Dinar Karakuyu sulama sahasında yer alan tarım işletmelerinde optimum ürün deseninin doğrusal programlama yöntemi ile planlanması
Planning of optimum plant pattern of agricultural enterprises through linear programming method in Dinar Karakuyu irrigation areas
- Tez No: 442725
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEVLÜT GÜL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Ziraat, Economics, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Yapılan çalışma ile su kaynakları planlaması çalışmalarının bir ayağını oluşturan ürün deseni seçiminde teknik alternatifler ile ekonomik alternatiflerin araştırılması ve olabilecek en uygun çözümün bulunması amaçlanmıştır. Su günümüzde metalaşmaya başlayan önemli bir ürün pozisyonuna gelmiştir. Türkiye su zengini bir ülke değildir. Bu çalışmada DSİ tarafından 1992 yılında uygulamaya konan Dinar Karakuyu Sulama Projesi kapsamına giren sahadaki tarımsal işletmelerde optimum ürün paterni doğrusal programlama ile tespit edilmiştir. Bu sulama şebekesi işlevini kaybetmeye başlamıştır. Hali hazırda %100 olarak planlanan sulama oranı günümüzde %9'lara gerilemiştir. Bu çerçevede DSİ aynı bölgede rehabilitasyon çalışmaları planlamaktadır. Bu noktadan hareketle de çalışmanın ikinci amacını rehabilitasyon çalışmasının uygulanması senaryosu ile ekonomik anlamda üretici düzeyinde etkisi araştırılmıştır. Bu çalışma ile araştırma örneklemi olarak seçilen Afyonkarahisar ili Dinar Karakuyu Sulama Rehabilitasyon çalışmasının öncesi ve sonrası tarımsal işletme bitki deseni üzerine etkisinin durumu ve doğrusal programlama ile ekonomik anlamda olması gereken bitki deseninin ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu araştırmanın ana materyalini, Afyonkarahisar ilinde Dinar Karakuyu Sulama Rehabilitasyon projesi kapsamına giren köylerdeki bitkisel ürün yetiştiriciliği yapan işletmelerden anket yöntemi ile elde edilen veriler oluşturmuştur. İşletmelerin maliyet analizinde tek ürün bütçe analizi kullanılmıştır. Çalışmada brüt kar, EİG/da olarak ürünler bazında iş gücü, bitki su ihtiyaçları, su ücreti ödeme gücü göstergeleri hesaplanmıştır. Bitki deseni seçiminde ürünlerin iş gücü istekleri ve ürün seçiminde MDS (Multi dimensional scale) analizi uygulamıştır. Doğrusal programlama modelinin hesaplanmasında WinQSB programı kullanılmıştır. Bağımlı değişken olarak Brüt Kar alınmıştır. Dolayısıyla çalışmadan elde edilecek sonuçlar ile konu ile ilgilenen kurum/kuruluşlar için değerli bilgilerin sağlanması söz konusudur. Ayrıca çalışma, üretici düzeyindeki eksikliklerin belirlenerek ve iyileştirilmesi gerekenlerin ortaya konulması açısından da önemlidir. Araştırma alanında dekar başına 184.52 ₺ brüt kar elde edilmektedir. Mevcut ürün deseninin optimizasyonu ile brüt kar artışı %22 gerçekleşmiştir. Planlama çalışmaları sonucunda, ürün deseni 1 ile brüt kar %795 artmış, ürün deseni 2 kullanıldığında brüt kar %1095 artmış, ürün deseni 3 ya da ürün deseni 4 kullanılırsa brüt kar artışı %1345 olmaktadır ve ürün deseni 5 kullanıldığında %1346 brüt kar artışı sağlanmaktadır. Ürün deseni optimizasyonu ile araştırma alanında brüt kar artışı ve su tasarrufu sağlanmış, maksimum su tasarrufu %22 olarak bulunmuştur. Araştırma alanı su tasarrufu, 1.43 hm3 ile 2.66 hm3 arasında gerçekleşmektedir. Araştırma alanında dekara 13.04 ₺ su ücreti ödenmektedir. Çiftçiler ödenen su ücretlerini yüksek bulmaktadır. İşletmeler ödedikleri su ücretine ilave olarak dekara 22.39 ₺ daha ödeyebileceklerini belirtmişlerdir. Mevcut sulama sisteminin yenilenme olasılığı ve modern sulama sistemlerini kullanma umudu ek su ücreti ödeme olasılığını 16.61 kat arttırmaktadır. Araştırma alanında su ücreti ödeme gücü yaşam standardı aynı kaldığı durumda ürün desenleri arasında dekara minimum 947.70 ₺, maksimum 1963.91 ₺ gerçekleşmiştir. Yaşam standardı %100 arttığında ise araştırma alanı için su ücreti ödeme gücü dekara minimum 688.65 ₺, maksimum 1704.87 ₺ olacaktır.
Özet (Çeviri)
Technical alternatives on determining crop patterns for water resource planning studies, search on economical alternatives and finding the best solutions were aimed in this study. Water which has become commoditized product is an important product today. Turkey is not a water rich country. In this study, agricultural enterprises in the field of Irrigation Project Dinar Karakuyu implemented in 1992 by DSI, will be determined optimum crop pattern by linear programming. This irrigation network is began to lose the function in the region. It was planned 100% irrigation rate but decreased about 9% today. In this context, DSI plans to rehabilitation work in the same area. The second purpose of the study was investigated the economic effects on producers by implementation of rehabilitation work. The sample of this study is Afyonkarahisar Dinar Karakuyu irrigation areas. In this study, agricultural enterprises investigate the effect on cropping pattern before and after Dinar Karakuyu irrigation rehabilitation. In addition, the economically cropping pattern was estimated with linear programming in the research areas. The main material of this study was crop farming agricultural enterprises data that to be obtained through a survey, covered by the Irrigation Rehabilitation Project in the province of Afyonkarahisar Karakuyu Dinar. Operating costs were based on the detection method of a single product, budget analysis. In the study, gross profit, labour, plant water requirements, water rate solvency was calculated. MDS (Multi-dimensional scale) analysis was applied on plant design, labour requirements of the products, product selection. WinQSB program was used to calculate a linear programming model. Gross Profit was used as the dependent variable. As a result rehabilitation project, besides providing benefits to the efficient usage of country sources, it was expected to provide important information to politic rulers and researchers who may think that making researches about the subject. In addition, this study was important because things that should improve the identification and to reveal shortcomings in terms of the level of producers. Gross profit in the research area was 184.52 ₺/da. This gross profit was increased up to 22% with the optimization of existing crop pattern. Based on the planning studies; gross profit was increased up to 795% with crop pattern 1 and gross profit was increased up to 1095% with crop pattern 2, 1345% with crop pattern 3 or 4. Finally if crop pattern 5 was taken into consideration, the gross profit was to be 1346%. In the research area, water saving was ensured together with gross profit increase with crop pattern optimization. Maximum water savings were found to be 22%. Water-savings were calculated between 1.43 and 2.66 hm3. Water price was applied as 13.04 ₺/da in the research area. The water price was considered expensive by the farmers. Agricultural entities were declared that they were able to pay more 22.39 TL/da additionally to the water price. The possibility of additional water pricing payment was increased up to 16.61 times with the possibility of renovation of existing irrigation systems and using modern irrigation systems. The ability to pay for water was 947.70 ₺/da as minimum, if the life standard was the same, in the research area, and maximum was as 1963.91 ₺/da. If life standard was increased by 100%, ability to pay for water will be 688.65 ₺/da as minimum and 1704.87 ₺/da as maximum.
Benzer Tezler
- Karakuyu gölü çevresinin yerleşme coğrafyası (köy - köyaltı yerleşmeleri ve meskenler)
Karakuyu lake and the geography of its environment (village-sub-village settlements and woons)
BERNA ÖZOĞUL
- Dinar İncesu rüzgâr enerji santrali ve çevresindeki kuş göç hareketliliğinin araştırılması
An investigation of bird migration at Dinar İncesu wind power plant and its surroundings
HAKAN SİMSAR
- Afyonkarahisar yöresinin Azerbaycan ile tarih ve dil ilişkileri: Bolvadin, Dinar ve Emirdağ örnekleri
Historical and linguistic affinities between Azerbaijan and Afyonkarahisar region: Examples of Bolvadin, Dinar, and Emirdağ
DENİZCAN DEDE
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halk Bilimi (Folklor)Başkent ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜER EKER
- Zeytin karasuyundaki fenolik antioksidanların fotokatalitik olarak bozundurulması
Photocatalytic degradation of phenolic antioxidant in olive oil waste water
HAKAN GÜNDOĞDU
- Two English travellers who come to Anatolia in the 19 th and zath centuries and their impressions on Anatolia Turks and Islam
19. ve20. yüzyılda Anadoluya gelen iki ingiliz seyyahın Anadolu, Türkler ve İslam hakkındaki izlenimleri
KAAN GÜNEY
