Doğuşta yaşam beklentisi üzerinde sosyoekonomik değişkenlerin etkilerinin panel veri modelleri ile analiz edilmesi
The analysis of effects of socioeconomics indicators on the life expectancy at birth by using panel data models
- Tez No: 443213
- Danışmanlar: PROF. DR. ERGÜN EROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonometri, İstatistik, İşletme, Econometrics, Statistics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Panel Veri Analizi, Doğuşta Yaşam Beklentisi, Sosyoekonomik Değişkenler, Panel Data Analysis, Life Expectancy at Birth, Soscioeconomic Indicators
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sayısal Yöntemler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 244
Özet
Sağlık göstergelerinin en önemli sonuçlarından biri olan doğuşta yaşam beklentisini açıklamak için tüm dünyada oldukça fazla çalışma yapılmıştır. Araştırmalarda genellikle kullanılan regresyon ve zaman serileri analizlerine ek olarak Panel Veri Analizi de sıklıkla kullanılmaktadır. Bu çalışmada toplam, erkek ve kadın doğuşta yaşam beklentilerini etkileyen faktörleri tespit etmek amacıyla 107 ülkenin 1991-2013 dönemine ait verileri kullanılarak yatay kesit ve zaman serisi verilerinin bir arada kullanıldığı Panel Veri Analizi modellerinden yararlanılmaktadır. İlk olarak 107 ülkenin tamamı için sabit etkilerle statik panel veri analizi yöntemleri kullanılmaktadır. Daha sonra gelişmişlik seviyelerine göre 3 sınıfa ayrılan ülkeler için havuzlanmış en küçük kareler, tesadüfi etkiler ve sabit etkiler modelleri uygulanmaktadır. Yapılan analizler sonucunda sosyoekonomik değişkenlerin doğuşta yaşam beklentisinin açıklanmasında kullanılabileceği anlaşılmıştır. Kaba ölüm oranı, kaba doğum oranı, ekonomik büyüme ve karbondioksit emisyonunun doğuşta yaşam beklentisi üzerinde negatif etkisi, nüfus artışı, kentli nüfus oranı ve kişi başına düşen milli gelirin ise doğuşta yaşam beklentisi üzerinde pozitif etkisi olduğu tespit edilmiştir. 65 yaş üstü nüfus, kamu ve özel sağlık harcamaları, orman alanı ve yükseköğretim kayıt oranının bölgelere göre doğuşta yaşam beklentisi üzerinde pozitif ya da negatif etkisi olabilmektedir. Ayrıca kaba ölüm ve kaba doğum oranları haricindeki değişkenlerin yine bölgelere göre doğuşta yaşam beklentisi üzerinde etkisinin olmadığı durumlar da görülmektedir.
Özet (Çeviri)
A great number of studies have been carried out throughout the world in order to explain life expectancy at birth, which is one of the most important health outcomes. In addition to the commonly used regression and time series analyses, these studies also frequently make use of panel data analysis. In this study, panel data analysis models which combine cross-sectional and time series data are used on basis of data from 107 countries in the period between 1991 and 2013 in order to determine the factors which affect the values of life expectancy at birth for men, women and the total population. First, static panel data analysis methods with fixed effects are used for all of the 107 countries. This is followed by application of the models of pooled least squares, random effects and fixed effects after the countries are divided into 3 categories in accordance with their levels of development. As a result of the conducted analyses, it was understood that socioeconomic indicators can be used in explanation of life expectancy at birth. It is found that crude death rate, crude birth rate, economic growth and carbondioxide emission have negative effect on life expectancy at birth and population growth, urban population ratio and per capita income have positive effect on life expectancy at birth. The population over the age of 65, public and private health expenditures, forest area and tertiary enrollment ratio may have positive or negative effect on life expectancy according to the regions. Also, situations in which the variables other than crude death rate and crude birth rate, have no effect on the life expectancy at birth based on the regions are observed as well.
Benzer Tezler
- Sağlık harcamalarının belirlenmesinde sosyo-ekonomik unsurların etkileri: Türkiye ve seçilmiş AB ülkeleri üzerine panel veri analizi
Effects of socio-economic factors in determining health expenditures: Panel data analysis on Turkey and selected EU countries
DİLEK ATILGAN
Doktora
Türkçe
2023
EkonomiKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYHAN TAŞ
- Türkiye'de kadın ve çocuk sağlığı ile ilgili bazı ölçütler ile sosyo-ekonomik ve sosyo-demografik değişkenler arasındaki ilişki
The Relationship between some indicators related with women and children health and socioeconomic, sociodemographic variables in Turkey
SEMRA AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Halk SağlığıCelal Bayar ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL ÖZCAN
- Demographic roots of socioeconomic development: A case study for Turkey
Sosyo-ekonomik kalkınmanın demografik kaynakları: Türkiye için bir vaka çalışması
MERVE NEZİHE ÖZER
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
DemografiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLHAN CAN ÖZEN
- Karbon dioksit emisyonları, sağlık harcamaları, ekonomik büyüme ve yaşam beklentisi ilişkisi: BRICS-T üzerine kanıtlar
Relationship carbon dioxide emission, health expenditures, economic growth and life expectancy: Evidence on BRICS-T
FUNDA KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EkonometriAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇevre Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET METİN DAM
- Türkiye'de kentleşme ve sanayileşmenin çevre ve sağlık üzerindeki etkileri: Ekonometrik bir analiz
Effect of urbanization and industrialization on environment and health in Turkey: An econometric analysis
BÜNYAMİN ARAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
CoğrafyaAydın Adnan Menderes ÜniversitesiÇevre Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET METİN DAM