Karçal Dağları'nın buzul jeomorfolojisi ve 36Cl kozmojenik jeokronolojisi
Glacial geomorphology of Karçal Mountains and cosmogenic 36Cl geochronology
- Tez No: 445831
- Danışmanlar: PROF. DR. İHSAN ÇİÇEK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Türkiye'deki dağlık alanların birçoğunda Pleistosen sırasındaki yaygın buzullaşmalara ait izler uzun süreden beri araştırmacıların ilgisini çekmekte ve literatürde geniş yer bulmaktadır. Bununla birlikte, çeşitli zorluklar nedeniyle bazı dağlardaki buzullaşmalar konusundaki yayınlar halen sınırlı sayıdadır. Küçük Kafkaslar'ın Kuzeydoğu Anadolu'daki en batı uzantısı durumunda olan Karçal Dağları (41.24° K, 42.06° D, 3431 m) da bu alanlardan biridir. Karçal Dağları'nda Pleistosen sırasında yaygın bir şekilde buzullaşmaya uğramış ve halen aktüel buzullara ev sahipliği yapan çok sayıda vadi bulunmaktadır. Bu çalışmada, bunlardan biri olan Karçal Vadisi araştırılmıştır. Çalışma iki aşamada yürütülmüştür. Öncelikle, üç yıl süren arazi çalışmalarıyla Karçal Vadisi'ndeki jeomorfolojik birimler detaylı bir şekilde haritalanmış, yaşlandırmalar için geri çekilme morenleri ile fosil kaya buzullarından 10 adet örnek alınmıştır. Daha sonra, arazide alınan örneklere kozmojenik 36Cl yüzey yaşlandırması yöntemi uygulanmıştır. Yaşlandırma sonuçları, Karçal Vadisi'nde Son Buzul Maksimumu'ndan Geç Buzul Dönemi sonuna kadar geçen döneme ait bir buzul kronolojisinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Buna göre, Karçal Vadisi'ndeki buzul, yaklaşık 19.9 ± 1.2 binyıl önce en geniş yayılıma ulaşmıştır. Aktüel buzulun önündeki kaya buzuluna yakın kesimlerdeki yaş verileri ise 15.7 ± 1.3 binyıl önce buzulda yeniden bir ilerleme olduğunu göstermiştir. Çalışmada elde edilen sonuçlar, Küçük Kafkaslar'da kantitatif verilere dayalı ilk çalışma olmasının yanı sıra Doğu Karadeniz Dağları'ndaki ve diğer vadilerde daha önce yapılmış olan yaşlandırmaları desteklemesi bakımından da önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Evidence of widespread mountain glaciations during the Late Pleistocene in Turkey has long attracted attention of researchers. However, there were no studies that contain absolute ages in the Lesser Caucasus despite the fact that it is one of the major glaciated regions in the Eurasia. Here, I present first cosmogenic 36Cl surface exposure ages from the Karçal Mountains (41.24° N, 42.06° E, 3431 m above sea level-a.s.l.), which is located in the most northwestern part of the Lesser Caucasus in the northeastern Anatolia. In the Karçal Mountains, there are numerous valleys that have experienced significant glaciations since Late Pleistocene. I have investigated one of the largest valleys, the eastern facing Karçal Valley, that hosts a small recent glacier located at above 3000 m a.s.l., a rock glacier and lateral and ground moraines. I conducted the study in two stages. First, I mapped the geomorphological units in the Karçal Valley based on detailed field works. Later, I collected 10 rock samples from recessional moraines and fossil rock glacier boulder for cosmogenic 36Cl surface exposure dating. The results outline a glacial chronology from the Last Glacial Maximum to the end of the Late Glacial. Accordingly, the Karçal Valley paleoglaciers reached its largest extent approximately 19.9 ± 1.2 ka ago and is represented by recessional moraines. Fossil rock glaciers were dated to 15.7 ± 1.3 ka. These quantitative results are first in the Lesser Caucasus and compatible with previous ages obtained from other valleys in the near Eastern Black Sea Mountains and in other mountains of Anatolia.
Benzer Tezler
- Karçal Dağları'nın güneyinde göknar (Abies nordmanniana (Stev.), ladin (Picea orientalis l.) ve sarıçam (Pinus sylvestris L.) ağaçları üzerinde dendroklimatolojik analizler
Dendroclimatological analysis on fir (abies nordmanniana (Stev.), spruce (Picea orientalis L.) and scotts pine (Pinus sylvestris L.) trees in the south of the Karçal Mountains
İMREN ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
CoğrafyaKarabük ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMİL İRDEM
- Karçal dağları (Artvin) epifitik briyofit vejetasyonu
Karçal mountains (Artvin) epiphytic bryophyte vegetation
OSMAN ÖZCAN
- Karçal Dağları (Artvin)'nın herpetofaunası
The herpetofauna of Karçal Mountains
HALİT EKSİLMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
BiyolojiRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURHAYAT ÖZDEMİR
- UNESCO dünya mirası olabilecek Türkiye'deki doğal alanların belirlenmesi
Determination of natural sites in Turkey with UNESCO world heritage potentials
ŞULE ÜRÜN
Doktora
Türkçe
2021
BiyolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET FARUK GÜRBÜZ
PROF. DR. ZEKİ KAYA
- Artvin merkez ilçe ve yakın çevresinde peyzaj karakter değerlendirmesi ile peyzaj planlama rehberlerinin geliştirilmesi
Developing landscape planning guides with landscape character assesment in Artvin central province and its close environs
MANOLYA ÖZDEMİR DURAK
Doktora
Türkçe
2022
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEVFİK HAKAN ALTINÇEKİÇ