Örneğe dayalı makine çeviri ve çeviri belleği sistemi
Example-based machine translation and translation memory system
- Tez No: 444642
- Danışmanlar: PROF. DR. İLYAS ÇİÇEKLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Computer Engineering and Computer Science and Control
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Her geçen gün aynı dili konuşmayan iki insanın iletişim kurabilmesi daha önemli hale gelmektedir. Bu doğrultuda doğal diller arasında otomatik çeviri yapabilen sistemlerin önemi de artmaktadır. Bu tez kapsamında da İngilizce ve Türkçe doğal dilleri arasında çeviri yapabilen örnek tabanlı makine çeviri ve çeviri belleği sistemi geliştirilmiştir. Örnek tabanlı otomatik çeviri sistemleri makine öğrenmesine dayanan yöntemlerden yararlanarak çeviri yaparlar. Temel olarak analojiyle çeviri kavramını kullanan derlem tabanlı bir yaklaşımdır. Bu bağlamda kullandığımız yöntemde, iki dil arasındaki çeviri kalıpları verilen çeviri örneklerindeki benzerlikler ve farklılıklara göre makine öğrenmesi yöntemleri ile öğrenilir. Bu öğrenilen çeviri kalıpları diğer metinlerin çevirisinde kullanılır. Verilen iki çeviri örneğinin İngilizce cümleler arasındaki benzerlikler ve farklılıklar, Türkçe cümleler arasındaki benzerliklere ve farklılıklara karşılık gelmektedir. Bu temel varsayımdan yola çıkarak çeviri kalıpları, verilen çeviri örneklerinden öğrenilir. Çeviri yapılırken ayrıca çeviri belleği denilen yardımcı araçlar da kullanılmaktadır. Çeviri belleği çevirmenlerin daha önceden çevirilerini yaptıkları cümle veya cümle parçacık çevirilerini sakladığı bir ortamdır. Çeviri belleği sistemi kullanarak bir cümlenin çevirisini yapılırken çeviri belleği sistemi, sistemde daha önceden saklanmış olan çeviri örneklerinden çevirisi yapılması istenen cümleye en yakın çeviri örneklerini getirir. Getirilen çeviri örneklerinin yardımı ile yeni cümlenin çevirisi daha hızlı yapılabilir. Bu tez kapsamında örneğe dayalı makine çeviri sistemine ek olarak bir çeviri belleği sistemi geliştirilerek bu iki sistemin birleştirilmesi amaçlanmıştır. Geliştirilen sistemin kullandığı veri kümesinin büyüklüğüne göre ölçeklenebilir olmasına önem verilmiştir
Özet (Çeviri)
With each passing day communication between two people who don't speak the same language becomes more important. In this regard, the importance of the automatic translation systems has been increasing, too. In this thesis, we developed an example based machine translation and translation memory system that can do translation between Turkish and English. Example-Based Machine Translation (EBMT) is a translation technique that leans on machine learning paradigm. Basically, EBMT is a corpus based approach that utilizes the translation by analogy concept. In this sense, according to our approach the translation templates between two languages are inferred from similarities and differences of the given translation examples by using machine learning techniques. These inferred translation templates are used in the translation of other texts. The similarities and the differences between English sentences of two translation examples must correspond to the similarities and the differences between Turkish sentences of those translation examples. By using this information, the translation templates are inferred from the given translation examples. Besides, when doing translation, helper programs which are named as translation memory systems are used. Translation memory is a storage environment which keeps previously translated sentences or phrases. When doing translation with translation memory system, the system retrieves the most similar translation examples to the sentence which translators want to translate. With the help of retrieved translation examples, translation of new sentence can be achieved more quickly. In this thesis, in addition to developing a complete example based machine translation system, we aimed at developing a translation memory system and merging these two systems. We give importance of scalability of systems according to size of datasets which they used.
Benzer Tezler
- Türkçe ile Türk İşaret Dili arasında örneğe dayalı makine çeviri sistemi
Example based machine translation between Turkish and Turkish Sign Language
MERVE SELÇUK ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolHacettepe ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS ÇİÇEKLİ
- Development of a translation memory system for Turkish to English
Türkçe'den İngilizce'ye çeviri hafızası sistemi oluşturulması
PINAR KAVAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Bölümü
DOÇ. TUNGA GÜNGÖR
- The role of translation in constructing the institutional discourse in journalism: The case of the BBC Turkish service
Habercilikte kurumsal söylemin oluşumunda çevirinin rolü: BBC Türkçe örneği
ASLI POLAT
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Mütercim-TercümanlıkHacettepe Üniversitesiİngilizce Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİLAL ERKAZANCI DURMUŞ
- Satellite images super resolution using generative adversarial networks
Uydu görüntülerinde çekişmeli üretici ağ kullanarak süper çözünürlük
MARYAM SERDAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesiİletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET HAMDİ KAYRAN
- On an efficient implementation of combined true random number generator and physically unclonable function on a SoC FPGA
Bir SoC FPGA üzerinde kombine gerçek rastgele sayı üreteci ve fiziksel olarak klonlanamayan fonksiyonun verimli bir uygulaması üzerine
YUNUS EMRE YILMAZ
Doktora
İngilizce
2024
MatematikOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKriptografi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ YAYLA