Kopenhag psikososyal risk değerlendirme ölçeği'nin Türkçe'ye uyarlanması
Validation of copenhagen psychosocial risk assessment questionnaire to Turkish
- Tez No: 440242
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜCEL DEMİRAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Amaç: Kopenhag Psikososyal Risk Değerlendirme Ölçeği (KOPSOR), işyerlerinde psikososyal riskleri değerlendirmek için geliştirilmiştir. KOPSOR'un uzun, orta ve kısa olmak üzere üç sürümü vardır. Orta uzunluktaki ölçek 69 madde ve 20 boyut içermektedir. Bu çalışmanın amacı KOPSOR Ölçeği'nin orta sürümünü Türkçe'ye uyarlamaktır. Yöntem: Bu yöntemsel bir çalışmadır. Alan çalışması dört işyerinde 17.04.2015 ve 17.05.2015 tarihleri arasında yürütülmüştür. Katılımcılardan ölçekteki soruların yarısından azına yanıt verenler çalışmaya alınmamıştır. Katılımcı soruların en az yarısını yanıtladıysa yanıtladığı soruların ortalaması hesaplanarak ölçek değeri hesaplanmıştır. Faktör analizi için örnek yeterliliği ve uygunluğu Kaiser-Meyer-Olkin(KMO) ve Bartlett's Testi ile değerlendirilmiştir. Boyutların geçerliliği açıklayıcı faktör analizi ile incelenmiştir. Faktör yapısını tanımlamak için temel komponent analizi ve varimax rotasyon yöntemi kullanılmıştır. İç tutarlılık Cronbach's alpha katsayıları ile değerlendirilmiştir. Her maddenin tavan ve taban etkileri her birinin en az ve en çok değerlerinin yüzdeleri bulunarak hesaplanmıştır. Çalışma, Dokuz Eylül Üniversitesi Girişimsel Olmayan Araştırmalar Etik Kurulu onayı alınarak gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Dört işyerinde çalışanların %54'ü çalışmaya katılmayı kabul etmiştir. Yirmi altı katılımcı, ölçekteki soruların yarısından azını yanıtladığı için çalışmadan dışlanmıştır. Sonuçta 510 katılımcının verisi değerlendirilmiştir. Katılımcıların %66'sı erkektir. Katılımcıların yaş ortalaması 37.4±8.5 olarak bulunmuştur. Örnek büyüklüğü yeterli bulunmuştur(KMO=0.844). KOPSOR Ölçeği'nin Türkçe sürümü özdeğeri birden büyük olan 18 faktörle tanımlanmıştır ve bu toplam varyansın %66.02'sini açıklamaktadır. 13 boyutun Cronbach's alpha değerleri 0.700 ve 0.891 arasında bulunurken, 5 boyutun Cronbach's alpha değerleri 0.622 ve 0.660 arasında bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmadan elde edilen bulgulara göre KOPSOR Ölçeği'nin Türkçe sürümü güvenilir ve geçerlidir.
Özet (Çeviri)
Objective: The Copenhagen Psychosocial Questionnaire (COPSOQ), has been developed in order to assess psychosocial risks in the workplace. COPSOQ has three form as long, middle and short questionnaire. The middle questionnaire consisted 69 items and 20 dimensions. The aim of the study is to validate the middle form of the COPSOQ to Turkish. Methods: This is a methodologic study. The field study has been carried out in four workplace between 17.04.2015 and 17.05.2015. Respondent who answer less than half of the questions in a scale were regarded as missing. If a person answered at least half of the questions, the scale value was calculated as the average of the questions answered. Kaiser-Meyer-Olkin(KMO) Measure of Sampling Adequacy and Bartlett's Test of Sphericity were used to assess the suitability of the sample for factor analysis. Validity of the dimensions were investigated with exploratory factor analysis. The principal component analysis and Varimax rotation methods used to identify the factor structure. The internal consistencies were assessed by using Cronbach's alpha coefficients. Ceiling and floor effects of each dimensions were evaluated by computing the percentages of minimum and maximum values of the each domain. The study was approved by the Dokuz Eylul University Researchs Ethics Committee. Results: Fifty-four percent of the workers who worked in four workplaces agreed to participate our study. Twenty-six respondents who answer less than half of the questions in a scale are excluded from the study. Finally, 510 respondents' questionnaires were evaluated. Sixty six percent of them were men. Mean age of the participants were 37.4±8.5. Sampling was considered adequate(KMO=0.844). The factor analysis of COPSOQ identified eighteen factors with eigenvalue higher than one and explained %66.02 of the total variance. The Cronbach's alpha values of 13 dimensions were found between 0.700 and 0.891. The Cronbach's alpha values of five dimensions were found between 0.622 and 0.660. Conclusion : Findings have shown that Turkish version of the Copenhagen Psychosocial Questionnaire is a reliable and valid instrument.
Benzer Tezler
- Akademik personelde görülen psikososyal risk etmenleri ve iş sağlığı güvenliği eğitiminin önemi
Psychosocial risk factors in the academic staff and the importance of occupational health safety trai̇ni̇ng
ARDA SÖYLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiTarsus Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR EŞME
- Bir diş hekimliği fakültesinde psikososyal risklerin ve çalışanların genel sağlık durumunun değerlendirilmesi
Evaluation of psychosocial risks and general health of employees in a faculty of dentistry
BETÜL AKKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Halk SağlığıAnkara ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ESİN OCAKTAN
- Beyaz yakalı örnekleminde mobbing ile, çocukluk çağı travmaları, karanlık üçlü kişilik özellikleri ve psikososyal risk faktörleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between mobbing and childhood traumas, dark triad personality features and psychosocial risk factors in the sample of white collar
BEYZA NAZ DENİZ
Doktora
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAYIHAN OĞUZ KARAMUSTAFALIOĞLU
- İş yerinde psikososyal riskler, psikolojik dayanıklılık ve iyi oluş arasındaki ilişkiler
Relationships between psychosocial risks, resilience and well-being at work
HANDE GÜZEL
Doktora
Türkçe
2024
PsikolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAL MAMATOĞLU
- Öğretmenlerin psikososyal risklere maruz kalma düzeyleri ile okuldaki iş tatmin düzeyleri arasındaki ilişkinin iş sağlığı ve güvenliği kapsamında incelenmesi: Özel okullar örneği
Examining relationship between the teachers' levels of exposure to psychosocial risks and their job satisfactions levels at school within the scope of occupational health and safety: Private schools sample
NURDAN KIMIRTI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiArtvin Çoruh Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELANUR ADAR YAZAR