Geri Dön

Taksi sürücülerinde diyabet risk faktörlerinin ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi

Determination of the risk factors for diabetes and health-promoting lifestyle in taxi driver

PDF İndir

  1. Tez No: 444020
  2. Yazar: GİRAY ERDOĞAN
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. GÜLHAN COŞANSU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Sağlığı, Hemşirelik, Ulaşım, Public Health, Nursing, Transportation
  6. Anahtar Kelimeler: Tip 2 Diyabet, Diyabet Risk Faktörleri, Taksi, Taksi Sürücüsü, Taksi Şoförü, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları, FINDRISC, Health-promoting lifestyle, risk factors for diabetes, taxi, taxi driver, type 2 diabetes, FINDRISC
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 96

Özet

Araştırma, taksi sürücüsü olan erişkin bireylerde diyabet risk faktörlerini ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını belirlemek amacıyla planlandı. Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olarak tasarlanan araştırma, bilinen diyabeti olmayan 350 taksi sürücüsü ile tamamlandı. Veriler; kişisel bilgi formu, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği (SYBDÖ), Finnish Diabetes Risk Score (FINDRISC) anketi ve iyilik hali indeksi (DSÖ-5) ile toplandı ve veriler tanımlayıcı ilişki arayıcı testlerle değerlendirildi. Tamamı erkek olan katılımcıların yaş ortalaması 47,20±8,87, %44,3'ü ilkokul mezunu, %89,1'i evli ve % 54,3'ü orta gelir düzeyindedir. Sürücülerin ortalama Beden Kitle İndeksi (BKİ) 29,05± 4,30 kg/m2, Bel çevresi (BÇ) 104,03±10,90cm dir. Katılımcıların %63,1'i halen sigara içtiğini, %38'i alkol kullandığını bildirdi. Ortalama çalışma deneyimi 17,25 ± 10.80 yıl olan sürücülerin yarıdan fazlası (%50,6) 24 saatlik vardiyalar halinde çalışmaktaydı. Sürücülerin FINDRISC puan ortalaması 12,32 ± 4.69 bulundu. Özellikle; grubun %83,4'ünün BKİ 25 kg/m2 ve üstünde, %86,6'sının bel çevresinin sınırın üstünde, %86,3'ünün sedanter olması, %59,1'inin uygun beslenme biçimini sürdürmemesi ve yaklaşık yarısının (%45,1) birinci derece akrabalarında diyabet öyküsü bulunması dikkat çekici idi. Sürücülerin sadece %15,1'i FINDRISC puanına göre düşük risk grubunda bulundu. SYBD toplam puanı ile Ekonomik Durum (F=6,22, p=0,002) , Kapsamlı Sağlık Kontrolü yaptırma (2=14,42, P=0,001) ve Eğitim Düzeyi (F=2,64, p=0,07) puan ortalamaları arasındaki ilişki anlamlı bulunurken, Vardiyalı çalışma (F=0,60 p=0,54), İş Memnuniyeti (F=1,53, p=0,20) ve FINDRISC (F=1,41, p=0,22) puan ortalamaları arasındaki ilişki anlamlı bulunmadı. Grubun random kapiler kan glukozu ortalaması 123,07 ±50,50 bulunurken, %19,1'inin kan glukozu ≥140 mg/dl bulundu. Diyabet risk kategorilerine göre kan glukozu ortalamaları karşılaştırıldığında istatistiksel olarak anlamlı fark bulundu (F=14,98, p=0,000). Sürücülerin iyilik hali indeksi puanına göre % 54, 6'sı depresyon açısından ileri incelemeyi gerektirecek düzeydedir. Bu sonuçlara göre; taksi sürücülerinde tip 2 diyabet risk faktörlerinden değiştirilebilir faktörlerin oranının çok yüksek olduğu, sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının düşük olduğu ve yarıdan fazlasının depresyon açısından riskli olduğu belirlendi.

Özet (Çeviri)

This descriptive and correlational study aimed to determine the health-promoting lifestyle and risk factors for diabetes in adult taxi drivers. The study was conducted on 350 taxi drivers without known diabetes. The data were collected using a personal information questionnaire form, the Health-Promoting Lifestyle Profile (HPLP), the Finnish Diabetes Risk Score (FINDRISC) questionnaire, and World Health Organization Quality-of-Life Index (DSÖ-5), and analyzed using descriptive and correlational tests. All participants were males with an average age of 47.20 ± 8.87 years; 44.3% were primary school graduates, 89.1% were married, and 54.3% had a medium income level. Their average body mass index (BMI) and waist circumference (WC) were 29.05 ± 4.30 kg/m2 and 104.03 ± 10.90cm, respectively. Of them, 63.1% smoked and 38% used alcohol. Their average working experience was 17.25 ± 10.80 years. More than half of them (50.6%) were working in 24-h shifts. Their average score on the FINDRISC was 12.32 ± 4.69. Of them, 83.4% had a BMI of 25 kg/m2 and higher, 86.6% had a WC higher than the limit, 86.3% were sedentary, 59.1% could not maintain the appropriate nutrition, and almost half (45.1%) had a history of diabetes in their first-degree relatives. Only 15.1% were in the low-risk group according to FINDRISC scores. Although a significant relationship was found between the HPLP total scores and the average scores on Economic Status (F = 6.22, p = 0.002), undergoing a Comprehensive Medical Checkup (2=14.42, p = 0.001), and Education Level (F = 2.64, p= 0.07), no significant relationship was found between the average scores on Working in Shifts (F = 0.60, p= 0.54), Job Satisfaction (F = 1.53, p = 0.20), and FINDRISC (F = 1.41, p = 0.22). The participants' random capillary blood glucose average was 123.07 ± 50.50, and 19.1% of them had blood glucose ≥140 mg/dL. A statistically significant difference was found between the blood glucose averages (F = 14.98, p = 0.000). Of the participants, 54.6% had WHO-5 Quality-of-Index scores high enough to require an advanced analysis for depression. These findings suggested that the taxi drivers had a high rate of changeable risk factors for type 2 diabetes, and a low rate of health-promoting lifestyle; more than half of them were at risk of depression.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    570104

    Taksi sürücülerinde tükenmişlik sendromu ile öfke ve saldırganlık arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship of the burn-out syndrome with anger and aggression in taxi drivers

    HANDE KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiBeykent Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SAMURAY ÖZDEMİR

  2. Tez No

    88815

    Trafik polisleri ve taksi sürücülerinde hava kirliliği maruziyetine yönelik idrarda l-hidroksipiren değerlerinin, periferal lenfositlerde kromozal aberasyon ve mikroçekirdek sıklıklarının araştırılması

    Evaluating l-hydroxypyrene values in urine, chromosomal aberration and micronucleus frequencies in peripheral lymphocytes of policemen and taxi drivers aimed at air pollution exposure

    GONCA ÇAKMAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Eczacılık ve FarmakolojiGazi Üniversitesi

    Farmasötik Toksikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMA BURGAZ

  3. Tez No

    399009

    Profesyonel araç sürücülerinde sürücü davranışları ve becerileri ile alkol, madde ve ilaç kullanım yaygınlığı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

    The evaluation driver behaviors and skills with prevalance of alcohol,substance and medicine using in professional drivers

    ALEV AKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    TrafikEge Üniversitesi

    Madde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERAP ANNETTE AKGÜR

  4. Tez No

    239193

    User friendly taxis - modifying and developing the design of currently used taxis

    Kullanıcı dostu taksiler - kullanılmakta olan taksilerin tasarımının modifiye edilmesi ve geliştirilmesi

    KORKUT MUTAF

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    Endüstri Ürünleri Tasarımıİzmir Ekonomi Üniversitesi

    Tasarım Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TEVFİK BALCIOĞLU

  5. Tez No

    142801

    İstanbul'da taksi araçlarının tasarım problemlerine bir yaklaşım

    An Approach to design related problems of taxi cabs in İstanbul

    BİREY AKANAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİGAN BAYAZIT

Geri Dön