Ranking of pesticides according to leaching potentials to groundwater for the selected river basins in turkey – index-based approach
Türkiye'deki seçilmiş nehir havzalarında kullanılan pestisitlerin yeraltı suyuna sızma potansiyellerine göre sıralanması - indeks bazlı yaklaşım
- Tez No: 442131
- Danışmanlar: PROF. DR. ÜLKÜ YETİŞ, PROF. DR. FİLİZ BENGÜ DİLEK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 265
Özet
Türkiye'de yer alan havzalardaki kirletici parametrelerinin belirlenmesi yakın zamanda gündeme gelmiş ve Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından detaylı olarak ele alınmıştır. Bu konuda, Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın amacı, hem yüzey hem de yeraltı su kaynaklarının korunması yönünde var olan yönetmelikler gereğince izleme çalışmalarına dahil edilecek olan kirleticilerin tespit edilmesidir. Havzalarda belirlenen kirleticiler arasından, birçok pestisitin izlenecek kirleticilerin önemli bir kısmını oluşturduğu anlaşılmıştır. Sucul ortamlarda çok düşük konsantrasyonlarda bulunan pestisitlerin tespiti için hassas analitik metotlara ve cihazlara ihtiyaç vardır. Bu sebeple, ölçüm ihtiyacını en az seviyede tutmak; böylece yüksek maliyetli izleme çalışmalarını önlemek için, yeraltı suyuna sızma potansiyeli yüksek olan pestisitlerin tespit edilmesi ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla, bu çalışmada, Türkiye'nin seçilmiş havzaları; Akarçay, Büyük Menderes, Meriç-Ergene, Gediz, Kızılırmak, Küçük Menderes, Konya Kapalı, Sakarya ve Susurluk Havzaları için, pestisitlerin önceliklendirilmesi ile yeraltı suyuna (YAS) geçme potansiyellerinin değerlendirilmesi ve sonuçlarının Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın yeraltı suyu izleme çalışmalarına dahil edilecek pestisitlerin belirlenmesi amacıyla yürüttüğü çalışmalara katkıda bulunması hedeflenmiştir. Avrupa Birliği (AB), ABD ve uluslararası örgütler tarafından YAS'lara geçebilecek kirleticilerin belirlenmesine yönelik olarak uygulanan yaklaşımlar irdelendikten sonra, genellikle kirletici ve toprak özelliklerini içeren indeks bazlı yaklaşımların ülkemiz koşulları da göz önüne alınarak Türkiye için uygulanabilir olduğuna karar verilmiştir. İndeks bazlı yaklaşımların hem AB hem ABD'de pestisitlerin YAS'lara sızabilirliğinin değerlendirilmesinde ilk aşamada uygulanan yaklaşım olduğu görülmüştür. Bu indeksler temel olarak sızabilirliği ölçmekte ve yeraltı suyuna sızabilirlik risk değerlendirmesi olarak kabul edilmektedir. Bu önceliklendirme çalışması toplamda 157 pestisit için gerçekleştirilmiştir. Pestisitlerin tamamı için 18 farklı indeks hesaplaması yapılmıştır. Hesaplamaların sonucunda görülmüştür ki, kimi indeksler farklı sonuçlar vermektedir; bu da pestisitlerin sıralamasını zorlaştırmaktadır. Bu sebeple, Temel Bileşenler Analizi (TBA) kullanılarak, değerlendirilen diğer indeksleri de içinde barındıran YASGEP-P isimli yeni bir indeks geliştirilmiştir. YASGEP-P indeksi ile yapılan sıralama esas alınarak, pestisitler için 6 adet öncelik gruplaması yapılmıştır. Pestisitlere ilişkin yapılan önceliklendirmede, 6 gruptan ilk iki grupta yer alanların izleme çalışmalarına öncelikle dahil edilmesinin uygun olacağı sonucuna varılmıştır. Ek olarak, Su Çerçeve Direktifi'nde (SÇD)“45 öncelikli kirletici arasında yer alan pestisitler”izlenmesi gereken kirleticiler olduklarından, oluşturulan yer altı suyu izleme parametreleri listesine ayrı bir grup olarak dahil edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Recently, identification of pollutant parameters in river basins of Turkey has been greatly concerned by the Ministry of Forestry and Water Affairs (MoFWA).In this respect, the intention of MoFWA is to identify the pollutants which would be included in monitoring programs as required by the regulations toward the protection of water sources, both surface and groundwaters. Among these identified pollutants, various pesticides appeared as important group of pollutants to be monitored. Given the fact that pesticides in the aquatic environment are present at very low concentrations which necessitate sensitive analytical methods and analytical instruments in favor for determination, the pesticides having the high leaching potential to the groundwater were tried to be identified to be included during the groundwater monitoring programs, rather than monitoring whole pesticides. The intention was to minimize or avoid unnecessary measurements and in turn to prevent costly monitoring programs. Therefore, in this study, it is aimed to perform pesticide groundwater leaching potential assessment with prioritizing the pesticides for the selected river basins of Turkey, namely, Akarcay, Büyük Menderes, Meric-Ergene, Gediz, Kızılırmak, Kücük Menderes, Konya Kapalı, Sakarya and Susurluk, that would contribute to the efforts of Ministry of Forestry and Water Affairs (MoFWA) for identifying the pesticides to be included during the groundwater monitoring studies. Considering the approaches applied by European Union (EU), USA and international organizations intended for the identification of the pesticides having potential of leaching to groundwaters, it was decided that index-based approaches which generally ground on pollutant and soil properties are most suitable for conditions of Turkey meaning data availability. It was observed that index-based approach has been applied for pesticides in both EU and USA in the first step. These indices fundamentally evaluate the leachability and can be regarded as a risk assessment for groundwaters. The prioritization study was performed for 157 pesticides. For all of these pesticides, 18 different indices were calculated. It was realized that some of these indices give different results that make ranking of pesticides difficult. For this reason, a new index named as YASGEP-P was developed by applying Principal Component Analysis (PCA) with combining the evaluated indices. With taking YASGEP-P as basis, 6 priority groups were obtained. First two groups among the 6 groups resulted from prioritization of pesticides were decided to be included in groundwater monitoring studies as a priority. In addition,“pesticides included in the list of 45 priority pollutants”determined through Water Framework Directive (WFD) are the pollutants that should be definitely monitored, so they were also included separately in the pesticide list for the groundwater monitoring.
Benzer Tezler
- Fate of pesticide in soil and photocatalytic degradation by perlite supported titanium dioxide
Pestisitin toprakta dağılımı ve perlit destekli titanyum dioksit ile fotokatalitik bozunması
EMMANUEL NGAHA
Doktora
İngilizce
2019
Kimya MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK DURANOĞLU DİNÇER
PROF. DR. EMMANUEL GUILLON
- Identification of specific pollutants in Yesilirmak River Basin by using COMMPS and NORMAN prioritization methods
COMMPS ve NORMAN önceliklendirme yöntemleri kullanılarak Yeşilırmak Havzası belirli(spesifik) kirleticilerinin belirlenmesi
EMRE ERCİYAS
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜLKÜ YETİŞ
- Determination of river pollution sources using source apportionment method: Ergene river
Kaynak belirleme metodu kullanılarak nehir kirlilik kaynaklarının belirlenmesi: Ergene nehri
FULYA ÇİNGİROĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
- Naftokinon tabanlı iyon sensörlerin geliştirilmesi
Development of ion sensors based on naphthoquinone
ZELİHA MERMER
- Muğla bölgesinde yaygın kullanılan bazı insektisitlerin domates (L. esculentum Mill.) bitkisinde lipit peroksidasyon ve antioksidatif sistem üzerine etkileri
Effects of some commonly used insecticides on lipid peroxiadation and antioxidative system in tomato (L. esculentum Mill.) plant in Muğla region
SÜMEYRA YAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
BiyolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİLLA LEVENT TUNA