Geri Dön

Haklı beklentiler ilkesi

The principle of legitimate expectations

  1. Tez No: 440967
  2. Yazar: SELÇUK GİŞİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ENDER ETHEM ATAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 294

Özet

Haklı beklentilerin korunması ilkesi, hukuka bağlı ve saygılı devlet anlayışı içerisinde özellikle karşılaştırmalı hukuk ülke uygulamalarında gün geçtikçe önem kazanmakta ve ilkenin benimsenmesi yönünde ortak bir yaklaşım bulunmaktadır. Kişilerin zihninde idarece belli bir şekilde davranılacağı veya belli süreçler sonunda belli bir hakkın elde edileceği şeklinde idarece beklenti oluşturulduktan sonra, idareler alacağı kararlarda kişilerin idareye olan güvenlerine saygı duyması ve bu güvenlerini boşa çıkarmaması gerekmektedir. Genel olarak ifade etmek gerekirse idare hukukunda beklenti, idarenin faaliyetleri, uygulamaları veya işlemleri sonucunda, kişilerin bu işlem, uygulama veya faaliyette belirtilen durum veya taahhütlerin alacağı biçimler konusundaki öngörüsü ya da gerçekleşmesini beklediği şeydir. İdarece yaratılan beklentinin hukukça korunabilmesi ise, onun haklı veya meşru olmasına bağlıdır. İdarenin tasarrufları karşısında kişilerin hukuki güvenliğinin sağlanması için hukuk düzeni bünyesinde bir takım ilke veya kuralları barındırır. İdarenin hukukla sınırlandırılması, kişilerin hukuka olan güvenini sağlaması ve hakkaniyete uygun davranması için gözettiği ve gözetmesi gerektiği önemli ilke ve kurallardan birisi haklı beklentilerin korunması ilkesidir. Kişilerin haklı beklentilerinin korunması, hukuk devletinden beklenen bir işlev ve hukuk devleti olmayı hak eden bir hukuk sisteminin olağan bir sonucudur. İdare, toplumsal yaşamı düzenlerken ortaya koyduğu kurallarla veya gerçekleştirdiği tasarruflarla kişilerde tam bir güven duygusu yaratmalı, onlara hukukun tam anlamıyla geçerli olduğu ve toplumun bütün unsurlarıyla birlikte uyum içinde yürüdüğünü gösteren bir güven ortamını tesis etmelidir. Hukukun kişilere rehberlik etme işlevini ön plana alan ve hukukun ilgililer açısından tutarlı, sürekli, rasyonel ve uygulanabilir kurallara dayalı olacağı, geriye yürümeyeceği ve eşit bir şekilde uygulanacağı beklentisi karşılanmalıdır. Her alanda adalete yönelmek durumunda olan ve kendini hukukla bağlı sayan idarenin, kişilerin haklı beklentilerine saygı göstermesi, onu koruması gerekmektedir. Bu kapsamda tezde, idareye ve idarenin kararlarına güvenden kaynaklanan haklı beklentilerin korunması ilkesinin teorik boyutu ve haklı beklentileri koruma koşullarının ortaya konulması amaçlanmaktadır. İncelemede esas itibarıyla haklı beklentilerin korunması ilkesinin AB, Alman, İngiliz ve Fransız hukukundaki uygulamasından yola çıkarak çerçevesini çizmeye ve ilkenin Türk İdare Hukukundaki izdüşümünü belirlemeye çalışılacaktır. Bu bakış açısıyla, tezin birinci ve ikinci bölümünde haklı beklentilerin korunması ilkesinin teorik temelleri, kavramın ortaya çıkışı, unsurları ve hangi tür beklentilerin hukuken korunabileceği değerlendirilecek ve üçüncü bölümünde ise ilkenin somut uyuşmazlıklara ilişkin uygulanma örnekleri açıklanacaktır. Ayrıca tezin sonunda, Anayasa Mahkemesi'nin, Danıştay'ın, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin ve Kamu Başdenetçisi'nin konuya yaklaşımına yer verilecektir.

Özet (Çeviri)

The principle of protection of legitimate expectations is gaining importance day by day in compliance with concept of the government depending and respecting law, especially in comparative law practices, and there is a common approach toward adoption of the principle. Once an expectation is created in the mind of people that administration would behave in a certain way or a right would be gained after certain processes, administrations should respect people's that trust and not disappoint them while making decisions. Generally speaking, expectation in administrative law refers people's expectancy or anticipation formed as a result of statement or commitment of administrative activities, applications, or transactions. Legal protection of expectation that is created by administration depends on its legitimacy and rightness. A legal system should include some principles and rules to provide people's legal security against government's actions. One of the major principles and rules that administration considers or should be considered by administration to provide legal security, act in accordance with equity, and bound itself by the law is legitimate expectations. Protection of legitimate expectations of people is an expected function of the rule of law and a natural result of a legal system that deserves to be called as a state of law. Administration should arouse a full sense of security to the people through the rules or the actions regulating social life, and establish to the people an environment of trust where the rule of law is totally supreme and all elements of society is in a harmony. The expectation of a state where law guides people and depends on the rules that are consistent, permanent, rational, viable, and is not retroactive as well as is implemented equally to everyone should be satisfied. It is required that the administration aiming the justice in all fields and deeming itself restricted by rule of law respect and protect legitimate expectation of people. In this context, in this thesis, setting forth of the theoretic dimension of the principle of protection of legitimate expectations deriving from trusting to the administration and its decisions are aimed. In this study, setting the framework of the protection of legitimate expectations by embarking its practices mainly in the legal system of EU, Germany, England, and France and tracing this principle's projection in Turkish administrative law will be studied. With this perspective, in the first and second chapters of the thesis, theoretical basis of the principle of protection of legitimate expectations, the emergence of the concept, its components, and which expectations can be legally protected will be evaluated; in the third chapter, the application of the principle to concrete dispute examples will be clarified. Furthermore, the approach of Constitutional Court, Council of State, High Military Administrative Court and The Ombudsman toward the issue will be placed at the end of the thesis.

Benzer Tezler

  1. İdari işlemin geriye yürümezliği ilkesi ve geri alma istisnası

    The principle of non-retroactivity of administrative act and the withdrawal exception

    DERYA DEVİNER ERGUVAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUHLİS ÖĞÜTÇÜ

  2. İdari usul hukukunda hukuki güvenlik ilkesi

    Legal security principle in administrative procedure law

    MEHPARE ÇAPTUĞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELTEM KUTLU GÜRSEL

  3. Yürürlükte olan yasalara ve idari düzenleyici işlemlere güvenden kaynaklanan haklı beklenti kavramı ve korunması

    The protection of legitimate expectations derived from laws and regulations

    HALİL ALTINDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN GÜLAN

  4. İmar Hukukunda idari istikrar ilkesi ve müesses durumlar

    The principle of administrative stability and establised statues in the Zoning Law

    ÖMER YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    HukukSüleyman Demirel Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. VAHDETTİN AYDIN

  5. Uluslararası yatırım hukukunda meşru beklentiler

    Legitimate expectations in international investment law

    ÖZGÜR OCAKHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BERK DEMİRKOL