofreni hastalarının COVID-19 tanısı alma sıklığının, klozapin dışı antipsikotik kullanan şizofreni hastalarıyla karşılaştırılması

    Comparison of the frequency of diagnosis of COVID-19 in clozapine use patients with schizophrenia with non- clozapine antipsychotic use patients

    MUSTAFA ÖZDEMİR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE GÜL KART

  3. Tez No

    460246

    Klozapin tedavisi alan dirençli şizofreni hastalarında nötrofil/lenfosit oranının tedavi protokolü ve klozapin dozu ile ilişkisi

    The relation of the neutrophil/lymphocyte ratio with the treatment and clozapine dosage in patients with treatment-resistant schizophrenia under clozapine therapy

    DUYGU ŞAHİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. VAHAP OZAN KOTAN

  4. Tez No

    887363

    Klozapin kullanan ve kullanmayan şizofreni tanılı hastalarda intihar riski, bilişsel fonksiyonlar, işlevsellik ve içgörünün değerlendirilmesi

    Evaluation of suicide risk, cognitive functions, functionality and insight in patients diagnosed with schizophrenia using and not using clozapine

    YASEMİN TAŞOVA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikiyatriSivas Cumhuriyet Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YAVUZ YILMAZ

  5. Tez No

    509588

    Şizofreni hastalarında ve birinci derece yakınlarında obsesif - kompulsif belirtiler ve bunların eşik altı psikotik belirtilerle ilişkisi

    Obsessive compulsive symptoms in schizophrenia patients and their first degree relatives and its relation to subclinical psychotic symptoms

    BARIŞ SANCAK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikiyatriSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜLİZ ÖZGEN HERGÜL

Geri Dön