Geri Dön

Oğuz Atay'ın 'Bir Bilim Adamının Romanı' adlı eserindeki niteleme sıfatları

Descriptive adjectives in Oğuz Atay's literary work called 'The Novel of a Scientist'

  1. Tez No: 452059
  2. Yazar: DİLEK KESKİNCİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. H. ÖMER KARPUZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Niteleme Sıfatı, Sözcük Türleri, Türkçe Biçim Bilgisi, Kaynak Diller, Oğuz Atay, Descriptive Adjectives, Parts of Speech, Turkish Morphology, Source Languages, Oğuz Atay
  7. Yıl: 2017
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 245

Özet

Çalışmamız, Oğuz Atay'ın“Bir Bilim Adamının Romanı”eserinde yer alan niteleme sıfatlarını konu edinmiştir. Niteleme sıfatları hakkındaki bu araştırma, Türkiye Türkçesinin dilbilgisel özelliklerini belirlemeye katkıda bulunmayı amaç edinmiştir. Araştırmamızda incelenen“Bir Bilim Adamının Romanı”eserinde 3228 niteleme sıfatı tespit edilmiştir. Niteleme sıfatları, kullanımları temel alınarak geçiş sıklığına, yapılarına, kaynak dillerine ve birlikte kullanıldıkları adlara göre dört başlıkta incelenmiş, kullanım sayıları, kullanım oranları tablolar ve grafiklerle belirtilmiştir. Niteleme sıfatları sözdizimsel yapıları bakımından değerlendirildiklerinde 3228 sıfattan 2892'sinin sözcük biçimindeki sıfatlardan oluştuğu, 308'inin sözcük öbeği biçiminde olduğu ve 28 tanesinin de cümlecik halinde olduğu tespit edilmiştir. Sözcük halindeki niteleme sıfatlarının yapımında kullanılan ekler, ele aldığımız metinden örneklerle gösterilmiştir. Sözcük öbeği şeklindeki niteleme sıfatlarının türleri tespit edilmiş, incelenen romandan örnekler, kullanım sayıları ve kullanım oranlarıyla belirtilmiştir. Cümlecik biçimindeki niteleme sıfatları metinden örneklerle verilmiştir. Niteleme sıfatları kaynak dillerine göre değerlendirildiklerinde 1750 tanesinin Türkçe, 472 tanesinin Fransızca, 360 tanesinin Arapça, 183 tanesinin Farsça kökenli oldukları görülmüştür. Burada sayılan genel sonuçlara ilişkin daha kapsamlı sayısal bilgiler ve oranlar çalışmanın inceleme kısmında yer almıştır.

Özet (Çeviri)

The subject of our study is the descriptive adjectives that take place in OğuzAtay's“The Novel of a Scientist”. The aim of this research on the descriptive adjectives is to identify the grammatical features of Turkey's Turkish. There were 3228 descriptive adjectives identified in our research analysis of“The Novel of a Scientist”. The descriptive adjectives which were analyzed under four headings depending on their frequency of recurrence, structure, source language and the nouns they were used with were indicated via graphics and tables. When the descriptive adjectives were evaluated according to their syntactic structure 2892 out of 3228 were formed in word form, 308 were in phrase form, and 28 were in clause form. The affixes used in the formation of the descriptive adjectives in the word form are indicated by examples from the text studied. The types, examples, number of usage and proportion of the descriptive adjectives were identified. The clause form descriptive adjectives were given with examples from the text. When the descriptive adjectives evaluated regarding their source language it was observed that 1750 had Turkish origin, 472 had French origin, 360 had Arabic origin, and 183 had Persian origin. Details about the statistical data and proportions of the general results mentioned here were included in the analysis part of the study.

Benzer Tezler

  1. Oğuz Atay'ın romanlarında ironik dil

    Ironic language of in Oğuz Atay?s novels

    OSMAN ORUÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA ÖZKAN

  2. Oğuz Atay'ın roman ve öykülerinde eşya-insan ilişkisi

    Object-human relationship in Oğuz Atay's novels and stories

    YUSUF BULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıSiirt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN YAŞAR

  3. Oğuz Atay'ın romanlarında sıfatların eşdizimlilikleri

    Collocations of adjectives in Oğuz Atay's novels

    SAMİ BÜLBÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. BEKİR TAHİR TAHİROĞLU

  4. Oğuz Atay's dialogue with the western canon in the disconnected

    Oğuz Atay'ın tutunamayanlar'da batı kanonu ile diyaloğu

    FAHRÜNNİSA MELTEM GÜRLE

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    Batı Dilleri ve EdebiyatıBoğaziçi Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SUNA ERTUĞRUL

  5. Toplumsal yapıdan zihinsel yapıya Oğuz Atay'da özne ve dil'in yaratımı

    From social to intellectual structures: Creating subject and language in Oguz Atay's texts

    ÇAĞDAŞ YUSUF AKBULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Sosyolojiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEMİH TEZCAN