Beyaz yakalı örnekleminde mobbing ile, çocukluk çağı travmaları, karanlık üçlü kişilik özellikleri ve psikososyal risk faktörleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between mobbing and childhood traumas, dark triad personality features and psychosocial risk factors in the sample of white collar
- Tez No: 727462
- Danışmanlar: PROF. DR. KAYIHAN OĞUZ KARAMUSTAFALIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Mobbing, Karanlık Üçlü, Psikososyal Risk, Çocukluk Çağı Ruhsal Travması, Mobbing, Dark Triad, Psychosocial Risk, Childhood Psychological Trauma
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Adli Tıp ve Adli Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 199
Özet
Bu çalışmada beyaz yakalı çalışan örnekleminde mobbing yaşantıları ve çocukluk çağında maruz kalınan istismar yaşantıları arasındaki ilişki incelenmiştir. Ek olarak“Karanlık Üçlü”adı verilen, makyavelizm, psikopati ve narsisistik kişilik özelliklerinin mobbing ve çocukluk çağında maruz kalınan istismar yaşantıları ile ilişkisi incelenmiş ve son olarak mobbingin psikososyal risk faktörleri ile ilişkisi değerlendirilmiştir. Araştırmanın örneklemi 189 kadın, 104 erkek olmak üzere 293 kişiden oluşmaktadır. Katılımcıların yaş ortalaması 34.49 yaş olup (SS: 8,091) yaş aralığı ise 22-60 arasındadır. Çalışma kapsamında araştırmacılar tarafından hazırlanan Görüşme Formu, Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Mobbing Ölçeği, Kısaltılmış Karanlık Üçlü Ölçeği ve Kopenhag Psikososyal Değerlendirme Ölçeği (KOPSOR) 'nin orta uzunluktaki versiyonu kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS (Statistical Package Programme For Social Sciences) 25 paket programı ile gerçekleştirilmiştir. Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği, Mobbing Ölçeği, Karanlık Üçlü Ölçeği ve Kopenhag Psikososyal Risk Değerlendirme Ölçeği arasındaki ilişkilerin incelenmesinde Pearson Korelasyon Analizi, yordayıcı etkinin belirlenmesinde ise Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi kullanılmıştır. Ölçek puanlarının demografik özelliklere göre karşılaştırılmasında ANOVA, Kruskal Wallis H Testi ve Bağımsız Gruplar t-Testi kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen Pearson korelasyon analizi bulgularına göre“Mobbing Ölçeği”alt boyutlarından“iş arkadaşları ile ilişkiler”,“tehdit ve taciz”,“iş ve kariyer ile ilgili engellemeler”,“özel yaşama müdahale”ve“bağlılık”ile“Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği”alt boyutlarından olan“cinsel istismar, fiziksel istismar, duygusal istismar, duygusal ihmal ve fiziksel ihmal ”alt boyutları arasında pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmaktadır. Ölçeklerin toplam puanları arasında da istatistiksel olarak pozitif yönde anlamlı ilişki çıkmıştır. Yapılan regresyon analizi sonuçlarına göre duygusal istismar alt boyut puanları Mobbing Ölçeği puanlarının %44,2'sini açıklayarak yordayıcı bir etki oluşturmaktadır. Yapılan regresyon analizine göre karanlık üçlü kişilik özelliklerinden makyavelizm ve psikopati Mobbing Ölçeği puanlarının yordayıcısı olarak bulunmuştur. Narsisizm alt boyutunun anlamlı bir yordayıcılığı bulgulanmamıştır. Çalışmada makyavelizm ile duygusal ve cinsel istismar arasında pozitif korelasyon bulgulanmıştır. Psikopati, başta duygusal istismar olmak üzere fiziksel istismar, fiziksel ihmal, duygusal ihmal ve cinsel istismar ile ilişkili çıkmıştır. Çalışmada mobbing mağdurlarının iş yerlerinde hangi alanlarda psikososyal açıdan risk yaşadıkları incelenmiştir. Çalışanlarda nicel talepler, duygusal talepler, duyguları gizleme, duyusal talepler, işe etki, gelişme olanağı, iş özgürlük derecesi, işin anlamı, işe bağlılık, öngörülebilirlik, rol açıklığı, rol çatışması, liderlik kalitesi, sosyal destek, geribildirim, topluluk duygusu, iş güvencesizliği ve iş doyumu alanlarında riskin arttığı bulgulanmıştır. Ayrıca regresyon analizinde Mobbing Ölçeği puanlarının yordayıcısı olarak topluluk duygusu, nicel talepler, sosyal destek, rol çatışması ve duyguları gizleme alt boyutu puanlarının anlamlı olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the relationship between mobbing experiences and childhood abuse experiences in a sample of white-collar workers was examined. In addition, the relationship between machiavellianism, psychopathy and narcissistic personality traits, called the“Dark Triad”, with mobbing and childhood abuse experiences was examined, and finally, the relationship between mobbing and psychosocial risk factors was evaluated. The sample of the study consists of 293 people, 189 women and 104 men. The average age of the participants was 34.49 years (SD: 8,091) and the age range was 22-60 years. Within the scope of the study, the medium-length version of the Interview Form, Childhood Trauma Scale, Mobbing Scale, Short Dark Triad Scale (SD3-T) and Copenhagen Psychosocial Risk Assessment Scale (COPSOQ) prepared by the researchers were used. Data analysis was carried out with SPSS (Statistical Package Program for Social Sciences) 25 package program. Pearson Correlation Analysis was used to analyze the relationships between Childhood Trauma Scale, Mobbing Scale, Short Dark Triad Scale (SD3-T) and Copenhagen Psychosocial Risk Assessment Scale (COPSOQ), and Multiple Linear Regression Analysis was used to determine the predictive effect. ANOVA, Kruskal Wallis H Test and Independent Groups t-Test were used to compare scale scores according to demographic characteristics. According to the Pearson correlation analysis findings obtained from the study, the sub- dimensions of the“Mobbing Scale”are“relationships with coworkers”,“threat and harassment”,“intervention in private life”and“commitment to private life”and“Childhood Traumas Scale”. There is a positive and statistically significant relationship between the sub- dimensions of“sexual abuse, physical abuse, emotional abuse, emotional neglect and physical neglect”. There was also a statistically significant positive correlation between the total scores of the scales. According to the results of the regression analysis, emotional abuse sub-dimension scores explain 44.2% of the Mobbing Scale scores, creating a predictive effect. According to the regression analysis, machiavellianism and psychopathy from dark triad personality traits were found to be predictors of Mobbing Scale scores. No significant predictor of narcissism sub-dimension was found. In the study, a positive correlation was found between machiavellianism and emotional and sexual abuse. Psychopathy was associated with physical abuse, physical neglect, emotional neglect and sexual abuse, especially emotional abuse. In the study, it was examined in which areas mobbing victims experienced psychosocial risks. It was found that the risk increased in the areas of quantitative demands, emotional demands, hiding emotions, sensory demands, impact on work, opportunity for improvement, degree of job freedom, meaning of work, job commitment, predictability, role clarity, role conflict, leadership quality, social support, feedback, sense of community, job insecurity, and job satisfaction. In addition, in the regression analysis, it was revealed that sense of community, quantitative demands, social support, role conflict and hiding emotions sub-dimension scores were significant as predictors of Mobbing Scale scores. According to the results obtained from the study, it is thought that childhood abuse can lead to being a mobbing victim in adulthood, therefore, preventing all types of childhood abuse and offering more comprehensive approaches to the treatment of victims can prevent re- victimization. It is thought that determining the psychosocial risks that may arise from mobbing in business life will facilitate the determination of future work accidents, negligence and crimes related to workplace processes.
Benzer Tezler
- Mavi ve beyaz yakalı çalışan erişkinlerde algılanan yıldırma davranışı ve tükenmişlik düzeyi ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between workplace mobbing perception and burnout levels in blue and white collar adult workers
SELİM ERÇİN KORKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KEREM DOKSAT
- Beyaz yakalı çalışanların beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite düzeyileri ve duygu durumları arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determining the relationship between nutritional habits, physical activity levels and emotions of white collar employees
İPEK EZGİ ÖKSÜZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. İREM OLCAY EMİNSOY
- The effect of empowering leadership on job satisfaction & work effort
Güçlendı̇rı̇cı̇ lı̇derlı̇ğı̇n ı̇ş tatmı̇nı̇ ve iş çabası üzerı̇ndekı̇ etkı̇sı̇
EDA TEZCAN
- The moderating role of social problem solving skills on work-family-personal life conflict and psychological well-being relationship
Sosyal problem çözme becerilerinin iş-aile-özel hayat çatışması ve psikolojik iyi olma durumu ilişkisi üzerindeki düzenleyici rolü
AYÇA ATİK BİLGENOĞLU
- The mediating effect of organizational commitment and job satisfaction in the relationship between workplace incivility and turnover intention
Örgütsel bağlılık ve iş tatmininin, işyeri nezaketsizliği ile işten ayrılma niyeti ilişkisindeki aracılık rolü
CANBERK GÜZEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
İşletmeOrta Doğu Teknik Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERİDE PINAR ACAR