Geri Dön

Scene-setting and referent introduction in Turkish and Turkish sign language (Türk işaret dili, TİD): What does modality tell us?

Türkçe ve Türk işaret dili (TİD)'nde hikaye başlangıçları ve karakter tanıtımları: Dil kanalının farklı olması bize neyi gösterir?

PDF İndir

  1. Tez No: 451413
  2. Yazar: BEYZA SÜMER
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BELMA HAZNEDAR KESKİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İngilizce Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

Bu çalışmada Türkçe'yi anadili olarak öğrenen işiten çocuklar ile Türk İşaret Dili'ni (TİD) anadili olarak edinen işitme engelli çocukların hikaye anlatmaya nasıl başladıkları ve hikayede geçen karakterleri nasıl tanıttıkları incelenmiştir. Berman ve Slobin (1994)'in de belirttiği gibi konuşma dili edinen çocuklar resimli hikaye anlatırken kendilerine görsel olarak sunulan olayları sözel olarak ve edindikleri dilin dilbilgisi kurallarına uygun bir şekilde anlatmayı öğrenmektedirler. İşaret dili edinen çocuklarda ise böyle bir durum söz konusu değildir çünkü işaret dillerindeki yapılar görsel olup genellikle anlatılan olaya benzerlik taşımaktadır. Bu çalışmada her iki dilden ve üç farklı yaş grubundan katılımcılar yer almıştır (küçük yaş çocuklar 3;5-6;8 yaş arası, büyük yaş çocuklar 7;2-9;11 arası, yetişkinler). Her yaş grubunda 10 kişi, toplamda 60 kişiden veri toplanmıştır. Katılımcılara Balon Hikayesi (Karmiloff-Smit, 1981) adında bir resimli hikaye gösterilmiş ve bunu duyan veya işitme engelli birisine anlatmaları istenmiştir. Bütün veriler işitme engelli ve duyan araştırmacılar tarafından kodlanmıştır. Bu kodlamada katılımcıların hikayeye başlarken hangi bilgileri anlattıkları (kim, nerede, ne) ve hikayedeki üç farklı karakteri (çocuk, baloncu, balon) açık bir şekilde tanıtıp tanıtmadıklarına bakılmıştır. Analiz sonuçları göstermiştir ki hem işiten hem de işitme engelli çocuklar 7;2-9;11 yaşları arasında hikaye başlangıçlarındaki farklı bilgileri yetişkinler kadar sıklıkla ifade etmişlerdir. Daha küçük yaş grubunda ise böyle bir benzerlik bulunmamıştır. Karakterlerin tanıtılması konusunda ise her iki dilde de küçük yaş grubundaki çocuklar bile yetişkinler kadar sık bir şekilde karakterleri açık olarak tanıtmışlardır. İki dil arasında saptanan en önemli fark, Türkçe konuşanların hikayedeki farklı karakterleri tanıtırken, TİD kullanıcılarına göre, daha fazla açık dil yapıları kullanmış olmalarıdır. Bu durum her iki dil arasındaki kanal farklılığından olabileceği gibi bu iki dil arasındaki yapısal farklılıktan da kaynaklanmış olabilir.

Özet (Çeviri)

The aim of the current thesis is to track the developmental patterns in learning to set the scene and introduce referents in narrations produced by hearing children acquiring Turkish and deaf children acquiring Turkish Sign Language (Türk İşaret Dili - TİD). While narrating events presented in visual modality as in picture stories, spoken language acquiring children need to translate them into sequential segments of verbal output following the linguistic structures of their language (Berman and Slobin, 1994). This is not the case for deaf children who acquire a sign language where space is used to describe events and linguistic structures bear visual resemblance to the real events. The data were collected from three age groups in TİD and Turkish: Younger children between 3;5-6;8 years, older children between 7;2-9;11, and adults. There were 10 participants in each age group in each language, thus a total of 60 people took part in the current study. The participants were asked to narrate a picture story (Balloon Story, Karmiloff-Smith, 1981) to a deaf or a hearing person depending on the language condition. All the data were annotated and coded by deaf and hearing research assistants for the linguistic elements used to set the scene at the beginning of the narration (i.e., who, where, what information for the first picture) and the use of explicit linguistic forms to introduce the referents (i.e., the boy, the balloon man, the balloon). The results of the analyses showed that TİD-signing and Turkish-speaking children reached the adult patterns in learning to use scene setting elements at similar ages: In both languages, older age children, but not younger age children, were similar to adults in how frequently they used different types of scene setting elements. As to referent introduction, even younger children in both languages were adult-like in making explicit referrals to different referents of Balloon Story. Turkish speakers, in general, used explicit referrals to the main and secondary animate and inanimate characters of the story more frequently than TİD signers, which could be an effect of modality or typological difference between two languages.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    524333

    The effects of late language acquisition on the development of narrative skills: Insights from Turkish sign language (Türk işaret dili - TİD)

    Geç dil ediniminin anlatı becerilerinin gelişimi üzerine etkileri: Türk işaret dili (TİD)'nden örnekler

    CANSU GÜR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER BARIN

    DR. BEYZA SÜMER

  2. Tez No

    699257

    Expression of arguments and age of acquisition effects in Turkish sign language

    Türk işaret dilinde üyelerin ifade edilmesi ve dil edinim yaşının etkileri

    SEMRA ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    DilbilimBoğaziçi Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. KADİR GÖKGÖZ

  3. Tez No

    675424

    Söz eylem kuramı açısından Japoncada vedalaşma ifadeleri

    Japanese farewell expressions from the viewpoint of speech act theory

    BÜŞRA ATAKOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE NUR TEKMEN

  4. Tez No

    730806

    Sahneyi kurmak: Fragman

    Setting up the scene: Fragment

    HALİL EGE BALKIS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Güzel SanatlarHacettepe Üniversitesi

    Resim Ana Sanat Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI IŞIKSAL MERCAN

  5. Tez No

    120682

    Televizyon yapımlarında dekor

    Scene in television production

    ÜNAL İÇÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Radyo-TelevizyonGazi Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. KEZBAN GÜLERYÜZ

Geri Dön