Oğuz Atay'ın 'Bir Bilim Adamının Romanı' adlı eserindeki niteleme sıfatları
Descriptive adjectives in Oğuz Atay's literary work called 'The Novel of a Scientist'
- Tez No: 452059
- Danışmanlar: PROF. DR. H. ÖMER KARPUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Niteleme Sıfatı, Sözcük Türleri, Türkçe Biçim Bilgisi, Kaynak Diller, Oğuz Atay, Descriptive Adjectives, Parts of Speech, Turkish Morphology, Source Languages, Oğuz Atay
- Yıl: 2017
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 245
Özet
Çalışmamız, Oğuz Atay'ın“Bir Bilim Adamının Romanı”eserinde yer alan niteleme sıfatlarını konu edinmiştir. Niteleme sıfatları hakkındaki bu araştırma, Türkiye Türkçesinin dilbilgisel özelliklerini belirlemeye katkıda bulunmayı amaç edinmiştir. Araştırmamızda incelenen“Bir Bilim Adamının Romanı”eserinde 3228 niteleme sıfatı tespit edilmiştir. Niteleme sıfatları, kullanımları temel alınarak geçiş sıklığına, yapılarına, kaynak dillerine ve birlikte kullanıldıkları adlara göre dört başlıkta incelenmiş, kullanım sayıları, kullanım oranları tablolar ve grafiklerle belirtilmiştir. Niteleme sıfatları sözdizimsel yapıları bakımından değerlendirildiklerinde 3228 sıfattan 2892'sinin sözcük biçimindeki sıfatlardan oluştuğu, 308'inin sözcük öbeği biçiminde olduğu ve 28 tanesinin de cümlecik halinde olduğu tespit edilmiştir. Sözcük halindeki niteleme sıfatlarının yapımında kullanılan ekler, ele aldığımız metinden örneklerle gösterilmiştir. Sözcük öbeği şeklindeki niteleme sıfatlarının türleri tespit edilmiş, incelenen romandan örnekler, kullanım sayıları ve kullanım oranlarıyla belirtilmiştir. Cümlecik biçimindeki niteleme sıfatları metinden örneklerle verilmiştir. Niteleme sıfatları kaynak dillerine göre değerlendirildiklerinde 1750 tanesinin Türkçe, 472 tanesinin Fransızca, 360 tanesinin Arapça, 183 tanesinin Farsça kökenli oldukları görülmüştür. Burada sayılan genel sonuçlara ilişkin daha kapsamlı sayısal bilgiler ve oranlar çalışmanın inceleme kısmında yer almıştır.
Özet (Çeviri)
The subject of our study is the descriptive adjectives that take place in OğuzAtay's“The Novel of a Scientist”. The aim of this research on the descriptive adjectives is to identify the grammatical features of Turkey's Turkish. There were 3228 descriptive adjectives identified in our research analysis of“The Novel of a Scientist”. The descriptive adjectives which were analyzed under four headings depending on their frequency of recurrence, structure, source language and the nouns they were used with were indicated via graphics and tables. When the descriptive adjectives were evaluated according to their syntactic structure 2892 out of 3228 were formed in word form, 308 were in phrase form, and 28 were in clause form. The affixes used in the formation of the descriptive adjectives in the word form are indicated by examples from the text studied. The types, examples, number of usage and proportion of the descriptive adjectives were identified. The clause form descriptive adjectives were given with examples from the text. When the descriptive adjectives evaluated regarding their source language it was observed that 1750 had Turkish origin, 472 had French origin, 360 had Arabic origin, and 183 had Persian origin. Details about the statistical data and proportions of the general results mentioned here were included in the analysis part of the study.
Benzer Tezler
- Oğuz Atay'ın romanlarında ironik dil
Ironic language of in Oğuz Atay?s novels
OSMAN ORUÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZKAN
- Oğuz Atay'ın roman ve öykülerinde eşya-insan ilişkisi
Object-human relationship in Oğuz Atay's novels and stories
YUSUF BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSiirt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YAŞAR
- Oğuz Atay'ın romanlarında sıfatların eşdizimlilikleri
Collocations of adjectives in Oğuz Atay's novels
SAMİ BÜLBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. BEKİR TAHİR TAHİROĞLU
- Oğuz Atay's dialogue with the western canon in the disconnected
Oğuz Atay'ın tutunamayanlar'da batı kanonu ile diyaloğu
FAHRÜNNİSA MELTEM GÜRLE
Doktora
İngilizce
2008
Batı Dilleri ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SUNA ERTUĞRUL
- Toplumsal yapıdan zihinsel yapıya Oğuz Atay'da özne ve dil'in yaratımı
From social to intellectual structures: Creating subject and language in Oguz Atay's texts
ÇAĞDAŞ YUSUF AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sosyolojiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİH TEZCAN